Χαιρετισμός Διονυσίου Φιλιώτη, Προέδρου ΣΦΕΕ
στο συνέδριο Pharma Money Conference 2010
(22/03/10)
Αξιότιμοι Κυρίες & Κύριοι σύνεδροι,
Αξίζουν συγχαρητήρια στους διοργανωτές και συγκεκριμένα στον κ. Ουζούνη και τους συνεργάτες του, για τη διοργάνωση ενός συνεδρίου τόσο υψηλού επιπέδου.
Η οικονομία μας βρίσκεται πραγματικά σε μια κρίση ιστορικών διαστάσεων. Οφείλουμε λοιπόν όλοι να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων, να αντιληφθούμε ότι εκείνο που χρειάζεται είναι ένα πνεύμα ενός νέου πατριωτισμού αναθεώρησης μεθόδων και πρακτικών, αλλά και τολμηρών πρωτοβουλιών.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΦΕΕ, με σύνεση και αίσθημα ευθύνης έχει καταθέσει μια ολόκληρη δέσμη προτάσεων για το φάρμακο. Μεταξύ άλλων, έχουμε προτείνει στην κυβέρνηση έναν αξιόπιστο, διαφανή, αντικειμενικό, δίκαιο, αλλά και προπαντός επαληθεύσιμο τρόπο για την τιμολόγηση των φαρμάκων. Συνεπώς, ο μόνος τρόπος που πληροί τις ανωτέρω προϋποθέσεις είναι η τιμολόγηση με βάση το μέσο όρο των τιμών όλων των χωρών της Ευρωζώνης. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να υπολογιστεί ξεχωριστή τιμή χαμηλότερη, έως πολύ χαμηλότερη (λαμβανομένων υπόψη διαφόρων παραμέτρων) για την κοινωνική ασφάλιση.
Αντίθετα, η τιμολόγηση των φαρμάκων με βάση τις τρεις χαμηλότερες τιμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημιουργεί ακραίες μειώσεις, και προβλήματα στην επάρκεια φαρμάκων στην αγορά, ενώ μοιραία θα προκαλέσει και έξαρση του φαινομένου των πλαστών συνταγών.
Ωστόσο, οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις, καίτοι πλήττονται καίρια, είναι διατεθειμένες, στο πλαίσιο ενός ιστορικού συμβιβασμού, στην κρίσιμη για τη χώρα μας στιγμή, να αποδεχθούν υπό προϋποθέσεις - οι οποίες θα εξασφαλίζουν πρωταρχικά την επάρκεια της αγοράς - την τιμολόγηση των φαρμάκων με βάση τις τρεις χαμηλότερες τιμές της Ευρωζώνης.
Είμαστε αποφασισμένοι να εργαστούμε, ώστε να ελαχιστοποιηθούν όλες οι πιθανές παρενέργειες που μπορεί να δημιουργηθούν. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη προσπάθεια που μπορεί να γίνει στο πλαίσιο της αναγνώρισης των σημερινών οικονομικών συνθηκών. Πράγματι, είναι πάρα πολύ δύσκολο με το προτεινόμενο άρθρο 14, να εξασφαλιστούν η αντικειμενικότητα, η διαφάνεια, αλλά και η επάρκεια φαρμάκων στην αγορά, η υγιής λειτουργία των επιχειρήσεων και κατ' επέκταση η απασχόληση στον κλάδο.
Θα πρέπει ακόμα να αναγνωριστεί στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις ότι επωμίζονται το χρόνιο βάρος των χρεών των νοσοκομείων, το οποίο αγγίζει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ με καθυστέρηση αποπληρωμής που αγγίζει, έως τις 900 ημέρες. Ασφαλώς, η αποπληρωμή τους έχει αρχίσει, βρισκόμαστε όμως εν αναμονή της συνολικής λύσης. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι ένας δυναμικός κλάδος της οικονομίας που έχει επωμιστεί ένα τέτοιο βάρος, δεν μπορεί να λειτουργήσει υγιώς, αν συνεχίσουν να επιβάλλονται σε αυτόν μη βιώσιμες, μη λειτουργικές και εχθρικές, ως προς τη βιωσιμότητά του αποφάσεις, ενώ γίνονται πολύ λίγα πράγματα για την καταπολέμηση της σπατάλης στα υπόλοιπα 4/5 του συστήματος της υγείας. Οι πολίτες, το σύστημα υγείας και το κράτος δε θα κερδίσουν αν ο φαρμακευτικός κλάδος διολισθήσει στην περιοχή των προβληματικών επιχειρήσεων.
