ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Η Αλήθεια για τη Φαρμακευτική Δαπάνη (Δημοσια)
(02/06/08)

<<< Προηγούμενη σελίδα

 

Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται μία σύγχυση ανάμεσα στη «φαρμακευτική δαπάνη» και τις «συνολικές φαρμακευτικές πωλήσεις». Δηλαδή, «βαφτίζεται» ως «φαρμακευτική δαπάνη» το ποσό το οποίο σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΦ αποτελεί τις «φαρμακευτικές πωλήσεις». Θα πρέπει καταρχήν να καταστεί σαφές ότι τα στοιχεία του ΕΟΦ αποδίδουν τις συνολικές φαρμακευτικές πωλήσεις, σε λιανικές τιμές οι οποίες περιλαμβάνουν το κέρδος του φαρμακεμπόρου, το κέρδος του φαρμακοποιού και το ΦΠΑ. Συγκεκριμένα, η Λιανική Τιμή ενός φαρμάκου έχει την ακόλουθη δομή:
Ο ΕΟΦ καταγράφει σε μηνιαία βάση τις πωλήσεις φαρμάκων από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις προς τα Νοσοκομεία και τις Φαρμακαποθήκες / Φαρμακεία. Αντίθετα, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη - σύμφωνα με το International Classification of Health Accounts του ΟΟΣΑ, με το οποίο έχει εναρμονιστεί και η χώρα μας - είναι η δαπάνη για φάρμακα που χορηγούνται σε εξω-νοσοκομειακούς ασθενείς και η οποία καλύπτεται από την κοινωνική ασφάλιση. Άρα, η φαρμακευτική δαπάνη είναι κλάσμα μόνον των συνολικών φαρμακευτικών πωλήσεων.

Για να είμαστε ακόμα περισσότερο ακριβείς, θα πρέπει να επισημανθεί επακριβώς ότι οι φαρμακευτικές πωλήσεις είναι ένα μέγεθος το οποίο συντίθεται από:
Α) τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, η οποία επιβαρύνει την κοινωνική ασφάλιση (μέρος αυτής της επιβάρυνσης επιστρέφει στα δημόσια ταμεία, καθώς σε αυτή περιλαμβάνεται ΦΠΑ 9% και λοιπά)
Β) τις πωλήσεις φαρμάκων προς τα νοσοκομεία (οι οποίες γίνονται σε Νοσοκομειακή Τιμή: Χονδρική Τιμή μείον 13%),
Γ) τις πωλήσεις φαρμάκων τα οποία επανεξάγονται (παράλληλες εξαγωγές)
Δ) τις πωλήσεις φαρμάκων τα οποία διατίθενται είτε σε πολίτες της Ελλάδος είτε σε τουρίστες και τα οποία πληρώνουν οι ίδιοι
Ε) τις πωλήσεις φαρμάκων που χρησιμοποιούνται από ημεδαπούς ή αλλοδαπούς ασφαλισμένους σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και καλύπτονται από αυτές
ΣΤ) τη συμμετοχή των ασφαλισμένων, η οποία δεν επιβαρύνει τα ταμεία.

Ως προς το σημείο (Β), οφείλουμε να τονίσουμε ότι οι πωλήσεις φαρμάκων προς στα νοσοκομεία περιλαμβάνονται στη νοσοκομειακή δαπάνη, επομένως εάν τις συμπεριλάβουμε, θα διπλομετρηθούν. Ως προς τα σημεία (Γ), (Δ) & (Ε), οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι πωλήσεις αυτές δεν αποτελούν δημόσια φαρμακευτική δαπάνη -απεναντίας, αποδίδουν εισόδημα στο δημόσιο, μέσω του ΦΠΑ, του φόρου εισοδήματος, του φόρου μισθωτών υπηρεσιών, των εισφορών προς τα ταμεία κλπ.
Ως εκ τούτου η φαρμακευτική δαπάνη, η οποία επιβαρύνει την κοινωνική ασφάλιση είναι πολύ μικρότερη των συνολικών φαρμακευτικών πωλήσεων. Το ποσό με το οποίο πράγματι επιβαρύνεται η κοινωνική ασφάλιση (δηλαδή το κράτος), κυμαίνεται κατ' εκτίμηση στο 1/2 των συνολικών «φαρμακευτικών πωλήσεων» Αυτή είναι η «πραγματική» φαρμακευτική δαπάνη». Η εκτίμηση αυτή προκύπτει με βάση τις παραπάνω επισημάνσεις, αλλά και τα παρακάτω δεδομένα:
Είναι σαφές ότι οι πωλήσεις φαρμάκων αποτελούν στοιχείο της προσφοράς του κλάδου και όχι της ζήτησης. Επομένως, ο σωστός τρόπος αναφοράς των πωλήσεων αυτών θα ήταν σε ex factory τιμές και όχι σε λιανικές, όπως συνηθίζεται. Η αναφορά των πωλήσεων φαρμάκων σε λιανικές τιμές, (οι οποίες πωλήσεις περιλαμβάνουν φάρμακα που -λόγω των παράλληλων εξαγωγών- δε θα φτάσουν ποτέ στην εγχώρια λιανική αγορά), δημιουργεί μία υπερβολικά διογκωμένη εικόνα της φαρμακευτικής δαπάνης. Επιπλέον, η μεταβολή των πωλήσεων σε τιμές λιανικής, περιλαμβάνει και την αύξηση που επήλθε από την αύξηση του ΦΠΑ τον Απρίλιο του 2005, κάτι το οποίο όμως δεν οφείλεται σε αλλαγή της καθεαυτής φαρμακευτικής αγοράς.
 
