Νέα φαρμακευτική αγωγή για την οστεοπόρωση
<<< Προηγούμενη σελίδα

Τη δυνατότητα φαρμακευτικής αγωγής για την οστεοπόρωση, με μία μόνο εβδομαδιαία δόση αντί για καθημερινή χορήγηση, έχουν τώρα και οι Έλληνες ασθενείς. Μελέτες του εξωτερικού έδειξαν ότι, η συμμόρφωση των ασθενών που λαμβάνουν μακροχρόνια θεραπευτική αγωγή για τη νόσο είναι πολύ καλύτερη όταν λαμβάνουν την αγωγή μόνο μία φορά την εβδομάδα και όχι καθημερινά.
Όπως ανέφερε ο κ. Σωκράτης Παπαπούλος, καθηγητής Παθολογίας και Διευθυντής του Τμήματος Μεταβολισμού Οστών του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Λέϊντεν της Ολλανδίας, στο Πανελλήνιο Ορθοπεδικό Συνέδριο στη Θεσσαλονίκη, οι μελέτες έδειξαν ότι κατά 90% οι ασθενείς έδειξαν σαφή προτίμηση στην εβδομαδιαία αγωγή. Στη χώρα μας εγκρίθηκε πρόσφατα η κυκλοφορία του διφοσφωνικού alendronate sodium (Fosamax) σε εβδομαδιαία δόση, η οποία ισοδυναμεί θεραπευτικά με τη καθημερινή χορήγηση της ίδιας ουσίας.
Σε ό,τι αφορά τη φαρμακολογική αντιμετώπιση της νόσου, ο κ. Παπαπούλος τόνισε ότι τα διφοσφωνικά, όπως το alendronate sodium (Fosamax), αποτελούν σήμερα τη μόνη αγωγή που αποδεδειγμένα μπορεί να αντιμετωπίσει την οστεοπόρωση. Και τούτο διότι επιτυγχάνουν σημαντική μείωση του κινδύνου όλου του φάσματος των οστεοπορωτικών καταγμάτων, που αποτελούν μάστιγα για τις σύγχρονες κοινωνίες. Σημείωσε μάλιστα ότι, η συνεχής αύξηση των καταγμάτων που παρατηρείται στα ανεπτυγμένα κράτη δεν είναι αποτέλεσμα μόνο του μεγαλύτερου προσδόκιμου επιβίωσης, αλλά οφείλεται και σε άλλους λόγους, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη διευκρινισθεί από τους ειδικούς. Γεγονός πάντως είναι, πρόσθεσε ο καθηγητής, ότι πλέον η οστεοπόρωση αναγνωρίζεται ως μείζον πρόβλημα υγείας που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, καθώς το κοινωνικοοικονομικό κόστος της είναι τεράστιο.
Αποτελέσματα της Παρεμβατικής Μελέτης Καταγμάτων (FIT) δείχνουν ότι η θεραπεία με alendronate sodium (Fosamax) μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καταγμάτων ισχίου -της πιο επικίνδυνης και περισσότερο επιβαρυμένης οικονομικά μορφής κατάγματος- περισσότερο από 56% και τον κίνδυνο εμφάνισης επώδυνων σπονδυλικών καταγμάτων κατά 60%.
Κλινικές δοκιμές έδειξαν επίσης ότι η χορήγηση της ουσίας αυξάνει την οστική πυκνότητα γρήγορα, μέσα σε μόλις 3 μήνες από την έναρξη της θεραπείας και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καταγμάτων από τον πρώτο χρόνο. Τέλος, πρόσφατα δεδομένα αποδεικνύουν ότι το alendronate sodium μπορεί να μειώσει κατά 63% τον κίνδυνο εμφάνισης καταγμάτων ισχίου μετά από 18 μήνες θεραπείας.
Όπως ανέφερε ο κ. Παπαπούλος, εκτιμάται ότι σήμερα η νόσος προσβάλλει το 1/3 των γυναικών μεταξύ 60 και 70 ετών και τα 2/3 των γυναικών ηλικίας 80 ετών και άνω. Έτσι, περίπου 200εκ. γυναικών παγκοσμίως υποφέρουν από οστεοπόρωση, ενώ περίπου 1,7εκ. κατάγματα ισχίου αποδίδονται στη νόσο. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι, ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει τα 6,3εκ. μέχρι το 2050.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποιεί ότι από πλευράς συχνότητας, η οστεοπόρωση βρίσκεται στη δεύτερη θέση μετά τις καρδιαγγειακές νόσους και αποτελεί μία σιωπηλή "επιδημία", καθώς πολλοί άνθρωποι πάσχουν από την ασθένεια και δεν το γνωρίζουν, μέχρι να συμβούν ένα ή περισσότερα κατάγματα. Εξαπλώνεται δε με ταχύτατο ρυθμό, καθώς ο πληθυσμός και το προσδόκιμο επιβίωσης αυξάνονται.
Η oστεοπόρωση προκαλεί ένα κάταγμα κάθε 30 λεπτά στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Οστεοπόρωσης (IOF). Ένας στους 8 Ευρωπαίους ηλικίας άνω των 50 ετών θα εμφανίσει κάταγμα σπονδυλικής στήλης. Το "επιδημικό" της οστεοπόρωσης αποδίδεται σε ένα ενδογενές δυναμικό που στηρίζεται στις δημογραφικές αλλαγές παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης και της δίχως προηγούμενο αύξησης του αριθμού των ηλικιωμένων.
