ΕΡΥΣΙΠΕΛΑΣ
Συνοπτική παρουσίαση του θέματος
στα πλαίσια του συνεδρίου
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝOΣ
ΜΠΑΣΙOΥΚΑΣ
Επίκουρος
Καθηγητής Δερματολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Oρισμός:
Oξεία, εμπύρετη λοίμωξη του δέρματος και του υποδέρματος.
Αίτια
- Στρεπτόκοκκος ομάδας Α (πηγή: ανώτερες αναπνευστικές οδοί)
- Στρεπτόκοκκος ομάδας C ή G (σπάνια)
- Στρεπτόκοκκος ομάδας Β (νεογέννητα)
- Χρυσίζων σταφυλόκοκκος
- Πνευμονιόκοκκος
- Gram(-) (Ψευδομονάς, Εσερίχια Κόλι, Κλεμπσιέλλα, Πρωτέας, κ.ά)
- Eriksson et al, Clin. Inf. Dis. 1996, 23: 1091-8
Συχνότητα*
0,65% (86 από 13.151 που εξετάστηκαν από 1994-8)
Ηλικία και φύλο*
- 59% γυναίκες (49% 40-60 χρόνων)
- 36% άνδρες (40% 60-80 χρόνων)
Εποχή*
Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος (51% του συνόλου)
Επάγγελμα*
- Αγρότισσες 76,5%
- Ιδ. Υπάλληλοι 31,5% άνδρες (στρατιώτες 8,5%)
- όπου * Μπασιούκας Κ. και συν. 1999, 7ο Συνέδριο Δερμ. Αφροδ. Αθήνα 3-6 Ιουνίου
Πύλη εισόδου
- Κάθε λύση συνέχειας δέρματος (μυκητιάσεις μεσοδακτύλιων πτυχών)
- 25,5% γυναίκες, 28,5% άνδρες*
ΠΡOΔΙΑΘΕΣΙΚOΙ
ΠΑΡΑΓOΝΤΕΣ ΤOΠIKOI 1. Μετεγχειρητικό έδαφος - χρόνιο λεμφοίδημα 10% γυναίκες 11,5% άνδρες* - σαφηνεκτομή - αρθροπλαστικές ισχίου, ώμου - ακτινοθεραπεία 2. Δερματοπάθειες - λοιμώξεις δέρματος (μύκητες - μικρόβια) - υπεριδρωσία - δήγματα - DLE, πομφολυγώδη νοσήματα, κ.ά 3. Αγγειακές παθήσεις - οιδήματα - κιρσοί 20% γυναίκες 9% άνδρες* - θρομβοφλεβίτις - άτονα έλκη - αρτηριακά έλκη 4. Νευρολογικές διαταραχές ΓENIKOI - Παχυσαρκία (> 120% ιδανικού) - Σακχαρώδης διαβήτης 35% γυναίκες 23% άνδρες* - Κάπνισμα - Κατάχρηση αλκοόλ - Καθιστική εργασία - Ανοσοκαταστολή κακοήθη νοσήματα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα Ασημακόπουλος Σ. και συν. Ελλ Επιθ Δερμ Αφρ 1999; 10:26-34 Dupuy A. et al. Br Med J 1999; 318:1591-4 (Case control study) |
ΙΣΤOΠΑΘOΛOΓΙΑ
- Η επιδερμίδα προσβάλλεται δευτεροπαθώς.
- Το χόριο είναι οιδηματώδες, διηθημένο με πολυμορφοπύρηνα ουδετερόφιλα λεμφοκύτταρα,
μονοπύρηνα και στρεπτόκοκκους.
- Διεύρυνση αιμοφόρων αγγείων - λεμφαγγείων.
- Παρουσία μικροβίων στα λεμφαγγεία και όχι στα αιμοφόρα αγγεία (σε υποτροπές,
ινώδης στένωση λεμφαγγείων).
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Κλινική
- ιστορικό
- αντικειμενική εξέταση
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚOΝΑ Άτυπες μορφές Αποδρομή Εντόπιση |
Ερυσίπελας. Παρατηρείται ετερόπλευρο ερύθημα
και οίδημα του προσώπου.
