Πρωτοποριακό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα "AutoCure"
Η Μοριακή έρευνα στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας ( 20/05/09 )

<<< Προηγούμενη σελίδα

Πανεπιστήμιο Κρήτης Ιατρική Σχολή	Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Ρευματολογική Κλινική	Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας

Πάνω από 50.000 πάσχουν από τη νόσο στην Ελλάδα, περίπου 1 στους 2 αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του κατά την πρώτη δεκαετία της νόσου
Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος περιβαλλοντικός παράγοντας κινδύνου για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα

12 Ευρωπαϊκές xώρες και 19 Πανεπιστημιακά Ερευνητικά Κέντρα συμμετέχουν στο πρωτοπόρο ερευνητικό πρόγραμμα 'AutoCure', που στόχο έχει την ανάλυση των γενετικών δεδομένων και περιβαλλοντικών συνθηκών που ευθύνονται για την εμφάνιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει από μελέτες του προγράμματος αποδεικνύουν ότι το κάπνισμα αποτελεί τον σημαντικότερο περιβαλλοντικό παράγοντα κινδύνου για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα, σε συνδυασμό με συγκεκριμένα γενετικά χαρακτηριστικά του ατόμου.
Αναλυτικά παρουσιάστηκαν τα δεδομένα αυτά από τον Καθηγητή κ. Lars Klareskog στο πλαίσιο της επίσκεψής του ως επικεφαλής του 'AutoCure'. Η ομιλία του Καθηγητή πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 18 Μαΐου στη Ρευματολογική Κλινική του Παν/κού Νοσ. Ηρακλείου Κρήτης, στο πλαίσιο ανοιχτής εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Σύλλογος Ρευματοπαθών Κρήτης σε συνεργασία με την Ρευματολογική Πανεπιστημιακή Κλινική υπό τη Διεύθυνση του κ. Δημητρίου Μπούμπα, Καθηγητή Παθολογίας. Οι ερευνητικές προσπάθειες της Ρευματολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Κρήτης αφορούν τόσο την κλινική όσο και την εργαστηριακή έρευνα και πραγματοποιούνται στο ΠαΓΝΗ, στα εργαστήρια της Ιατρικής Σχολής και του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (IMBB-FORTH) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) του οποίου η κλινική είναι συνεργαζόμενο μέλος.
«Καλωσορίζω τον Καθηγητή κο Lars Klareskog και χαιρετίζω τη σημαντική αυτή πρωτοβουλία συνεργασίας που έχουν αναλάβει οι 12 Ευρωπαϊκές χώρες μέσω του προγράμματος 'AutoCure'. Η ποικιλομορφία των κλινικών δεδομένων που προσφέρουν οι Ευρωπαϊκές χώρες αποτελούν ένα πραγματικό 'χρυσωρυχείο' για την επιτυχία αυτού του προγράμματος. 50.000 μετρούν οι ρευματοπαθείς στην Ελλάδα» τόνισε ο κ. Μπούμπας και ολοκλήρωσε: «Μέσω της ανταλλαγής στοιχείων θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε την πολύπλευρη γνώση και όλα τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα ώστε να αναπτύξουμε καινοτόμες θεραπείες. Αυτό θα προσφέρει ανακούφιση και πλήρη κοινωνική ένταξη των ασθενών που σε ποσοστό 50% αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του την πρώτη δεκαετία της νόσου».
