Περί Ιατρικής Δεοντολογίας
Σπ. Καραντζή
Αθήνα, 20/08/05
Προς τον Υπουργό Kύριον Νικήτα Κακλαμάνη
Κύριε Υπουργέ,
Με αφορμή το τελευταίο Σχέδιο Νόμου Περί Ιατρικής Δεοντολογίας το οποίο έχω
στα χέρια μου επιθυμώ να θέσω υπ' όψιν Σας ορισμένες σκέψεις μου τις οποίες
αν θέλετε μπορείτε να ενστερνιστήτε. Εκ της μελέτης του σχεδίου διαπιστώνω με
ευχαρίστηση ότι είς αυτό έχουν περιληφθεί όλα όσα, εν σχεδίω, είχε διατυπώσει
η επιτροπή του ΠΙΣ εις την οποίαν μετείχατε υπό την ιδιότητα του Γεν. Γραμματέως.
Επί του σχεδίου ας μου επιτραπεί να κάνω τις εξής Γενικές Παρατηρήσεις: 1) Στο
προτεινόμενο τελικό σχέδιο ο κώδικας άσκησις του Ιατρικού Επαγγέλματος απαρτίζεται
από έξι (6) άρθρα, ενώ το κείμενον του παλαιού κώδικα απαρτίζετο από δεκαπέντε
(15) άρθρα. Το γεγονός αυτό δηλώνει ότι στο νέο σχέδιο ίσως υπάρχουν παραλείψεις.
ΠΡΟΤΑΣΙΣ: Προτείνω όπως προστεθή παράγραφος η οποία να παραπέμπη στον παλαιό
κώδικα για ότι δεν αναφέρεται στον καινούργιο. Το οποίον σημαίνει ο παλαιός
δεν καταργείται.
2) Στο προτεινόμενο Σχέδιον Ιατρικής Δεοντολογίας στο οποίον έχουν περιληφθεί
όσα η επιτροπή του ΠΙΣ είχε προτείνει αλλά και νεώτερα όπως της συναίνεσης,της
διαφώτισης ασθενούς, της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και άλλα.
Το νέο κείμενο της Ιατρικής Δεοντολογίας αποτελείται από τριάντα (30) άρθρα
ενώ το παλαιόν αποτελείτο από σαράντα επτά (47) άρθρα.
ΠΡΟΤΑΣΙΣ: Προσθήκη άρθρου, το οποίον θα παραπέμπει στο παλαιόν κείμενον για
ότι δεν αναφέρεται στο νέο.
Ειδικότερα έχω να κάνω στα επί μέρους άρθρα τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
Αρθρο 13: Περί Ιατρικού Απορρήτου
Στο άρθρο αυτό θα πρέπει να προστεθεί διάταξη απαγορεύουσα την προσέγγιση άλλων
οργάνων πλην των ιατρικών ελέγχων. Προς τούτο τα όργανα του Υπουργείου Οικονομικών
καταχρώμενα του δικαιώματος αυτού επικαλούνται την σύγκρουσιν καθηκόντων. (Υψιστον
καθήκον η φοροδιαφυγή από την τήρηση του Ιατρ. Απορρήτου).
Αρθρο 14: Τήρηση Ιατρικού Αρχείου
Το άρθρο αυτό, στο οποίον γίνεται διεξοδική ανάλυση, θα πρέπει να τεθή υπ όψιν
της αρχής προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η παράγραφος 9 του άρθρου αυτού η
οποία αναφέρεται στις εξαιρέσεις για την πρόσβαση στο Ιατρικό Αρχείο θα πρέπει
να περιοριστεί μόνον στις δικαστικές και εισαγγελικές αρχές. Η πρόσβαση από
άλλα όργανα της πολιτείας Εφορία - Ασφάλεια θα δημιουργήσει προβλήματα και στους
Ιατρούς και στους ασθενείς. Τελειώνοντας το σημείωμα αυτό θέλω να σταθώ στο
άρθρο 5: Περί Ιατρικών Πιστοποιητικών και Ιατρικών Γνωματεύσεων.
Σας υπενθυμίζω ότι σε Νόμο σκούπα του τ. Υπουργού Γ. Σούρλα είχε περιληφθεί
ρητή διάταξη περί ισοτιμίας της υπογραφής του Ιδιώτου/Ελεύθερου Επαγγελματία
Ιατρού και του Νοσοκομειακού Ιατρού. Είναι απορίας άξιον γιατί ορισμένες κρατικές
υπηρεσίες δεν δέχονται πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις Ιδιωτών Ιατρών, ενώ τα δικαστήρια
δέχονται. Εν πάσει περιπτώσει ορθώς περιλάβατε την διάταξη αυτή. Αυτά εν ολίγοις.
