3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αθηροσκλήρωσης (04/12/08)
Η αθηροσκλήρωση αποτελεί το βασικό παθολογοανατομικό υπόστρωμα των σοβαρότερων και πιο συχνών καρδιαγγειακών νοσημάτων, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου και γενικότερα η στεφανιαία νόσος, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, τα ανευρύσματα της αορτής και η περιφερική αρτηριοπάθεια (διαλείπουσα χωλότητα, γάγγραινα των άκρων). Η αιτιολογία της αθηροσκλήρωσης δεν είναι απόλυτα διευκρινισμένη, έχει όμως δειχθεί ότι ορισμένα χαρακτηριστικά των ανθρώπων, όταν ξεφεύγουν από τα φυσιολογικά όρια, οδηγούν πολύ συχνά στην πάθηση αυτή. Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν αποκληθεί παράγοντες κινδύνου. Μερικά σχετίζονται με τον τρόπο ζωής (κάπνισμα, κακή διατροφή, καθιστική ζωή) και άλλα με βιολογικές παραμέτρους (βάρος σώματος, αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερίνη ή σάκχαρο αίματος), για να αναφέρουμε τα πιο σοβαρά.
Το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αθηροσκλήρωσης που διεξάγεται στις 3-6 Δεκεμβρίου 2008 στην Αθήνα, σκοπό έχει να ενημερώσει τους Έλληνες επιστήμονες αλλά και το κοινό για τις νεότερες απόψεις στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων και για τα ευρήματα σημαντικών επιδημιολογικών μελετών που έγιναν πρόσφατα στον Ελληνικό πληθυσμό.
Μερικά από τα βασικότερα σημεία που θα αναπτυχθούν είναι τα κάτωθι:
- Τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονται για το μεγαλύτερο αριθμό θανάτων στον Ελληνικό πληθυσμό. Επίσης αποτελούν τη σημαντικότερη αιτία νοσηρότητας και αναπηρίας. Η πραγματικά αλματώδης πρόοδος στη θεραπευτική που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια δεν κατάφερε να μειώσει τον αριθμό των θανάτων, γιατί οι περισσότεροι από αυτούς συμβαίνουν ξαφνικά, πριν οι ασθενείς τύχουν οποιασδήποτε ιατρικής βοήθειας. Μέσα στα τελευταία 30 έτη ο αριθμός των θανάτων από καρδιαγγειακές παθήσεις υπέρ-διπλασιάστηκε.
Πέραν αυτού, πολλοί άνθρωποι που επιζούν μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου ή από εγκεφαλικό επεισόδιο, βλέπουν την ποιότητα της ζωής τους να υποβαθμίζεται δραματικά.
Πολλοί πρόωροι θάνατοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν και η ποιότητα της ζωής πολλών ανθρώπων θα μπορούσε να διατηρηθεί υψηλή αν είχαν καταπολεμηθεί αποτελεσματικά οι παράγοντες κινδύνου. Δυστυχώς όμως η ελληνική κοινωνία βαδίζει σε λάθος κατεύθυνση. Το κάπνισμα στη χώρα μας παραμένει υψηλό, παρά την πρόοδο που παρατηρείται στον υπόλοιπο προηγμένο κόσμο.
- Η άγνοια των παραγόντων κινδύνου είναι μεγάλη στον ελληνικό πληθυσμό.
Σύμφωνα με μια επιδημιολογική μελέτη που διεξήγαγε η Εταιρεία μας για το κάπνισμα, το 49% το ενήλικου πληθυσμού καπνίζει. Το χειρότερο είναι ότι ο πληθυσμός δεν είναι ενημερωμένος για του κινδύνους του καπνίσματος Ενώ σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι το κάπνισμα γενικά βλάπτει, μόνο το 51% των καπνιστών αποδέχεται ότι το κάπνισμα προκαλεί έμφραγμα του μυοκαρδίου και το 42% ότι προκαλεί θάνατο. Σχετικά με την καταπολέμηση του καπνίσματος, σχεδόν όλοι οι μη καπνιστές και η πλειονότητα των καπνιστών θεωρούν απαραίτητα κάποια μέτρα από την πολιτεία για τον περιορισμό του, γενικά όμως οι καπνιστές είναι απρόθυμοι να δεχθούν περιορισμούς. Το μεγαλύτερο ποσοστό θετικών απαντήσεων δόθηκε στην ερώτηση που αφορούσε την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους (το 83,3% των μη καπνιστών και το 55,3% των καπνιστών).
- Μια άλλη επιδημιολογική μελέτη που διεξήγαγε επίσης η Εταιρεία μας σε περίπου 4000 άτομα από όλη τη χώρα, για την αποτίμηση των γνώσεων και την αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου, έδειξε ότι μόλις το 42% των ανδρών και το 49% των γυναικών γνωρίζει ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές για τη χοληστερόλη τους.
- Περίπου το 50% των ανδρών και των γυναικών δεν γνωρίζει τα φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου.
- Μεγάλο ποσοστό των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα (>30%) πιστεύει ότι τα φάρμακα δεν μπορούν να μειώσουν τις τιμές της αρτηριακής πίεσης, των λιπιδίων και του σακχάρου τους.
- Αναφορικά με τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, διατροφή και άσκηση, η ανάλυση των στοιχείων της έρευνας έδειξε:
Το 60% των ανδρών και των γυναικών δεν γυμνάζονται καθόλου. Το 45% των ερωτώμενων δεν βρίσκει χώρους για να αθληθεί.
- Ένας στους τέσσερις συμπολίτες μας πιστεύει ότι οι διατροφικές συνήθειες δεν επηρεάζουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
- Το 30% των ερωτώμενων απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν για τη σωστή διατροφή, και το 85% δεν διαβάζουν τις ετικέτες στα τρόφιμα.
- Ιδιαίτερα λυπηρό είναι ότι η υιοθέτηση της παραδοσιακής μας Μεσογειακής δίαιτας φαίνεται να υιοθετείται από μόλις το 45% των ανδρών και το 50% των γυναικών.
Επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι η υιοθέτηση της Μεσογειακής δίαιτας συσχετίζεται με 15-30% μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, και 10-35% μείωση των παραγόντων κινδύνου, όπως η υπέρταση.