Βρήκαν το φως τους με
βλαστοκύτταρα
Επαναστατική μέθοδος για τα τραύματα στα μάτια 10/05
Η όραση ασθενών αποκαταστάθηκε
με τη χρήση βλαστοκυττάρων, τα οποία κάνουν τα τραύματα στα μάτια να αυτοϊώνται.
Πρόκειται για μια πρωτοποριακή μορφή χειρουργικής, στο πλαίσιο της οποίας μια
ομάδα Βρετανών ειδικών θεράπευσε ασθενείς που είχαν υποστεί βλάβη στον κερατοειδή,
μεταμοσχεύοντας στα μάτια τους ανθρώπινα βλαστοκύτταρα αναπτυγμένα σε εργαστήριο.
Ο έλεγχος πρόσφατων επεμβάσεων σε δέκα ασθενείς έδειξε πως η τεχνική αυτή αποκατέστησε
την όραση σε επτά ανθρώπους που είχαν τυφλωθεί αφού έπεσε στα μάτια τους οξύ,
αλκαλικό υλικό και βραστό μέταλλο, ή ήταν τυφλοί εκ γενετής. Πολλοί από τους
ασθενείς που θεραπεύθηκαν στο Κέντρο Όρασης του Νοσοκομείου Queen Victoria στο
Ίστ Γκρίνστεντ του Δυτικού Σάσεξ είχαν χάσει κάθε ελπίδα να ανακτήσουν την όρασή
τους ή είχαν ήδη υποβληθεί σε αποτυχημένες μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς.
Μεταμόσχευση
βλαστοκυττάρων
Η διαδικασία έγκειται στην αφαίρεση βλαστοκυττάρων, τα οποία υπάρχουν φυσιολογικά
στο ανθρώπινο μάτι, και την καλλιέργειά τους σε εργαστήριο, ώστε να αναπτυχθούν
σε φύλλα κυττάρων. Αυτά στη συνέχεια μεταμοσχεύονται στην επιφάνεια του ματιού,
όπου συγκρατούνται από μια αμνιακή μεμβράνη, η οποία διαλύεται, καθώς το φύλλο
κυττάρων αφομοιώνεται από το μάτι.
Ο Σεράζ Ντάγια, χειρουργός οφθαλμίατρος επικεφαλής της ομάδας του Σάσεξ, η οποία
πέρασε πέντε χρόνια τελειοποιώντας την τεχνική, δήλωσε πως οι ιατροί έχουν εκπλαγεί
από το πώς τα κύτταρα κατάφεραν να ενεργοποιήσουν τη φυσική αναγέννηση της κατεστραμμένης
επιφάνειας του ματιού. Δοκιμές στους ασθενείς έπειτα από 12 μήνες δεν αποκάλυψαν
κανένα ίχνος από το DNA του δωρητή των βλαστοκυττάρων, πράγμα που σημαίνει πως
η επισκευή πραγματοποιήθηκε από τα κύτταρα του ίδιου του ματιού - μια διαρκής
επουλωτική διαδικασία, η οποία δεν απαιτεί μακροπρόθεσμη χρήση ισχυρών φαρμάκων
για την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς. "Προς μεγάλη
μας έκπληξη", δήλωσε ο Ντάγια, "η τεχνική όχι μόνο λειτουργεί, αλλά
δεν υπήρχε και ιστός του δωρητή. Αυτό δεν το περιμέναμε καθόλου. Τα κύτταρα
μοιάζει να έχουν αποβληθεί από το μάτι και να έχουν αντικατασταθεί από τα κύτταρα
του ασθενούς, από πολύ πιο ανθεκτικά κύτταρα".
Αποκατάσταση
και άλλων ιστών του σώματος
Η ομάδα, στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες του Χειρουργικού Κέντρου McΙndoe,
ελπίζουν τώρα να παρακολουθήσουν τη διαδικασία την ώρα που αυτή λαμβάνει χώρα.
Στη συνέχεια η τεχνική αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποκατάσταση άλλων
ιστών του σώματος που έχουν υποστεί βλάβες, ενδεχομένως περιορίζοντας έτσι την
ανάγκη για μεταμοσχεύσεις οργάνων. Λεπτομέρειες της δοκιμής αποκαλύφθηκαν αυτό
το μήνα σε Διεθνές Συνέδριο Οφθαλμολόγων στην Αμερική. Ο Έντουαρντ Μπέιλι, ο
οποίος είχε χάσει την όρασή του, αφού έπεσε καυστικό οξύ στο αριστερό μάτι του
ενώ καθάριζε σωλήνες σ' ένα εργοστάσιο γιαουρτιού, δήλωσε πως η επέμβαση για
την αποκατάσταση της όρασής του άλλαξε τη ζωή του. "Ήταν μια στιγμή γεμάτη
συγκίνηση", δήλωσε ο 65χρονος εργάτης.
"Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Για δέκα χρόνια το μόνο που έβλεπα ήταν σκιές
μαύρου και γκρίζου και μετά, έπειτα απ' αυτή την επέμβαση, πέρασε η νοσηλεύτρια
και είδα μια μπλε λάμψη από τη στολή της. Πήγα σπίτι και, όταν έβγαλα τον επίδεσμο
από το μάτι μου, έβλεπα ξανά. Μόνον όταν χάνεις κάτι σαν την όραση συνειδητοποιείς
πόσο πολύτιμο είναι. Τώρα έχω μια δεύτερη ευκαιρία".