Στην διάθεση σας και για τυχόν συνεργασία.
Mε εκτίμηση
Σπύρος Καραντζής
Η ισχύουσα σήμερα εν Ελλάδι
Ιατρική Δεοντολογία Εδημοσιεύθη στο υπ' αριθμ. 171/ΦΕΚ με το Β.Δ. της 25/5 -
6/7/1955. Το κείμενον αυτό αν και τόσο παλαιό εξακολουθεί μέχρι σήμερα και να
ισχύει, και να εφαρμόζεται και να καταστρατηγείται. Κατά καιρούς έγιναν προσπάθειες
να αναμορφωθεί και να εκσυγχρονισθεί. Οι προσπάθειες αυτές απέτυχαν. Ο Π.Ι.Σ.,
την εποχή που ο γράφων μετείχε του Δ.Σ., του συγκρότησε μίαν επιτροπήν την οποίαν
αποτελούσαν ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ., ο Γ. Γραμματέας του και νυν Υπουργός Υγείας
κ. Ν. Κακλαμάνης, ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και νυν Αρχιεπίσκοπος Αθηνών καί
Πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστόδουλος, ο νυν εισαγγελεύς του Α.Π. κ.Λ. Καράμπελας
και η Νομική Σύμβουλος του Π.Ι.Σ. κ. Ειρ. Αναπλιώτου-Βαζαίου. Η επιτροπή αυτή
συνέταξε ένα σχέδιο αποτελούμενο από 21 άρθρα.
Ο γράφων με την τότε ιδιότητα του μέλους του Δ.Σ. του ΠIΣ μετά από μελέτη του
Σχεδίου του ΠIΣ προέβη εις την εκπόνηση μελέτης με βάση το παλαιόν κείμενον
της Ιατρικής δεοντολογίας και το Σχέδιον του ΠIΣ. Την μελέτη αυτή είχα υποβάλλει
στο τότε Υπουργό Υγείας κ. Δ. Κρεμαστινό, τον τ. Υπουργό Υγείας κ. Γ. Σούρλαν
και στο Προεδρείον του ΠΙΣ. Τι απέγινε εκείνη η μελέτη ο γράφων δεν γνωρίζει.
Η μελέτη εκείνη ήταν συγγραφή άρθρων της παλαιάς με προσθήκη άρθρων του σχεδίου
του ΠIΣ. Τούτο εγένετο διότι ο γράφων πιστεύει ότι το παλαιόν κείμενον περιλαμβάνει
θέματα της καθημερινής πραγματικότητας, η κακοποποίησης της οποίας έχει ως αποτέλεσμα
την κατασυκοφάντηση και τον διασυρμόν των Ιατρών από υπαιτιότητα των, ενώ το
σχέδιον του ΠIΣ περιείχε αρκετές διατάξεις εκσυγχρονιστικού χαρακτήρα.
Ο γράφων στην προσπάθεια του εκείνη είχε σκοπό να συγκεντρώσει τα δυο κείμενα
κάνοντας προσθήκες στα άρθρα του παλαιού από τα άρθρα του Σχεδίου του ΠΙΣ. Σήμερα
καλούμαι να σχολιάσω το "προτεινόμενο σχέδιο κώδικα άσκησης του Ιατρικού
επαγγέλματος και Δεοντολογίας" του Υπουργείου Υγείας. Εκ της αναγνώσεως
του κειμένου αυτού τολμώ να πω ότι στο σχέδιο αυτό έχουν συμπεριληφθεί τα προταθέντα
στο σχέδιο του ΠΙΣ και της προς τούτο συσταθείσης Επιτροπής.
Παρατηρήσεις:
1. Στο προτεινόμενο σχέδιο του Υπουργείου ο κώδικας άσκησις του Ιατρικού επαγγέλματος
απαρτίζεται από οκτώ (8) άρθρα, ενώ το κείμενον του παλαιού κώδικα ασκήσεως
του ιατρικού επαγγέλματος απαρτίζεται από δέκα πέντε (15) άρθρα. Το γεγονός
αυτό νομίζω ότι οπωσδήποτε δηλώνει ότι στο νέο σχέδιο θα υπάρχουν παραλήψεις.
Πρότασις: Ως βάσις θα πρέπει να τεθεί το παλαιόν κείμενον και ότι δεν μας αρέσει
να διαγραφεί και να προστεθεί ότι καλύτερον υπάρχει στο σχέδιον του υπουργείου.
