Ορμονική θεραπεία: υγεία και ποιότητα ζωής στην εμμηνόπαυση 04/05
Κατά την εμμηνόπαυση αναστέλλεται
η παραγωγή οιστρογόνων από τις ωοθήκες, με αποτέλεσμα την εμφάνιση κλιμακτηριακών
συμπτωμάτων και φαινομένων ατροφίας από το ουρογεννητικό σύστημα, το μυϊκό σύστημα
και το δέρμα.
Μακροπρόθεσμα, η έλλειψη των οιστρογόνων οδηγεί σε σημαντική αύξηση του κινδύνου
καρδιαγγειακής νόσου, σε απώλεια οστικής μάζας και σε εμφάνιση οστεοπόρωσης.
Τέλος, είναι πιθανό η έλλειψη των οιστρογόνων να συνδέεται με τη νόσο Alzheimer
και συγκεκριμένα με την ηλικία εμφάνισης και τη βαρύτητα της νόσου.
Η ορμονική θεραπεία (ΟΘ) χορηγείται επί 40 και πλέον χρόνια σε εμμηνοπαυσιακές
γυναίκες, με σκοπό την πρόληψη και θεραπεία όχι μόνο των κλιμακτηριακών συμπτωμάτων,
αλλά και σοβαρών νόσων όπως η οστεοπόρωση. Η ΟΘ έχει συμβάλει στη βελτίωση της
ποιότητας ζωής της εμμηνοπαυσιακής γυναίκας, εξασφαλίζοντας ψυχοσυναισθηματική
σταθερότητα και προλαμβάνοντας την ατροφία του κόλπου. Η ΟΘ προλαμβάνει την
οστική απώλεια και μειώνει σημαντικά (έως και 35%) τον κίνδυνο κατάγματος. Τέλος,
η ΟΘ μειώνει σημαντικά (έως και 37%) τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος
εντέρου, ο οποίος είναι και η δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτου από καρκίνο στις
εμμηνοπαυσιακές γυναίκες μετά τον καρκίνο του μαστού.
Η μελέτη WHI (Wοman's Health Initiative) αξιολόγησε τα οφέλη και τους κινδύνους
που συνδέονται με τη μακροχρόνια χορήγηση ΟΘ σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η
μελέτη επιβεβαίωσε την ευεργετική επίδραση της ΟΘ στην πρόληψη της οστεοπόρωσης,
καθώς και του καρκίνου του παχέος εντέρου. Ωστόσο, η WHI έδειξε ότι η ΟΘ δεν
μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της καρδιαγγειακής νόσου. Παρόλ' αυτά, πολλοί
ερευνητές αμφισβήτησαν τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, δεδομένου ότι η WHI
αναφερόταν σε γυναίκες με μέσο όρο ηλικίας 63,4 χρόνια, από τις οποίες το 35%
ήταν ήδη υπερτασικές και το 30% παχύσαρκες, είχαν δηλαδή παράγοντες κινδύνου
για καρδιαγγειακή νόσο και άρα αποτελούσαν ακατάλληλο δείγμα.
Εξάλλου, η WHI επιβεβαίωσε την ήδη γνωστή μικρή αύξηση του κινδύνου για καρκίνο
του μαστού. Ο κίνδυνος αυτός είναι μικρός, ο δε απόλυτος κίνδυνος ισοδυναμεί
με την εμφάνιση 4 επιπλέον περιπτώσεων καρκίνου στις 1.000 γυναίκες που θα πάρουν
ΟΘ για πέντε χρόνια. Τέλος, η αύξηση του κινδύνου γίνεται κλινικά εμφανής μετά
από 4-5 χρόνια ΟΘ, χρονικό διάστημα κατά το οποίο το 85% περίπου των γυναικών
έχει ήδη διακόψει τη θεραπεία.
Σήμερα η ΟΘ εξατομικεύεται απόλυτα, αφού αξιολογηθεί το ιστορικό και ο κλινικοεργαστηριακός
έλεγχος, ώστε η κάθε γυναίκα να παίρνει θεραπεία προσαρμοσμένη στις ιδιαίτερες
ανάγκες της.