Ο Επικεφαλής του προγράμματος Καθ. κ. Klareskog καθηγητής Ρευματολογίας και Διευθυντής του Κέντρου Μοριακής Ιατρικής του Ινστιτούτου της Καρολίνσκα, χαρακτηριστικά αναφέρει: «Χάρη στο ερευνητικό πρόγραμμα 'Autocure' προσφέρονται σημαντικές δυνατότητες για τη μελέτη της αλληλουχίας των γεγονότων που τελικά οδηγούν στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα. Κατανοώντας αυτή την αλληλουχία, σχεδιάζουμε νέες αποτελεσματικές στρατηγικές προληπτικής και θεραπευτικής παρέμβασης». Ενδιαφέρον είχε η επισήμανσή του Καθηγητή, ότι «Μέσω της μελέτης αποδείχθηκε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της ετήσιας συχνότητας καπνίσματος και συγκεκριμένων γενετικών παραγόντων για την εμφάνιση της Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας». Ολοκληρώνοντας σημείωσε: «Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον κ. Μπούμπα και την ερευνητική ομάδα της Κρήτης η οποία συμμετέχοντας ενεργά στο πρόγραμμα 'Autocure' προσφέρει πολύτιμα στοιχεία που εμπλουτίζουν περαιτέρω τις μελέτες μας».
Η Πρόεδρος του Συλλόγου ρευματοπαθών Κρήτης, κα Αικατερίνη Κουτσογιάννη, επισημαίνει: «Για τους ασθενείς με ρευματικές παθήσεις είναι πολύ ελπιδοφόρα η Πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία 'Autocure'. Θα είμαστε δίπλα σε κάθε προσπάθειά τους για να συνδράμουμε και εμείς ώστε στο άμεσο μέλλον να επιτευχθεί η ανάπτυξη μια νέας αποτελεσματικής θεραπείας η οποία θα μας ανακουφίσει από τον καθημερινό πόνο και τις ψυχολογικές επιπτώσεις της ασθένειας, θα δώσει μία ανάσα στην οικογενειακή και κοινωνική μας ζωή ενώ παράλληλα θα συμβάλλει θετικά στην δημιουργική επαγγελματική μας ζωή».
Για πρώτη φορά περιβαλλοντικοί παράγοντες, γονίδια και ανοσολογικές αντιδράσεις συνδυάζονται σε ένα μοντέλο για την παθογένεια της Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας (ΡΑ).
Το κάπνισμα αποτελεί το σημαντικότερο περιβαλλοντικό παράγοντα κινδύνου για τη ΡΑ. Ο κοινός επίτοπος (SE) του ανθρώπινου λευκοκυτταρικού αντιγόνου (HLA)-DR αποτελεί έναν μείζονα γενετικό παράγοντα κινδύνου. Ο Δρ Lars Klareskog (Karolinska Institute, Στοκχόλμη, Σουηδία) αναφέρει στο τεύχος Ιανουαρίου 2006 του Arthritis and Rheumatism ότι η συνέργεια μεταξύ των συγκεκριμένων δύο παραγόντων κινδύνου επιτελείται μέσω αντισωμάτων που κατευθύνονται κατά τροποποιημένων πρωτεϊνών (κιτριλινοποίηση), ένας χαρακτηριστικός αυτοάνοσος δείκτης της ΡΑ [1]. «Για πρώτη φορά περιβαλλοντικοί παράγοντες, γονίδια και ανοσολογικές αντιδράσεις συνδυάζονται σε ένα δοκιμαστικό μοντέλο για την ανάπτυξη της ΡΑ» δήλωσε ο Klareskog στο rheuma wire. «Το μοντέλο αυτό προσφέρει πλέον πολλές δυνατότητες για τη μελέτη της ακολουθίας συμβάντων που τελικά οδηγούν σε ΡΑ. Η κατανόηση αυτής της ακολουθίας, όσον αφορά στο περιβάλλον, τα γονίδια και τις ανοσολογικές αντιδράσεις, η οποία δυνητικά προκαλεί τη ΡΑ μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε πολλές νέες στρατηγικές παρέμβασης τόσο πριν (πρόληψη) όσο και κατά τη διάρκεια (θεραπεία) της νόσου.»