2. Το κυρίως κείμενον της ιατρικής δεοντολογίας περιλαμβάνει είκοσι τρία (23)
άρθρα, ενώ το παλαιόν σαράντα επτά (47). Και στο κεφάλαιο αυτό θα έπρεπε να
τεθεί ως βάσις το παλαιόν κείμενον, να αφαιρεθούν ότι είναι αναχρονιστικά και
να προστεθούν τα σύγχρονα εκ του σχεδίου του Υπουργείου Υγείας. Ομολογουμένως
στο σχέδιο του Υπουργείου υπάρχουν κεφάλαια όπως της ενημερώσεως και της συναίνεσης
του ασθενούς, το περί ευθανασίας, της Ιατρικής υποβοηθούμενης αναπαραγωγής,
των μεταμοσχεύσεων και μερικά άλλα κεφάλαια όπως της Ιατρικής Έρευνας, της μη
Θεραπευτικής Βιοϊατρικής Έρευνας κ. α.
3. Θα ήθελα ιδιαιτέρως να σταθώ στο κεφάλαιο περί Ιατρικού απορρήτου, το οποίον
πράγματι αναλύεται διεξοδικά και δεν αφήνει κενά η παρερμηνείες.
4. Στο άρθρο 18 για την τήρησιν του Ιατρικού αρχείου και ειδικότερα στην παράγραφο
6β η διάταξη αυτή θέλει προσοχή. Διότι το ΣΔΟΕ π.χ. έχει δικαίωμα και αρμοδιότητα
να υπεισέλθει στο αρχείο του Ιατρού με συνέπειες καταστροφικές και για τον Ιατρό
και για τον ασθενή.
5. Στο άρθρο 19 του σχεδίου του υπουργείου το οποίον αναφέρεται στο Ιατρικό
Πιστοποιητικό θέλω να επισημάνω ορισμένες λεπτομέρειες -βασικές για την σύνταξη
του- τις οποίες αγνοούν οι περισσότεροι των ιατρών.
Στο Ιατρικό πιστοποιητικό πρέπει σαφώς να αναγράφεται το που θα χρησιμοποιηθεί
και όχι αορίστως (π.χ. για δικαστική χρήση ή για την υπηρεσία της) αλλά για
την δικάσιμο Σας ...ενώπιον του τριμελούς ή μονομελούς Πρωτοδικείου ή Εφετείου
κ.λπ. Θα έλεγα ότι το κείμενον του υπουργείου είναι αρκετά περιεκτικό και σύγχρονο
στις αντιλήψεις του. Τελειώνοντας την μικρή ανασκόπηση και κριτική θα ήθελα
να προτείνω την ακόλουθη διατύπωση ενός άρθρου: "το παλαιόν κείμενον της
Ιατρικής Δεοντολογίας δεν καταργείται. Προβλήματα της καθ' ημέραν άσκησης του
Ιατρικού Επαγγέλματος που δεν αναφέρονται στο νέο σχέδιο να επιλύονται από τις
διατάξεις του παλαιού". Επίσης να προβλεφθεί άρθρον για τις επαναλαμβανόμενες
ποινές στους παραβάτες Ιατρούς. Η πείρα μου ως Γεν. Γραμματέα του Ιατρικού Συλλόγου
Αθηνών και ταυτόχρονα του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΙΣΑ με δίδαξαν ότι εκείνο
που πονάει περισσότερο τον παρεκτραπέντα Ιατρόν είναι η χρηματική ποινή η οποία
να μη επιδέχεται έφεση, όπως η ποινή της επίπληξης. Όλες οι άλλες ποινές καταστρατηγούνται
π.χ. Ιατρός κατεδικάσθη σε 3ετή στέρηση της αδείας ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος
και όμως ο τιμωρηθείς ιατρός εξακολουθούσε να ασκεί το επάγγελμα του. Επίσης
πρέπει να ληφθεί μέριμνα για το εάν πρέπει να δημοσιοποιούνται οι επιβαλλόμενοι
ποιναί από τα πειθαρχικά συμβούλια. Αυτό ίσως παραξενέψει μερικούς, αλλά γιατί
επιτρέπεται στους λειτουργούς του τύπου να αναφέρονται λεπτομερώς και με φωτογραφίες
στη δίκη και καταδίκη ενός Ιατρού και να μην επιτρέπεται η δημοσίευση μιας απόφασης
του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
Ισως αυτό καταστήσει του ιατρούς προσεκτικούς συνεπώς για το καλό τους. Πάντως
είναι καιρός κάτι να γίνει.
Η "Ενωση Μαιευτήρων Γυναικολόγων Ελλάδος" ας κάνει την αρχή.
