Μεγάλη η πρόοδος στην περιγεννητική ιατρική 03/05
Νέες πρωτοποριακές μέθοδοι
που προλαμβάνουν τον πρόωρο τοκετό, θεραπεύουν συγγενείς παθήσεις, εντοπίζουν
χρωμοσωμικές βλάβες και αποκαθιστούν ανατομικές ανωμαλίες του εμβρύου κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης εφαρμόζονται πλέον από τους ειδικούς ιατρούς, με αποτέλεσμα
να έχει μειωθεί σημαντικά και στη χώρα μας η περιγεννητική θνησιμότητα.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, το έμβρυο θεωρείται πλέον από την επιστημονική
κοινότητα ένας ανεπτυγμένος και αυτάρκης οργανισμός, στον οποίο τα τυχόν προβλήματα
που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντιμετωπίζονται με ιατρικές
παρεμβάσεις, οι οποίες εφαρμόζονταν μέχρι τώρα σε βρέφη. Αποτέλεσμα της ανάπτυξης
της περιγεννητικής ιατρικής τα τελευταία χρόνια είναι η ραγδαία μείωση του ποσοστού
της περιγεννητικής θνησιμότητας και νοσηρότητας. Όπως εξηγούν, πριν από περίπου
15-20 χρόνια το ποσοστό της περιγεννητικής θνησιμότητας στην Ελλάδα ήταν 24
τοις χιλίοις. Σήμερα, χάρη στην πρόοδο της επιστήμης, τη συνεργασία διάφορων
ιατρικών ειδικοτήτων, αλλά και τη βελτίωση της υποδομής των νοσοκομείων με την
ίδρυση Μονάδων Εντατικής Νεογνών, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 9 τοις χιλίοις.
Αξίζει να σημειωθεί πως η περιγεννητικής περίοδος υπολογίζεται από τη στιγμή
της σύλληψης μέχρι και την 7η ημέρα ζωής του νεογνού.
Οι γυναικολόγοι υπογραμμίζουν τη σημασία του προληπτικού ελέγχου, ιδίως σήμερα
που ένα μεγάλο ποσοστό (που φτάνει το 12%) των γυναικών οι οποίες γίνονται για
πρώτη φορά μητέρες βρίσκεται σε ηλικία άνω των 35 ετών. Άλλωστε, όπως εξηγούν,
ηλικία της μέλλουσας μητέρας άνω των 40 ετών θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους
προδιαθεσικούς παράγοντες για πρόωρο τοκετό.
Υπολογίζεται ότι περίπου το 8-10% των νεογνών γεννιούνται πρόωρα, δηλαδή πριν
από τις 36 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Άλλοι παράγοντες που οδηγούν σε πρόωρο τοκετό
είναι το κάπνισμα, η υπέρταση ή ορισμένες λοιμώξεις. Επίσης παράγοντες κινδύνου
για πρόωρο τοκετό είναι και η πολύδυμη κύηση.
Προληπτικός
έλεγχος και εμβρυομητρική ιατρική
Αξίζει να σημειωθεί πως πριν από περίπου έναν μήνα πραγματοποιήθηκε το 19ο Ευρωπαϊκό
Συνέδριο Περιγεννητικής Ιατρικής από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Περιγεννητικής Ιατρικής,
όπου και ανακοινώθηκαν νέες μελέτες σχετικά με την πρόληψη του πρόωρου τοκετού.
Όπως τονίστηκε, αυτό επιτυγχάνεται με τη διενέργεια υπερηχογραφήματος, για να
διαπιστωθεί το μήκος του τραχήλου της μήτρας και στη συνέχεια να ληφθούν τα
κατάλληλα μέτρα αποφυγής πρόωρου τοκετού.
Επίσης ανακοινώθηκαν νέες στρατηγικές του προληπτικού ελέγχου προκειμένου να
εντοπίζονται έγκαιρα οι γυναίκες που κινδυνεύουν να γεννήσουν παιδιά με χρωμοσωμικές
ανωμαλίες. Ο έλεγχος αυτός, που είναι ακριβής περίπου στο 70-80% των περιπτώσεων,
γίνεται με τη διενέργεια εξετάσεων (υπέρηχοι, τεστ αυχενικής διαφάνειας και
ορμονικές εξετάσεις). Επιπλέον οι ιατροί έχουν πλέον στη διάθεσή τους και νέες
τεχνικές, χάρη στις οποίες μπορούν να εντοπίσουν συγγενείς λοιμώξεις του εμβρύου,
όπως η τοξοπλάσμωση, ο κυτταρομεγαλοϊός, το AIDS κ.λπ., ενώ με τους νέους τετραδιάστατους
υπερήχους μπορούν να καταγράψουν τη νευρολογική ανάπτυξη του εμβρύου. Σημαντική
πρόοδος έχει καταγραφεί και στον τομέα της ενδομήτριας θεραπείας του εμβρύου,
όπου ορισμένα νοσήματα όπως η συγγενής διαφραγματοκήλη ή οι συγγενείς ουρολογικές
παθήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία.
Η επανάσταση όμως, όπως επισημάνθηκε, έρχεται με τη μεταμόσχευση αρχέγονων κυττάρων
στο έμβρυο. Το έμβρυο είναι άριστος δέκτης τέτοιων εφαρμογών, επειδή δεν έχει
αναπτύξει ανοσοποιητικό σύστημα, άρα δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης των μοσχευμάτων.
Αξίζει να σημειωθεί πως η μεταμόσχευση αρχέγονων κυττάρων έχει πραγματοποιηθεί
σε ορισμένα ερευνητικά κέντρα για την αντιμετώπιση νοσημάτων, όπως π.χ. το σύνδρομο
ανοσοανεπάρκειας.