Η ΡΑ με και χωρίς anti-CCP: Δύο διαφορετικές νόσοι;
Ο Klareskog ανέφερε μια μελέτη ελέγχου περιστατικών όπου 930 ασθενείς που είχαν εκδηλώσει πρόσφατα ΡΑ, (εντός των προηγούμενων 12 μηνών), και οι οποίοι επιλέχθηκαν από την ομάδα μελέτης για την επιδημιολογική διερεύνηση της ΡΑ, αντιστοιχήθηκαν με 383 υγιή άτομα, οι οποίοι επιλέχθηκαν από την τράπεζα αίματος της βόρειας Σουηδίας. Οι συμμετέχοντες αντιστοιχήθηκαν ως προς την ηλικία, το φύλο και τον τόπο διαμονής τους. Όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τις τρέχουσες και παλαιότερες συνήθειες ως προς το κάπνισμα. Δημιουργήθηκαν γονοτυπικά προφίλ και αναλύθηκαν τα επίπεδα αντισωμάτων έναντι πεπτιδίων που περιείχαν κιτρουλίνη και τα επίπεδα ρευματοειδούς παράγοντα (RF).
Οι ερευνητές ανέλυσαν επίσης πνευμονικού βρογχοκυψελιδικού εκπλύματος από οκτώ υγιή άτομα με φυσιολογικές ακτινογραφίες θώρακα (τέσσερις ενεργούς καπνιστές και τέσσερις μη καπνιστές) καθώς και από τέσσερις ενεργούς καπνιστές με φλεγμονώδεις παθήσεις των πνευμόνων. «Βρέθηκε εξαρτώμενη, από τη δόση, σχέση μεταξύ του βαθμού καπνίσματος (που μετρήθηκε σε πακέτα ανά έτος) και της συχνότητας των αυξημένων επιπέδων αντισωμάτων έναντι της κιτρουλίνης κατά την εμφάνιση της ΡΑ», γράφει ο Klareskog.
Τα στοιχεία από τα υγιή άτομα έδειξαν ότι 16 από τους 576 καπνιστές και 6 από τους 435 μη καπνιστές ήταν θετικοί στο αντίσωμα έναντι της κιτρουλίνης (p=0,13). Οι ερευνητές εξέτασαν στη συνέχεια, το συσχετισμό μεταξύ της συχνότητας των αντισωμάτων έναντι των κιτρουλινωμένων πεπτιδίων και της παρουσίας γονιδίων απουσία SE, γονιδίων με μονό αντίγραφο SE ή γονιδίων με διπλό αντίγραφο SE. Ο αριθμός των αντιγράφων SE των γονιδίων επηρέασε σημαντικά την εμφάνιση αντι-κυκλικών κιτρουλινωμένων πεπτιδίων (anti-CCP). Η παρουσία είτε μονού είτε διπλού κοινού επίτοπου αποτελούσε παράγοντα κινδύνου μόνο για τους συμμετέχοντες που είχαν επίσης αντισώματα έναντι της κιτρουλίνης. Το κάπνισμα αποτελούσε παράγοντα κινδύνου μόνο για τους συμμετέχοντες με αντισώματα έναντι της κιτρουλίνης.
Ο σχετικός κίνδυνος ΡΑ για τους καπνιστές αυξάνεται σε 6,5 για αυτούς με γονίδια μονού κοινού επίτοπου και σε 21 για αυτούς με διπλό κοινό επίτοπο.
Η συνέργεια του καπνίσματος και των κοινών επίτοπων είναι τέτοια ώστε το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο ΡΑ ελάχιστα μόνο για τα άτομα χωρίς SE, αλλά ο σχετικός κίνδυνος για τους καπνιστές αυξάνεται σε 6,5 για τα άτομα με γονίδιο μονού SE και σε 21 για τα άτομα με διπλό SE. Ο Klareskog δήλωσε στο rheuma wire ότι, συνολικά, τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν ότι το κάπνισμα προκαλεί μια μετα-μεταφραστική τροποποίηση των αυτοαντιγόνων που υπάρχουν στους πνεύμονες. Ότι στα άτομα με HLA-DR SE, οι κιτρουλινωμένες πρωτεΐνες προκαλούν μια ανοσολογική απόκριση και την παραγωγή αντισωμάτων έναντι της κιτρουλίνης. Τέλος, ένα συμβάν διέγερσης στους συγκεκριμένους ασθενείς οδηγεί σε αδιαφοροποίητη αρθρίτιδα και κιτρουλινίωση των πρωτεϊνών στον αρθρικό υμένα. Ο ρευματοειδής παράγοντας (RF) μπορεί να εισχωρήσει στη βλάβη αφού τα αντισώματα έναντι της κιτρουλίνης σχηματίσουν ανοσολογικά συμπλέγματα με κιτρουλινωμένες πρωτεΐνες και τα κύτταρα Τ ενεργοποιηθούν κατά του αντιγόνου του συγκεκριμένου συμπλέγματος. «Αυτό είναι το κλασσικό μοντέλο για την ενεργοποίηση του ρευματοειδούς παράγοντα, το οποίο μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί για τη ΡΑ,» σημείωσε ο Klareskog. Ο Klareskog προειδοποίησε επίσης ότι θετική και η αρνητική σε αντίσωμα έναντι της κιτρουλίνης ΡΑ αποτελούν δύο πολύ διαφορετικές παθήσεις όσον αφορά στον μείζονα περιβαλλοντικό παράγοντα (κάπνισμα) και τον μείζονα γενετικό παράγοντα κινδύνου (HLA-DR SE). «Μπορούμε να εικάσουμε σε αυτές τις δύο παραλλαγές ΡΑ ότι είναι ενεργοί στη διαδικασία της νόσου μερικώς διαφορετικοί μοριακοί μηχανισμοί. Η επιπλοκή για τις κλινικές δοκιμές είναι ότι θα πρέπει πάντοτε να εκτελούμε στρωματοποίηση για θετική και αρνητική σε αντίσωμα έναντι της κιτρουλίνης ΡΑ κατά τη διεξαγωγή θεραπευτικών (καθώς και άλλων) μελετών της ΡΑ,» συμπέρανε.
Η σχέση μεταξύ του γονότυπου HLA-DR SE και αντισωμάτων έναντι κυκλικού κιτρουλινωμένου πεπτιδίου (anti-CCP)

