<<< Προηγούμενη σελίδα

Ο ρόλος της δίαιτας στην πρόληψη της
καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη

ΡΟΥΣΗΣ ΛΑΜΠΡΟΣ

Eισαγωγή
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι μια από τις συχνότερες νόσους των ηλικιωμένων αντρών (>55 ετών), με μεγάλη επίδραση στην ποιότητα ζωής. Παρόλα αυτά, λίγες επιδημιολογικές μελέτες έχουν διενεργηθεί σχετικά με το ρόλο των διαιτητικών παραγόντων σην ανάπτυξη της νόσου, καθώς το ενδιαφέρον έχει στραφεί σε νοσήματα με απειλητικές για τη ζωή συνέπειες, όπως ο καρκίνος του προστάτη.

1. Αλκοόλ
Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ έχει δειχτεί ότι μειώνει τα επίπεδα τεστοστερόνης στον ορό, μειώνει την παραγωγή της και αυξάνει την κάθαρση αυτής.
Έρευνα από τους Sidney και συν., έδειξε ότι η κατανάλωση 3 ποτηριών αλκοόλ την ημέρα μειώνει τον κίνδυνο εκτέλεσης προστατεκτομής λόγω ΒΡΗ1, ενώ έρευνα από τους Μοrrison και συν., έδειξε ότι η καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ δε σχετίζεται στατιστικώς σημαντικά με τον κίνδυνο εκτέλεσης προστατεκτομής λόγω ΒΡΗ.2
Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η οποία σχέση μεταξύ αλκοόλ και καλοήθους υπερπλασίας προστάτη, πιθανότατα είναι ασθενής.

2. Κάπνισμα
Σε αναδρομική μελέτη 345 ανδρών που υποβλήθηκαν σε TURP λόγω ΒΡΗ βρέθηκε ότι ο αφαιρεθέν όγκος του προστάτη ήταν μικρότερος στην ομάδα των καπνιστών από ότι στην ομάδα των μη καπνιστών.3
Σε μια άλλη μελέτη των Roberts και συν. που περιλάμβανε περισσότερο από 2.000 άνδρες, διαπιστώθηκε διφασική σχέση μεταξύ καπνίσματος και προστατισμού. Οι άνδρες που κάπνιζαν λιγότερο από ενάμισι πακέτο τσιγάρα διαπιστώθηκε ότι έχουν μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης μέτριων έως σοβαρών συμπτωμάτων προστατισμού από τους μη καπνιστές. Αντίθετα, οι βαρείς καπνιστές είχαν μεγαλύτερη εμφάνιση συμπτωμάτων από τους μη καπνιστές.4
Γενικότερα, οι υπάρχουσες επιδημιολογικές μελέτες δεικνύουν είτε καμία είτε ασθενή σχέση μεταξύ καπνίσματος και ΒΡΗ.

3. Τροφές
Σε μελέτη Ιαπώνων και Αμερικανών που περιλάμβανε 33 είδη τροφίμων βρέθηκε ότι η αυξημένη κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος σχετίζονταν με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης ΒΡΗ5.
Τα αποτελέσματα της παραπάνω έρευνας δεν συμφωνούν με αυτά μεγάλης μελέτης που διενεργήθηκε στην Ελλάδα από τον κ. Τριχόπουλο και συν. και στην οποία διαπιστώθηκε ότι μεταξύ των τροφίμων που μελετήθηκαν, μόνο τα φρούτα σχετίζονταν αρνητικά σε σημαντικό βαθμό με τον κίνδυνο ανάπτυξης ΒΡΗ. Αντίθετα, στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ βουτύρου, μαργαρίνης και ΒΡΗ. Οριακά σημαντική θετική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ σπορέλαιων και ΒΡΗ, ενώ δεν διαπιστώθηκε καμία συσχέτιση αναφορικά με το ελαιόλαδο.
Επίσης, δεν διαπιστώθηκε στατιστικώς σημαντική σχέση μεταξύ κατανάλωσης δημητριακών, γαλακτοκομικών, κρέατος και ανάπτυξης ΒΡΗ. Όσον αφορά τα ιχνοστοιχεία που περιέχονται στις τροφές, οι συγγραφείς επισημαίνουν τον πιθανό ρόλο του ψευδαργύρου στην αιτιολογία της ΒΡΗ.6
Τέλος, σε μια μελέτη του Denis και συν. αποδίδεται η μειωμένη επίπτωση της Β.Ρ.Η στους Ασιάτες σε σχέση με τους Δυτικούς πληθυσμούς, στα ισοφλαβονοειδή και φλαβονοειδή (φυτοοιστρογόνα) που περιέχονται στη σόγια, στα φρούτα και στα λαχανικά, τα οποία αποτελούν μεγάλο μέρος της δίαιτας των πληθυσμών αυτών.7

4. Παχυσαρκία
Σε μια μεγάλη μελέτη 16.000 ανδρών παρακολουθούμενων για περισσότερο από 15 χρόνια, βρέθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ του δείκτη μάζας σώματος (Κg/m2) και χειρουργικής θεραπείας της ΒΡΗ.1
Σε αναδρομική μελέτη 379 ανδρών που υποβλήθηκαν σε ΤURP για BRH, διαπιστώθηκε ότι ενώ η παχυσαρκία σχετίζεται με μεγαλύτερους προστάτες, δεν σχετίζεται με αυξημένη απόφραξη.8

Συμπέρασμα
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη χαρακτηρίζεται από ετερογένεια όσον αφορά στην αιτιολογία της, έχει διαγνωστικά κριτήρια τόσο ιστολογικά όσο και κλινικά, εκδηλώνει αξιοσημείωτη ποικιλομορφία στην έναρξη και εξέλιξη της και εμφανίζει σχετικώς ασθενείς σχέσεις με τους διάφορους παράγοντες. Προκειμένου να τεκμηριωθεί πλήρως ο ρόλος των διατροφικών παραγόντων απαιτούνται περισσότερες και στατιστικά καλά οργανωμένες μελέτες.

Βιβλιογραφία
1. Sidney S, Quesenbery C, Sadler MC, et al. Risk factors for surgically treated benign prostatic hyperplasia in a prepaidhealth. Urology 1991; 38:1-13.
2. Morrison AS. Risk factors for surgery for prostatic hypertrophy: Am J Epidemiol 1992; 135:974.
3. Daniel HW. More stage A prosatic cancers, less surgery for benign hypertrophy in smokers. J Urol 1993;149:68.
4. Roberts RO, Jacobsen SJ, Rhodes T, et al. Cigarette smoking and prostatism: A biphasic association? Urology 1994; 43:797.
5. Chyou PH, Momura AMY, Stemmermann GN, et al. A prospective study of alcohol, diet, and other lifestyle factors in relation to obstructive uropathy. Prostate 1993; 22:253-264.
6. Lagiou P, Wuu A, Trichopoulou C, Hsieh C, Adami CO, Trichopoulos D. Diet and benign prostatic hyperplasia: A study in Greece. Urology 1999; 54:284-290.
7. Denis L, Morton MS, Griffiths K. Diet and its preventive role in prostatic disease. Eur Urol 1999; 35:377-87.
8. Daniel AM: Larger prostatic adenomas in obese men with no associated increase in obstructive uropathy. J Urol 1993; 149:315.

HOMEPAGE