Συνεπώς, οι πωλήσεις φαρμακευτικών προϊόντων σε όρους αξίας, ανήλθαν το 2005 στα € 3,8 δισ. (Πίνακας 1). Ο ρυθμός αύξησης των φαρμακευτικών πωλήσεων το 2005 ανήλθε στο 10%.

Πίνακας 1. Πωλήσεις Φαρμάκων σε Αξία (ex factory τιμές)
March 2008

March 2008
VS 2007

March 2008
SOM
March
YTD 2008
March YTD 2008
VS YTD 2007
March YTD
2008 SOM
359.938.799 -0,76% 100.00% 1.096.728.467 9,08% 100,00%
Ims Data 22.04.08

Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο παρουσίασης των στοιχείων προσδιορίζεται ακριβέστερα το μερίδιο των πωλήσεων προς τα νοσοκομεία, το οποίο στον εναλλακτικό τρόπο υπολογισμού (με τη χρήση της λιανικής τιμής) εμφανίζεται πολύ χαμηλότερο λόγω του ότι οι πωλήσεις προς φαρμακαποθήκες / φαρμακεία περιλαμβάνουν το κέρδος του φαρμακεμπόρου και του φαρμακοποιού.
1 Καθαρή Τιμή είναι η τιμή πώλησης προς χονδρέμπορο, δηλαδή η Χονδρική Τιμή μειωμένη κατά τις υποχρεωτικές εκπτώσεις και το κέρδος του φαρμακεμπόρου, δηλαδή Χ.Τ. μείον 8%.
Συνεπώς, για να προσεγγίσουμε τη φαρμακευτική δαπάνη, πρέπει από το σύνολο των πωλήσεων, να αφαιρέσουμε το 24% που αφορά σε πωλήσεις νοσοκομειακών σκευασμάτων (Διάγραμμα 1), και στη συνέχεια, από τα υπόλοιπα ?2,9 δισ. φαρμακευτικών πωλήσεων, να αφαιρεθούν και οι παράλληλες εξαγωγές (για τις οποίες, όμως, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία). Οπότε, κατ' εκτίμηση, η φαρμακευτική δαπάνη η οποία επιβαρύνει τα ταμεία αποτελεί στο σύνολό της περίπου το 1/2 των καταγραφομένων συνολικών φαρμακευτικών πωλήσεων.

Συνοψίζοντας, γίνεται αντιληπτό ότι στην Ελλάδα τα στοιχεία πωλήσεων φαρμάκων διαφέρουν αισθητά από τα στοιχεία φαρμακευτικής δαπάνης. Καθώς η φαρμακευτική δαπάνη είναι κλάσμα των συνολικών φαρμακευτικών πωλήσεων και εφόσον ληφθούν υπ' όψη και όλες οι άλλες παράμετροι προκύπτει με εγκυρότητα και αξιοπιστία ότι η επιβάρυνση των Ταμείων από τα φάρμακα είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρότερη απ' αυτή που εμφανίζεται όταν βαφτίζουμε «δαπάνη» το συνολικό μέγεθος της εκτίμησης για τις «πωλήσεις».


Διάγραμμα 1. Πωλήσεις Φαρμάκων σε Αξία και Μερίδια Πωλήσεων προς Νοσοκομεία και Φαρμακαποθήκες/ Φαρμακεία
Δομή Λιανικής Τιμής Φαρμάκου (Λ.Τ. =100)
Πηγή: ΕΟΦ-ΙΦΕΤ και υπολογισμοί ΙΟΒΕ. Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τις παράλληλες εξαγωγές.

 

Αθήνα 13.05.08
Στοιχεία IMS για τις πωλήσεις φαρμάκων
Σύμφωνα με το μηνιαίο παρατηρητήριο της κυκλοφορίας φαρμάκων της ιδιωτικής αγοράς (ΙΜS) , στο σύνολο της Ελλάδος, εξαιρουμένων των νοσοκομείων, τον Μάρτιο του 2008 οι συνολικές πωλήσεις ήταν μείον κατά 0,7% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2007. Για το σύνολο του πρώτου τριμήνου του 2008 οι συνολικές πωλήσεις ήταν αυξημένες σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2007 κατά 9% δηλαδή μονοψήφιος αριθμός. Τα ανωτέρω συμβαίνουν για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια.
Αυτό σε συνδυασμό με τη μείωση του ρυθμού ανόδου της φαρμακευτικής αγοράς τα τελευταία χρόνια, είναι αξιόλογα και κατά την εκτίμησή μας δείχνουν ότι:
1) Η προσπάθεια της διαχειρίσεως και της διοικήσεως του συστήματος είναι προς την σωστή κατεύθυνση.
2) Οι έλεγχοι της αγοράς έχουν αρχίσει να αποδίδουν, χρειάζεται όμως σημαντική εντατικοποίηση.
3) Έχει βοηθήσει πολύ η εφαρμογή του Κώδικα ?εοντολογίας του ΣΦΕΕ αλλά χρειάζεται να γίνει πληρέστερη εφαρμογή του.
Θα πρέπει όμως να συνεχιστεί η προσπάθεια για την πλήρη μηχανογράφηση του συστήματος, και την κατάργηση του "carbon".