Περισσότερα στοιχεία για το Πρόγραμμα "AutoCure"
Το πρόγραμμα "AutoCure" είναι ένα Ευρωπαϊκό συγχρηματοδοτούμενο ερευνητικό πρόγραμμα το οποίο μέσω μίας "εφαρμοσμένης έρευνας" (translational research) προσεγγίζει τη μελέτη για θεραπεία των αυτοάνοσων νοσημάτων ενώ χρησιμοποιεί τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα (ΡΑ) και τη πολυμυοσίτιδα ως πρότυπα νόσων.
Στόχος: Να μετασχηματιστεί η γνώση που μας προσφέρει η μοριακή έρευνα και ειδικότερα το γενετικό υλικό, σε μια θεραπεία για ολοένα και περισσότερους ασθενείς που πάσχουν από φλεγμονώδεις ρευματοπάθειες. Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα (ΡA) χρησιμοποιείται ως πρότυπο νόσου για την έρευνα αυτή καθώς προσφέρει μοναδικές δυνατότητες έρευνας για τον καθορισμό και αξιολόγηση νέων θεραπειών.
Πρωτοποριακή μέθοδος: Η ανάπτυξη της πρώτης γενιάς στοχευμένης θεραπείας (anti-TNF και anti-IL-1) για τις χρόνιες φλεγμονώδεις ρευματοπάθειες χρησιμοποιεί τη ΡΑ ως πρότυπη νόσο σύμφωνα με την έρευνα Ευρωπαίων επιστημόνων όπως περιλαμβάνεται στο τρέχον IP. Η εργασία κατέδειξε (ι) ότι η στοχευμένη θεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική και (ii) ότι η θεραπεία ενώ ακόμα δεν έχει εντοπιστεί, παρ' όλ' αυτά θεωρείται ότι η ολοκλήρωσή της βρίσκεται σε τελικό στάδιο, μέσω ενός διεθνούς κονσόρτιουμ το οποίο χρησιμοποιεί μία εφαρμοσμένη έρευνα (translational research) και μοριακή τεχνολογία.