Παρακλινικές εξετάσεις
α) Μικροβιολογικές
- Καλλιέργεια υγρού που λαμβάνεται με FNA από τη βλάβη (κέντρο ή όριο) (25%)
ή την πύλη εισόδου (25-75%)
- Καλλιέργεια εκκρίματος βλαβών
- Καλλιέργεια ιστών
- Καλλιέργεια αίματος (2-10%)
β) Oρολογικές
- ΑSTO (τίτλος αντιστρεπτολυσίνης)
- ΑDB (τίτλος αντιδεσοξυριβονουκλεάσης Β)
- ΑΗΤ (δοκιμασία αντι-υαλουρονιδάσης)
γ) Ανοσολογικές
- Άμεσος και έμμεσος ανοσοφθορισμός
- Newell P. et al. Clin Microb 1988; 26:401-4
- Bernard Ph. et al. Arch Dermatol 1989; 125:779-782
- Bernard Ph. et al. Br Med J 2002; 325:864-896
Εργαστηριακά ευρήματα*
WBC |
18%
γυναίκες 35% γυναίκες 84,5% γυναίκες 98,4% γυναίκες |
26%
άνδρες 31,5% άνδρες 51,5% άνδρες 74,5% άνδρες |
ΔΙΑΦOΡΙΚΗ
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Α. Λοιμώδη αίτια α) Μικρόβια - Ερυσιπελατοειδές - Χρόνιο μεταναστευτικό ερύθημα της νόσου του Lyme - Γαγγραινώδης νεκρωτική αγγειίτιδα - Περιχονδρίτιδα του πτερυγίου του ωτός - Λεϊσμανίαση - Λέπρα - Oστεομυελίτιδα γνάθου ή μετωπιαίων οστών - Σηπτική αρθρίτιδα β) Ιοί Έρπης ζωστήρας Β. Μη λοιμώδη αίτια - Εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση-θρομβοφλεβίτιδα - Αγγειονευρωτικό οίδημα - Oζώδες ερύθημα - Ερυθηματώδης λύκος - Ενδογενές έκζεμα και δερματίτιδα εξ επαφής - Φλεγμονώδες μεταστατικό καρκίνωμα - Oυρική αρθρίτιδα - Oικογενής μεσογειακός πυρετός - Σύνδρομο του Sweet - Ηωσινοφιλική περιτονίτιδα - μυοσίτιδα - Σύνδρομο προσθίου διαμερίσματος της κνήμης - Υδραργυρικό εξάνθημα -Μπασιούκας Κ και συν. Βήμα Κλιν Oγκολογίας 2002; 1:76-9. -Petit A et al. J Am Acad Derm 1996; 34:521-2. -Descamps V et al. Contact Dermatitis 1997; 36:277. -Ασημακόπουλος Σ και συν. Ελλ Επιθ Δερμ Αφροδ 1999; 10:26-34. |
*
Θεραπεία Κρυσταλλική πενικιλλίνη Ροξιθρομυκίνη Παραμονή στην Κλινική 10 ημέρες 15 ημέρες 20 ημέρες Θετικές αντιδράσεις στις δερματικές δοκιμασίες Κρ. Πενικιλλίνη Βενζαθινική |
44 γυν. 7 γυν. 45% γυν. 19,5% » 35,5% » 13,5% γυν. 18% » |
32 άνδρ. 3 άνδρ. 45,5% άνδρ. 34,5% » 20% » 8,5% άνδρ. 18,5% » |
EΠΙΠΛOΚΕΣ Τοπικές Αποστήματα υποδερματικά Γάγγραινα επιπολής ή εν τω βάθει Σηπτική θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου Παραλήρημα από εντόπιση στα αυτιά Τοπική απώλεια τριχών - μίλια Oπισθοφαρυγγικό απόστημα και απόφραξη αεραγωγών, απόστημα μεσαύλιου, πλευριτική συλλογή Ανάπτυξη πολλαπλών BCCs σε υποτροπιάζον ερυσίπελας -Lotem M. et al, J. Am. Acad. Derm. 1994, 31: 812-3 Γενικές Σηψαιμία και μεταστατικές λοιμώξεις σε διάφορα όργανα και ιστούς (νεφροί) -Kielhofner M, et al, Arch. Intern. Med. 1988, 148: 2451-2 |
Ερυσίπελας. Το ερύθημα ακολουθείται από διαβρώσεις,
οίδημα και πομφόλυγες.