Θα ήθελα για μια ακόμα φορά να τονίσω μια απλή αλήθεια: ότι ο υπερβολικός και άδικος περιορισμός στις τιμές των φαρμάκων δε λύνει προβλήματα, αντίθετα δημιουργεί. Τα φάρμακα των οποίων η τιμή περιορίζεται ασφυκτικά παύουν να κυκλοφορούν στην αγορά και αντικαθίστανται από άλλα νεότερα και ακριβότερα.
Παράλληλα, η εισαγωγή της λίστας φαρμάκων, ως μέσο συμπίεσης των δαπανών, δεν είναι λύση. Δημιουργεί γραφειοκρατικά προβλήματα και ένοχες «γκρίζες ζώνες» στη φαρμακευτική αγορά, όπως και καθυστερήσεις στην άμεση πρόσβαση όλων των πολιτών σε όλα τα εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ φάρμακα. Οι αποκλεισμοί φαρμάκων έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα, διότι προκαλούν την τάση για συνταγογράφηση άλλων νεότερων και ακριβότερων φαρμάκων με αποτέλεσμα την εκτόξευση της φαρμακευτικής δαπάνης, όπως συνέβη κατά τις προηγούμενες φορές.
Η λίστα με την κλασική θεώρηση είναι μια ξεπερασμένη πρακτική και μακροπρόθεσμα αυξάνει τη φαρμακευτική δαπάνη. Θεωρούμε ότι σήμερα με την άριστη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων και του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων όλα τα εγκεκριμένα φάρμακα με τις συγκεκριμένες εγκεκριμένες συνταγογραφικές οδηγίες, ενδείξεις, αντενδείξεις, περιορισμούς κ.λπ. είναι απαραίτητο να βρίσκονται στη διάθεση του ιατρού και του ασθενούς βάσει φυσικά των εγκεκριμένων οδηγιών. Επομένως, με τον όρο λίστα, σήμερα, εννοούμε το σύνολο των εγκεκριμένων φαρμάκων από τον ΕΜΕΑ και τον ΕΟΦ. Τα φάρμακα στη λίστα αυτή θα πρέπει, αφού κατηγοριοποιηθούν, να συνοδεύονται από σύγχρονα διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα με μηχανισμούς συνεχούς επικαιροποιήσεώς τους και συγχρόνως να συνοδεύονται από σύγχρονο, ηλεκτρονικό μηχανισμό ελέγχου συνταγογραφίας και σχολαστικής εφαρμογής των οδηγιών και των πρωτοκόλλων. Οι οποιεσδήποτε άλλες θεωρήσεις (επιτροπές λίστας κ.λπ.) θα δημιουργήσουν στρεβλώσεις στη λειτουργία του συστήματος και νέες πιθανές εστίες «συναλλαγών».
Πρέπει πάντοτε να έχουμε στο νου μας ότι η ορθή χρήση των φαρμάκων, είναι μια επένδυση η οποία εκτός του ότι δημιουργεί σημαντικές οικονομίες σε άλλα σημεία του συστήματος υγείας, συμβάλει σημαντικά στην υγιή ανάπτυξη της χώρας.
