Δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα δύο κλινικών μελετών Φάσης ΙΙΙ για την φιγκολιμόδη (FTY720),
μία χορηγούμενη από το στόμα θεραπεία για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας
(18/02/10)

<<< Προηγούμενη σελίδα

 

Τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών Φάσης III TRANSFORMS και FREEDOMS για την χορηγούμενη από το στόμα θεραπεία φιγκολιμόδη (FTY720), δημοσιεύτηκαν στο ιατρικό περιοδικό The New England Journal of Medicine, παρουσιάζοντας ολοκληρωμένα δεδομένα που στηρίζουν την αποτελεσματικότητα και το προφίλ ασφάλειας της πρώτης στην κατηγορία της θεραπείας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ).
Τα δεδομένα, τα οποία προέρχονται από ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα Φάσης III που έχουν διεξαχθεί ποτέ για την ΣΚΠ, συμπεριλήφθηκαν στον φάκελο που υποβλήθηκε προς έγκριση τον Δεκέμβριο του 2009 στον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMEA). Και στις δύο μελέτες, εξετάστηκαν δύο δόσεις της φιγκολιμόδης (0,5 mg και 1,25 mg) ενώ η έγκριση επιζητείται για τη χαμηλότερη δόση των 0,5 mg καθώς τα αποτελέσματα των μελετών υποδεικνύουν ότι αυτή η δόση έχει καλύτερο προφίλ οφέλους-κινδύνου. «Οι καινοτόμες επιστημονικές προσεγγίσεις που οδηγούν σε νέα φάρμακα για την ΣΚΠ είναι απαραίτητες όσο ποτέ άλλοτε» δήλωσε ο Δρ. John Richert, Διευθυντής των Ερευνητικών και Κλινικών Προγραμμάτων της Αμερικάνικης Εταιρείας για τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας (US National Multiple Sclerosis Society). «Τα θετικά αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν στο New England Journal of Medicine, τα οποία δείχνουν τα κλινικά οφέλη της φιγκολιμόδης, καθώς και τις βελτιώσεις στην μαγνητική τομογραφία, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για τους ασθενείς με ΣΚΠ, τις οικογένειες και τους ιατρούς τους».
Η μονοετής μελέτη TRANSFORMS, που διενεργήθηκε σε 1.292 ασθενείς, έδειξε ότι η από του στόματος θεραπεία με φιγκολιμόδη 0,5 mg μείωσε την ετήσια συχνότητα υποτροπών κατά 52% σε σύγκριση με την ιντερφερόνη βήτα-1α χορηγούμενη με ενδομυϊκή ένεση, ενώ η μείωση που παρατηρήθηκε με φιγκολιμόδη 1,25 mg ήταν 38% (και τα δύο p<0,001). Η διετής μελέτη FREEDOMS, που διενεργήθηκε σε 1,272 ασθενείς, κατέδειξε ότι η φιγκολιμόδη μείωσε την ετήσια συχνότητα υποτροπών κατά 54% στην δόση των 0,5 mg και κατά 60% στην δόση των 1,25 mg, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (και τα δύο p<0,001). Οι ασθενείς που λάμβαναν φιγκολιμόδη 0,5 mg είχαν επίσης 30% χαμηλότερο κίνδυνο εξέλιξης της αναπηρίας τους, γεγονός που επιβεβαιώθηκε σε διάστημα τριών μηνών. Και στις δύο μελέτες, η θεραπεία με φιγκολιμόδη είχε επίσης ως αποτέλεσμα στατιστικά σημαντικές μειώσεις στη δραστηριότητα των εγκεφαλικών βλαβών και μειωμένη απώλεια εγκεφαλικού όγκου, όπως μετρήθηκαν στη μαγνητική τομογραφία (MRI).
«Τα δεδομένα της TRANSFORMS επιδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της φιγκολιμόδης σε σύγκριση με μία από τις καθιερωμένες θεραπείες. Αυτά τα ευρήματα μπορεί να αποτελέσουν ένα ουσιαστικό βήμα στον αγώνα κατά της ΣΚΠ», δήλωσε ο Δρ. Jeffrey Cohen, κύριος ερευνητής της TRANSFORMS και θεράπων ιατρός στο Cleveland Clinic Mellen Center for Multiple Sclerosis Treatment and Research του Κλίβελαντ, στο Οχάιο των ΗΠΑ. «Οι υπάρχουσες τροποποιητικές της νόσου θεραπείες για την υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα ΣΚΠ χορηγούνται μέσω ένεσης ή έγχυσης, γεγονός που δύναται να επηρεάσει αρνητικά την ανεκτικότητα, την ευκολία χρήσης και τη συμμόρφωση για τους ασθενείς που λαμβάνουν τις εν λόγω θεραπείες.»
Ο Καθηγητής Ludwig Kappos, κύριος ερευνητής της μελέτης FREEDOMS, ο οποίος κατέχει την έδρα Νευρολογίας και είναι επικεφαλής της Ομάδας Ερευνών στο Τμήμα της Βιοϊατρικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Βασιλείας στην Ελβετία, δήλωσε: «Η φιγκολιμόδη επέδειξε σαφή κλινική υπεροχή έναντι του εικονικού φαρμάκου, όσον αφορά στη μείωση της ετήσιας συχνότητας υποτροπών και της εξέλιξης της αναπηρίας. Τα θετικά ευρήματα των μελετών TRANSFORMS και FREEDOMS εμπλουτίζουν περαιτέρω τη γνώση μας αναφορικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της φιγκολιμόδης.»