Η κύρια φυσική συνέπεια της oστεοπόρωσης είναι τα κατάγματα ισχίου, της σπονδυλικής στήλης και του καρπού και οφείλονται στη λέπτυνση και αποδυνάμωση των οστών που επακολουθεί την εμμηνόπαυση. Τα oστεοπορωτικά κατάγματα μπορούν να προκαλέσουν δυσμορφία και ανικανότητα, εμποδίζοντας τη διεκπεραίωση καθημερινών δραστηριοτήτων και αυξάνοντας την εξάρτηση από άλλους.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα κατάγματα ισχίου έχουν ένα συνολικό δείκτη θνησιμότητας που κυμαίνεται από 16-30%, με την πλειοψηφία των θανάτων να συμβαίνουν στους έξι πρώτους μήνες μετά το κάταγμα. Η συνοδευόμενη με τα κατάγματα ισχίου νοσηρότητα είναι ιδιαίτερα σοβαρή. Η νοσοκομειακή νοσηλεία μετά από αυτά τα κατάγματα κυμαίνεται μεταξύ 20 και 30 ημερών, ενώ 560.000 νοσοκομειακές θέσεις νοσηλείας ετησίως καταλαμβάνονται από οστεοπορωτικούς ασθενείς. Μία στις τέσσερις γυναίκες που θα υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα ισχίου θα χρειαστεί μακροχρόνια οικιακή φροντίδα. Οι μισές από αυτές δεν θα μπορούν να περπατήσουν χωρίς βοήθεια.
Για τις γυναίκες της λευκής φυλής, μια ομάδα υψηλού κινδύνου, η πιθανότητα κατά τη διάρκεια της ζωής τους να παρουσιάσουν κάταγμα είναι περίπου 16% για το ισχίο και περισσότερο από 30% για την σπονδυλική στήλη. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο κίνδυνος θανάτου μιας γυναίκας, εξαιτίας ενός κατάγματος ισχίου, είναι συγκρίσιμος με τον κίνδυνο θανάτου εξαιτίας του καρκίνου του μαστού και μεγαλύτερος από εκείνον του καρκίνου του ενδομητρίου.
Τα οστεοπορωτικά κατάγματα σχετίζονται με υψηλά επίπεδα νοσηρότητας και θνησιμότητας, υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και υψηλό κόστος περίθαλψης, συγκρίσιμα με εκείνα που σχετίζονται με καρδιαγγειακές και άλλες ασθένειες. Παρόλα αυτά η οστεοπόρωση θεωρείται ακόμα μια ασθένεια δευτερεύουσας σημασίας. Σε ηλικιωμένες γυναίκες, τα επίπεδα θνησιμότητας εξαιτίας των καταγμάτων είναι συγκρίσιμα μεταξύ πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Έχει ακόμα αποδειχθεί ότι η οστεοπόρωση οδηγεί σε μεγαλύτερης διάρκειας νοσοκομειακή περίθαλψη, ακόμα και από τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, την καρδιακή προσβολή και τον καρκίνο του μαστού.
Αν και τα κατάγματα εντοπίζονται με τη μέθοδο των ακτίνων-Χ, δεν εντοπίζεται αξιόπιστα η απώλεια οστικής μάζας παρά μόνο όταν το 30% αυτής έχει χαθεί και η ασθένεια είναι πια σε προχωρημένο στάδιο. Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας είναι η μόνη ακριβής μέθοδος εκτίμησης του κινδύνου εμφάνισης καταγμάτων. Οι γυναίκες που ανησυχούν για την πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης θα πρέπει να μιλήσουν με τους γιατρούς τους για την αναγκαιότητα πραγματοποίησης μιας μέτρησης οστικής πυκνότητας.
Σε ό,τι αφορά τον ανδρικό πληθυσμό, ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης είναι χαμηλότερος, διότι έχουν μεγαλύτερη μέγιστη οστική μάζα και η απώλεια περισσότερου οστού με την πάροδο της ηλικίας δεν επιφέρει σημαντικό πρόβλημα. Επιπλέον, οι άνδρες έχουν μικρότερο προσδόκιμο επιβίωσης και δεν υφίστανται ξαφνική μείωση των ορμονών, που συνοδεύεται από επιταχυνόμενη απώλεια οστικής μάζας, όπως συμβαίνει στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Ωστόσο και άλλοι παράγοντες, όπως η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, η συστηματική κατανάλωση αλκοόλ, η φτωχή διατροφή και η θεραπεία με κορτικοστεροειδή αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καταγμάτων και στα δύο φύλα. Στην πραγματικότητα το 30% του συνόλου των καταγμάτων συμβαίνουν σε άνδρες.
Η οστεοπόρωση κοστίζει στις εθνικές οικονομίες των κρατών περισσότερα από 23δισ.€ ετησίως, σε ότι αφορά μόνο την νοσοκομειακή περίθαλψη. Το οικονομικό κόστος των συνεπειών της οστεοπόρωσης σε ατομικό και κρατικό επίπεδο είναι τεράστιο, αν ληφθεί υπόψη το συνολικό κόστος της άμεσης νοσοκομειακής περίθαλψης, της χρόνιας οικιακής φροντίδας, της αποχής από επαγγελματικές δραστηριότητες, τόσο των ιδίων των ασθενών όσο και των ατόμων που τους φροντίζουν, της παραμονής σε θεραπευτικά κέντρα και σε κέντρα αποκατάστασης.
Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι το 70% ασθενών με κατάγματα ισχίου θα χρειαστούν φροντίδα σε θεραπευτικά κέντρα και κέντρα αποκατάστασης. Το ετήσιο κόστος για την θεραπεία των 2,3εκ. οστεοπορωτικών καταγμάτων σε Ευρώπη και ΗΠΑ είναι περίπου 30δισ.$.

ΗΟΜΕPAGE