Νεότερα δεδομένα για το σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης και την αντιμετώπισή του
από το 19o Πανελλήνιο Ουρολογικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε
από 3 έως 5 Οκτωβρίου στη Χαλκιδική (14/10/08)
Τεράστιο πρόβλημα, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την ιατρική του διάσταση αλλά και την κοινωνική, αποτελεί για εκατομμύρια συνανθρώπους μας το σύνδρομο της Υπερλειτουργικής Κύστης. Η Υπερλειτουργική Κύστη που εκδηλώνεται με αίσθηση επιτακτικής ούρησης, συχνουρία, νυκτουρία ή/και ακράτεια υπολογίζεται ότι ταλαιπωρεί 50-100 εκατομμύρια ανθρώπους στο Δυτικό κόσμο.
Το πρόβλημα αποκτά ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις καθώς έρευνες δείχνουν ότι οι ασθενείς διστάζουν να αναφέρουν τα προβλήματα που τους δημιουργεί η υπερλειτουργική κύστη τους, παρά το γεγονός ότι τα συμπτώματα αυτά σε πολλές περιπτώσεις είναι βασανιστικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια έρευνα που διεξήχθη μεταξύ γυναικών όλων των ηλικιών με ακράτεια ούρων, μόνο το 50% είχαν συμβουλευθεί ειδικό γιατρό για την κατάσταση τους. Οι λόγοι για τους οποίους οι ασθενείς δεν αναζητούν ιατρική συμβουλή είναι διάφοροι: πολλοί πιστεύουν ότι τα συμπτώματά τους οφείλονται στην προχωρημένη ηλικία ή στη γενικότερη κακή κατάσταση της υγείας τους ή ακόμα και σε ψυχολογικούς λόγους. Στην πραγματικότητα η αιτία του προβλήματος είναι άγνωστη.
Το θέμα της υπερλειτουργικής κύστης και της αντιμετώπισής της αποτέλεσε ένα από τα αντικείμενα ενδιαφέροντος του 19ου Πανελληνίου Ουρολογικού Συνεδρίου, που πραγματοποιήθηκε από 3 έως 5 Οκτωβρίου στη Χαλκιδική. Στο συνέδριο, το οποίο παρακολούθησαν κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι επιστήμονες, συζητήθηκαν όλες οι νεότερες εξελίξεις και προοπτικές στην ουρολογία.
Ειδικότερα, το θέμα της Υπερλειτουργικής Κύστης αναλύθηκε σε Δορυφορικό Συμπόσιο με θέμα ¨Επιτακτικότητα: η αντιμετώπισή της δεν αναβάλλεται¨. Στο Δορυφορικό Συμπόσιο, το οποίο συντόνισε ο Αν. Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής της Πολυκλινικής Αθηνών κ. Χαρίλαος Κατσιφώτης, μίλησαν ο Καθηγητής Ουρολογίας του Νοσοκομείου S. Joao του Πόρτο, στην Πορτογαλία κ. Fransisco Cruz, η Καθηγήτρια Ουρο-Γυναικολογίας του Νοσοκομείου King's College του Λονδίνου κα Linda Cardozo, ο Αν. Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης κ. Σταύρος Χαραλάμπους και ο επιμελητής Α' της Β' Πανεπιστημιακής Ουρολογικής Κλινικής του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου Αθηνών κ. Ηρακλής Μητσογιάννης.
Όπως τόνισαν οι ειδικοί, η επιτακτικότητα είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα της υπερλειτουργικής κύστης. Έχει αποδειχθεί ότι η μείωση της επιτακτικότητας ανακουφίζει τους ασθενείς και από τα υπόλοιπα συμπτώματα του συνδρόμου γι'αυτό και πρέπει να είναι ο στόχος του θεράποντος ιατρού. Έτσι οι ασθενείς θα χαίρουν μία καλύτερη Ποιότητα Ζωής που είναι κα το ζητούμενο. Εξάλλου οι έρευνες επιβεβαιώνουν ότι σε ασθενείς που δεν έχουν ακράτεια, η επιτακτικότητα είναι το πιο ενοχλητικό σύμπτωμα.
Τα κυριότερα συμπτώματα της Υπερλειτουργικής Κύστης είναι τα εξής:
- Ξαφνική και έντονη ανάγκη για ούρηση άμεσα, η οποία είναι δύσκολο να αναβληθεί (επιτακτικότητα).
- Πολύ συχνή ανάγκη για ούρηση κατά τη διάρκεια της ημέρας, συνήθως πάνω από 8 φορές το 24ωρο με μικρές ποσότητες ούρων (συχνουρία). Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι φυσιολογικά επισκεπτόμαστε την τουαλέτα για ούρηση περίπου 6 φορές την ημέρα.
- Επείγουσα ανάγκη για ούρηση χωρίς το άτομο να καταφέρνει να φθάσει έγκαιρα στην τουαλέτα (επιτακτική ακράτεια).
- Αφύπνιση μία ή και περισσότερες φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας για ούρηση (νυκτουρία).