Έως και 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΣΚΠ, μια φλεγμονώδης και νευροεκφυλιστική νόσο η οποία συχνά εκδηλώνεται όταν οι ασθενείς βρίσκονται στην πλέον παραγωγική τους ηλικία. Η φιγκολιμόδη δύναται να αποτελέσει την πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία σε μια νέα κατηγορία σκευασμάτων που ονομάζονται τροποποιητές των υποδοχέων της 1 φωσφορικής σφιγγοσίνης (S1-P). Αυτά τα σκευάσματα μειώνουν τη φλεγμονή, ενώ ενδέχεται να έχουν άμεση ευεργετική επίδραση στα κύτταρα του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ). Η φιγκολιμόδη δρα εκλεκτικά περιορίζοντας ορισμένα λεμφοκύτταρα (μια υπο-ομάδα των λευκών αιμοσφαιρίων) στους λεμφαδένες, μειώνοντας έτσι τον αριθμό των λεμφοκυττάρων που φθάνουν στον εγκέφαλο, όπου και μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδεις βλάβες. Ο περιορισμός των λεμφοκυττάρων είναι αναστρέψιμος, δίνοντας τη δυνατότητα στα λεμφοκύτταρα που βρίσκονται στην κυκλοφορία να ανακτήσουν τα φυσιολογικά τους επίπεδα με τη διακοπή της θεραπείας.
«Αυτά τα δεδομένα μας δείχνουν ότι η χορηγούμενη από το στόμα θεραπεία με φιγκολιμόδη έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει μια σημαντική νέα θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με ΣΚΠ», δήλωσε ο Δρ. Trevor Mundel, Επικεφαλής του Τμήματος Ανάπτυξης της Novartis Pharma AG. «Έχουμε μια μακροχρόνια δέσμευση απέναντι στην κοινότητα της ΣΚΠ και είμαστε πεπεισμένοι ότι η φιγκολιμόδη, κατόπιν έγκρισης, θα αποδειχθεί μια πολύτιμη θεραπευτική επιλογή για πολλά άτομα που πάσχουν από αυτή τη νόσο». Και στις δύο μελέτες TRANSFORMS και FREEDOMS, η τήρηση της θεραπείας ήταν καλύτερη για τη φιγκολιμόδη 0,5 mg και τις ομάδες ελέγχου σε σύγκριση με την ομάδα των 1,25 mg. Οι συχνότερα αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες τόσο για την ομάδα της φιγκολιμόδης όσο και την ομάδα ελέγχου ήταν η ρινοφαρυγγίτιδα, ο πονοκέφαλος και η κόπωση. Οι σχετιζόμενες με τη φιγκολιμόδη ανεπιθύμητες ενέργειες περιλάμβαναν τη δοσοεξαρτώμενη, παροδική και γενικά ασυμπτωματική μείωση του καρδιακού ρυθμού, το σπάνιο και παροδικό αποκλεισμό αγωγιμότητας AV, την ήπια αύξηση της αρτηριακής πίεσης (1-3 mm Hg), το οίδημα ωχράς κηλίδας (πιο συχνό με τη δόση των 1,25 mg παρά με αυτή των 0,5 mg) και την ασυμπτωματική και αναστρέψιμη αύξηση των ηπατικών ενζύμων.
Τα συνολικά ποσοστά των λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένων και των σοβαρών λοιμώξεων, ήταν συγκρίσιμα ανάμεσα στις ομάδες θεραπείας, παρόλο που παρατηρήθηκε μια ελαφρά αύξηση στις πνευμονικές λοιμώξεις (κυρίως βρογχίτιδα) στους ασθενείς που λάμβαναν φιγκολιμόδη. Ο αριθμός των κακοηθειών που αναφέρθηκε και στις δύο μελέτες ήταν μικρός, με συγκρίσιμα ποσοστά ανάμεσα στην ομάδα της φιγκολιμόδης και στις ομάδες ελέγχου. Οι κακοήθειες αναφέρθηκαν συχνότερα με την φιγκολιμόδη σε σχέση με την ομάδα ελέγχου στη μονοετή μελέτη TRANSFORMS, αλλά στη διετή μελέτη FREEDOMS παρατηρήθηκε το ακριβώς αντίστροφο. Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν συγκρίσιμες ανάμεσα στις ομάδες θεραπείας, ενώ ήταν λίγο περισσότερες στην ομάδα των 1,25 mg σε σύγκριση αυτή των 0,5 mg. Τα συνολικά ποσοστά των σχετιζόμενων με τη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών, ειδικά αυτών που σχετίζονται με το μηχανισμό δράσης, καθώς και οι περιπτώσεις διακοπής της θεραπείας εξαιτίας των ανεπιθύμητων ενεργειών, ήταν μεγαλύτερα με τη δόση των 1,25 mg σε σχέση με αυτή των 0,5 mg.
Οι ολοκληρωμένες μελέτες για την φιγκολιμόδη και οι επεκτάσεις τους, περιλαμβάνουν περισσότερους από 2.300 ασθενείς, με έκθεση περίπου 4.000 έτη-ασθενών, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων ασθενών που αυτήν τη στιγμή βρίσκονται στον έκτο χρόνο θεραπείας. Επίσης, η ασφάλεια παρακολουθείται σε περίπου 1.000 επιπλέον ασθενείς με ΣΚΠ σε μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η δημοσίευση των δεδομένων στο ιατρικό περιοδικό The New England Journal of Medicine, συνιστά την πρώτη παρουσίαση ολοκληρωμένων αποτελεσμάτων από τις δύο αυτές μελέτες. Αποτελέσματα από τις μελέτες FREEDOMS και TRANSFORMS έχουν κοινοποιηθεί σε σχετικά δελτία τύπου της Novartis, ενώ η μελέτη TRANSFORMS έχει επίσης παρουσιαστεί σε επιστημονικά συνέδρια.