Σχέδιο εργασίας:
- Οι πιθανοί βασικοί μοριακοί μηχανισμοί που καθορίζουν την πορεία της ΡΑ και της πολυμυοσίτιδας προκύπτουν από γενετικές μελέτες στον άνθρωπο, στα ζώα και από έρευνα σε μοριακό επίπεδο και σε επίπεδο κυττάρων.
- Η μελλοντική εξατομικευμένη θεραπεία αναπτύσσεται με τη βοήθεια της μεγάλης ομάδας ασθενών και της τράπεζας γενετικού υλικού (biobanks).
- Η ανάπτυξη και η αξιολόγηση νέων θεραπειών πραγματοποιείται με τη χρήση συνδυασμών πρωτότυπων μοριακών εργαλείων και με τον λεπτομερή καθορισμό των φαινοτύπων των ασθενειών.

Σκοποί του προγράμματος:
1) Η πληρέστερη κατανόηση των αιτιών εμφάνισης της ΡΑ και της μυοσίτιδας με σκοπό την καλύτερη πρόληψη της νόσου
2) Η εξεύρεση νέων θεραπειών για την ΡΑ και την μυοσίτιδα, οι οποίες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την έρευνα άλλων φλεγμονωδών νοσημάτων
3) Η δημιουργία ενός πρωτότυπου συστήματος εφαρμοσμένης έρευνας (translational research) στην Ευρώπη το οποίο να επιτρέπει την ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών για τις φλεγμονώδεις νόσους.

Οι συμμετέχουσες ερευνητικές Πανεπιστημιακές ομάδες:
Humboldt University, Γερμανία
Imperial College, Μ. Βρετανία
Institut de la sante et de la recherche medicale, Γαλλία
Institute of Rheumatology, Τσεχία
Institute of Rheumatology, Πολωνία 
Karolinska Institutet, Σουηδία
Leiden University Medical Center, Ολλανδία
Lund University, Σουηδία
St Vincent's University Hospital, Ιρλανδία
Umea University, Σουηδία
University of Amsterdam, Ολλανδία
University of Birmingham, Μ. Βρετανία
Πανεπιστήμιο Κρήτης και IMBB, ΙΤΕ, Ελλάδα
Universite d'Evry, Γαλλία
Universtiy of Manchester, Μ. Βρετανία
University Medical Center, Nijmegen, Ολλανδία
University of Vienna, Αυστρία
University of Zurich, Ελβετία
VU University Medical Center, Ολλανδία

Ρευματοειδής φλεγμονώδης αρθρίτιδα
Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα προσβάλλει 0,67% των Ελλήνων κυρίως στην παραγωγική φάση της ζωής τους.
Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα είναι «επείγουσα» ιατρική κατάσταση: 1 στους 2 ασθενείς αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του την πρώτη δεκαετία της νόσου.
Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα θεραπεύεται: πρώιμη θεραπεία εντός του 1ου έτους με συνδυασμό τροποποιητικών φαρμάκων ή τροποποιητικών με βιολογικούς παράγοντες, εξασφαλίζει την ύφεση σε 1 στους 2 ασθενείς, με φυσιολογικά επίπεδα ζωής και αναστολή της αναπηρίας. Συγκριτικά με το συνδυασμό των κλασσικών τροποποιητικών της νόσου φαρμάκων (DMARDs), ο συνδυασμός των βιολογικών θεραπειών με DMARDs εξασφαλίζει ταχύτερο και αποτελεσματικότερο έλεγχο της νόσου, υψηλότερα ποσοστά παραμονής στη θεραπεία και αποτελεσματικότερη προστασία των αρθρώσεων.
Οι βιολογικές θεραπείες είναι αποτελεσματικές και από οικονομικής άποψης. Ο δείκτης κόστους/ωφέλειας είναι εντός των ευρέως αποδεκτών επιπέδων οικονομικής αποτελεσματικότητας και χαμηλότερος συγκριτικά με άλλες καθιερωμένες ιατρικές πράξεις, όπως η αορτοστεφανιαία παράκαμψη.

Ψωριασική αρθρίτιδα
Η ψωριασική αρθρίτιδα προσβάλλει το 0,17% των Ελλήνων: 1 στους 2 ασθενείς εμφανίζει διαβρωτική νόσο που προκαλεί σημαντική αναπηρία.
Η νόσος έχει σοβαρή επίπτωση στη ποιότητα της ζωής: o συνδυασμός των δερματικών και των αρθρικών βλαβών μειώνει τη ποιότητα της ζωής σε επίπεδα αντίστοιχα με αυτά του καρκίνου, του διαβήτη, και της κατάθλιψης.
Η ψωριασική αρθρίτιδα θεραπεύεται: θεραπεία με τροποποιητικά της νόσου φάρμακα βελτιώνει σημαντικά τη φλεγμονή σε 1 στους 2 ασθενείς.
Σε ασθενείς με μετρίως σοβαρή - σοβαρή νόσο, ο συνδυασμός των βιολογικών θεραπειών με τα κλασσικά DMARDs εξασφαλίζει αποτελεσματικότερο έλεγχο της νόσου στο δέρμα και τις αρθρώσεις συγκριτικά με τη θεραπεία με DMARDs, σημαντικότερη προστασία των αρθρώσεων και καλλίτερη ποιότητα ζωής.

Aγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα
Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα προσβάλλει το 0,24% των Ελλήνων στην πιο παραγωγική περίοδο της ζωής τους ( 20-30 χρόνια).
Η νόσος μπορεί να είναι σοβαρή νόσος: 1 στους 3 ασθενείς αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του τη πρώτη δεκαετία της νόσου του ενώ η πλειοψηφία των ασθενών εμφανίζει χαμηλή ποιότητα ζωής εξαιτίας του πόνου και της δυσκαμψίας.
Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα σήμερα θεραπεύεται: Οι βιολογικές θεραπείες είναι οι μόνες θεραπείες με τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα στο 80% των ασθενών και υψηλά ποσοστά μακροχρόνιας παραμονής στη θεραπεία.

Πανεπιστημιακή Ρευματολογική Κλινική - Εργαστήριο Αυτοανοσίας και Φλεγμονής
1. Παροχή δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης σε ασθενείς της Κρήτης και των Δωδεκανήσων. Τριτοβάθμια φροντίδα στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου.
2. Συνεχιζόμενη εκπαίδευση Ιατρών, Νοσηλευτριών και Φυσικοθεραπευτών. Ειδίκευση Ιατρών στη σύγχρονη Ρευματολογία, Κλινική Ανοσολογία και Αλλεργιολογία.
3. Ανάπτυξη πρωτοτύπου ερευνητικού προγράμματος για τα αυτοάνοσα και τα αλλεργικά νοσήματα (Παθογένεια, βιολογικές και ανοσοκατασταλτικές θεραπείες) καθώς και νοσήματα με ειδικό ενδιαφέρον για τη Κρήτη όπως ο οικογενής μεσογειακός πυρετός.
4. Εκπαίδευση υψηλού επιπέδου ερευνητών μέσω του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Μοριακή Βάση των Νοσημάτων του Ανθρώπου».
5. Διαμόρφωση Ερωπαϊκών Οδηγιών για τη θεραπεία των αυτοανόσων νοσημάτων όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος.

Σύλλογος Ρευματοπαθών Κρήτης
Ο Σύλλογος Ρευματοπαθών Κρήτης είναι ένας Σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ιδρύθηκε το 2003 και καλύπτει όλους τους Νομούς της Κρήτης.
Μέλη μας είναι οι ασθενείς, το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον ασθενών, αλλά και εθελοντές που επιθυμούν να συνδράμουν στο έργο μας.
Οι στόχοι μας:
1. Ενημέρωση των μελών και του κοινωνικού συνόλου σε θέματα πρόληψης, νέων μεθόδων θεραπείας και αποκατάστασης για τους ρευματοπαθείς.
2. Διεκδίκηση καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών υγείας, οργάνωση απαραίτητων υποδομών και επάνδρωση τους με κατάλληλα εκπαιδευμένους παρόχους εξειδικευμένων υπηρεσιών.
3. Στήριξη και αλληλοβοήθεια των μελών και του οικογενειακού περιβάλλοντος.
4. Προαγωγή έρευνας για την αιτιοπαθογένεια και θεραπεία των ρευματικών νοσημάτων.
Οι δραστηριότητες του συλλόγου περιλαμβάνουν οργάνωση διαλέξεων ενημερωτικού χαρακτήρα, ενημέρωση του κοινού και ευαισθητοποίηση της πολιτείας γύρω από τα ρευματικά νοσήματα. Έκδοση και διάθεση δωρεάν ενημερωτικών εντύπων σε συνεργασία με Έλληνες επιστήμονες για ρευματικά νοσήματα και γενικότερα ζητήματα υγείας. Διοργάνωση συνεστιάσεων, εκδρομών και άλλων κοινωνικών εκδηλώσεων για την ψυχαγωγία των μελών και φίλων του Συλλόγου. Παροχή δωρεάν ψυχολογικής στήριξης στα μέλη μας.

Πηγή: Δελτίο Τύπου, Αθήνα, 18 Μαΐου 2009, Run Communication