Η παρουσία της επιτακτικότητας (έχοντας αποκλείσει με τις συνήθεις εξετάσεις άλλες παθολογικές καταστάσεις) είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη για να τεθεί η διάγνωση της Υπερλειτουργικής Κύστης και ο/η ασθενής να μπουν σε φαρμακευτική αγωγή.
Αισιόδοξα πάντως είναι τα μηνύματα από τη φαρμακευτική αντιμετώπιση του προβλήματος όπως ανέφεραν οι ειδικοί στη διάρκεια του 19ου Πανελληνίου Ουρολογικού Συνεδρίου. Μια νέα ουσία, το ηλεκτρικό άλας της σολιφενακίνης (Vesicare) συνδυάζει εξαιρετικό έλεγχο των συμπτωμάτων της υπερλειτουργικής κύστης με ένα πολύ ασφαλές προφίλ. Πρόκειται για έναν ειδικό ανταγωνιστή μακράς δράσης των μουσκαρινικών υποδοχέων που χορηγείται από το στόμα μια φορά την ημέρα.
Το Vesicare ανήκει στην κατηγορία των αντιμουσκαρινικών φαρμάκων, τα οποία αποτελούν τη θεραπεία εκλογής στην αντιμετώπιση της Υπερλειτουργικής Κύστης. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του φαρμάκου έχουν μέχρι στιγμής αποδειχθεί σε συνολικά 32 κλινικές μελέτες στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 9.000 ασθενών.
Το Vesicare είναι το μοναδικό φάρμακο που έχει τεκμηριώσει επαρκώς την αποτελεσματικότητά του στο κυρίαρχο σύμπτωμα του συνδρόμου, την επιτακτικότητα. Το Vesicare προσφέρει 53% μείωση της επιτακτικότητας στις 12 εβδομάδες θεραπείας, ποσοστό που φτάνει το 86% στον ένα χρόνο θεραπείας.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που παρουσιάστηκε είναι η συγκριτική μελέτη STAR η οποία αποδεικνύει την υπεροχή του Vesicare έναντι άλλου φαρμάκου της κατηγορίας.
Στο Δορυφορικό Συμπόσιο τονίστηκε ότι υπάρχουν διαθέσιμα τεκμηριωμένα εργαλεία για τη διάγνωση της υπερλειτουργικής κύστης από τον ειδικό γιατρό (Ουρολόγο) καθώς και ειδικά ιατρεία εξειδικευμένα στην αντιμετώπιση του συνδρόμου. Χαρακτηριστικά το ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης υπάρχει σε όλα τα ουρολογικά ιατρεία και τις ουρολογικές κλινικές των νοσοκομείων.
Τέλος, οι ειδικοί αναφέρθηκαν και στην ανάγκη «εκπαίδευσης» της κύστης παράλληλα με την φαρμακευτική αγωγή. Για την εκπαίδευση της κύστης μπορείτε απλά να κάνετε τα παρακάτω:
- Να προσπαθείτε να αντιστέκεστε στην επείγουσα ανάγκη (επιτακτικότητα) που αισθάνεστε για να αδειάσετε την κύστη σας.
- Να κρατάτε ημερολόγιο και να συμπληρώνετε τις ώρες που επισκέπτεστε την τουαλέτα καθώς και τις φορές που έχετε απώλεια ούρων.
- Να προσπαθείτε συνειδητά να έχετε τον έλεγχο της κύστης σας. Φτιάξτε εσείς ένα πρόγραμμα επισκέψεων στην τουαλέτα. Μην πηγαίνετε μόνο επειδή αισθάνεστε επείγουσα ανάγκη για ούρηση. Για παράδειγμα, αν όταν ξεκινήσατε το ημερολόγιό σας οι ουρήσεις σας ήταν κάθε 1 ώρα, προσπαθήστε σταδιακά να αυξήσετε αυτό το διάστημα στη 1 1/2 , αργότερα στις 2 ώρες, στις 21/2 κ.λπ.
- Κάνετε ασκήσεις των μυών του πυελικού εδάφους έτσι ώστε να υπερνικήσετε την επείγουσα ανάγκη για ούρηση. Αυτό συχνά μπορεί να οδηγήσει στην εξάλειψη του αισθήματος της επείγουσας αυτής ανάγκης.
- Προσπαθήστε να συγκεντρωθείτε σε κάτι άλλο πέρα από την επιτακτικότητα. Μπορείτε να διαβάσετε ένα βιβλίο, να παρακολουθήσετε τηλεόραση ή να επικεντρωθείτε στη λύση κάποιων απλών προβλημάτων έτσι ώστε να αποσπάτε την προσοχή σας από την επιτακτική ανάγκη για ούρηση τις στιγμές που την αισθάνεστε (π.χ. μετρήστε ανάποδα αφαιρώντας ανά 9 μονάδες).
- Προσπαθήστε να αλλάξετε τη συνήθεια του να πηγαίνετε στην τουαλέτα «προληπτικά» ή αμέσως μόλις φτάνετε στο σπίτι.
Πηγή: Δελτίο Τύπου 7 Οκτωβρίου 2008, The Mastermind Group