Θα πρέπει φυσικά να τονιστεί ότι η λίστα δεν έχει ασφαλώς καμία αποτρεπτική επίδραση στο φαινόμενο της «προκλητής συνταγογράφησης». Η «προκλητή συνταγογράφηση», οι παράνομες πρακτικές και η σπατάλη σε ολόκληρο το σύστημα υγείας δεν αντιμετωπίζεται στο ελάχιστο με «λίστα». Σύμφωνα με όλες τις επιστημονικές μελέτες, το κόστος στο σύστημα υγείας εκτοξεύεται εξαιτίας της μεγάλης και εκτεταμένης σπατάλης, της «προκλητής συνταγογράφησης» και της έλλειψης συστηματικού και οργανωμένου ελέγχου, θέματα που καμία σχέση δεν έχουν με τις τιμές. Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατα η Κυβέρνηση Ομπάμα στις ΗΠΑ, ανακοίνωσε ότι η σπατάλη στο σύστημα υγείας της Αμερικής, υπολογίζεται στο αστρονομικό ποσό των 100 δις δολαρίων και έχει συνταχθεί σώμα Ειδικών Ελεγκτών για το λόγο αυτό.
Η μηχανοργάνωση και ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός είναι η μοναδική αποτελεσματική και ασφαλής επιλογή για τον εξορθολογισμό των δαπανών υγείας.
Η ανάπτυξη και η εφαρμογή ενός σύγχρονου αυτοματοποιημένου συστήματος θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη στο σύνολο των εμπλεκομένων φορέων στο χώρο της υγείας. Το Κράτος θα αποκτήσει τη δυνατότητα της πλήρους αποτύπωσης και ελέγχου της διακίνησης των προμηθειών, της έγκαιρης παρακολούθησης της πορείας των δαπανών και του αποτελεσματικότερου οικονομικού σχεδιασμού. Επίσης, σημαντικό όφελος αναμένεται να προκύψει και για τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα αντικειμενικού και τεκμηριωμένου υπολογισμού της δαπάνης από όλη την αλυσίδα διανομής, όπως επίσης και καταγραφής ελέγχου των διαγνωστικών εξετάσεων και ιατρικών πράξεων.
Η μηχανοργάνωση, εφαρμοσμένη στο σύνολο του συστήματος υγείας, θα συμβάλει αποφασιστικά στον εξορθολογισμό των δαπανών υγείας, θα οδηγήσει σε μείωση της προκλητής ζήτησης και στο νοικοκύρεμα των οικονομικών των ταμείων.
Επιπρόσθετα, θα καθιερώσει μια νέα αντίληψη νομιμότητας και σεβασμού των κρατικών πόρων, θα αποτελέσει παράδειγμα για μια νέα εποχή χρηστής διαχείρισης σε ολόκληρο το δημόσιο τομέα.
Τέλος, η μηχανοργάνωση θα δράσει καταλυτικά καθιστώντας το σύστημα υγείας ευέλικτο και αποτελεσματικό και θα περιορίσει κάθε είδους καθυστερήσεις ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Η χρηστή λοιπόν διαχείριση, παράλληλα με τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό εγγυώνται τη βιωσιμότητα του συστήματος και παράλληλα διασφαλίζουν σε βάθος χρόνου την άμεση πρόσβαση όλων των πολιτών σε όλα τα φάρμακα και όλες τις θεραπείες.
Η χώρα μας και εμείς δεν έχουμε καιρό για χάσιμο. Η κρίση λαμβάνει ιστορικές διαστάσεις. Πρέπει να αφήσουμε τις υπεκφυγές και τα προσχήματα και να δράσουμε. Ο ΣΦΕΕ αγωνίζεται με συνέπεια, μαχητικότητα, αποτελεσματικότητα για όλα αυτά που είναι βέβαιο ότι μπορούμε να πετύχουμε. Πρέπει να τολμήσουμε. Πρέπει οι υγιείς παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να κάνουμε άμεσα όλα αυτά που οφείλουμε απέναντι στον τόπο. Αυτό είναι το καθήκον μας απέναντι στον εαυτό μας, απέναντι στη χώρα, απέναντι στο μέλλον.
Διονύσιος Φιλιώτης
Πρόεδρος ΣΦΕΕ