O νέος ρινικός πωματισμός γέλης
Rapid Rhino στις ρινορραγίες
Ε. ΑΝΑΓΝΩΣΤOΥ, Ε. ΜOΣΧOΒΑΚΗΣ, Κ. ΜΠOΓΡΗΣ
ΩΡΛ Τμήμα Γενικού Νοσοκομείου Νικαίας Πειραιά,
Δ/ντής: Ε. Αναγνώστου
Η ρινορραγία είναι μία επείγουσα κατάσταση, η οποία οφείλεται σε αίτια κατά κανόνα τοπικά, λόγω διαφόρων παθολογικών αλλοιώσεων της ρινός και γενικά λόγω φλεγμονωδών παθήσεων, υπέρτασης, διαταραχών πηκτικότητας, κακοήθων συστηματικών νόσων. O ιατρός που καλείται να αντιμετωπίσει μία τέτοια κατάσταση, πρέπει να λαμβάνει υπΥ όψη του τους «χρυσούς» κανόνες, που αφορούν σε κάθε αιμορραγία και είναι ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, οι παράγοντες πήξης, ο αιματοκρίτης και ενδεχομένως η ύπαρξη των σημείων της ολιγαιμικής καταπληξίας. Τα βασικά κριτήρια που πρέπει να πληρεί ένας ρινικός πωματισμός, είναι η εύκολη τοποθέτηση και αφαίρεση, το άμεσο θεραπευτικό αποτέλεσμα, η καλή ανοχή από τον ασθενή και βεβαίως να μην προκαλεί αλλεργικές ή άλλες δυσμενείς αντιδράσεις του ρινικού βλεννογόνου1. Με βάση αυτά τα κριτήρια, έκανε την εμφάνισή του ο νέος πωματισμός γέλης (gel) Rapid Rhino, ο οποίος καλύπτει όλα τα κριτήρια και φιλοδοξεί να αναλάβει, σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, το δύσκολο έργο της επίσχεσης μιας ρινορραγίας.
Αρχή και τεχνική τοποθέτησης του νέου πωματισμού
O νέος πωματισμός γέλης (Rapid Rhino) είναι μία παγκόσμια πρωτοτυπία, που είχε αναφερθεί μόνο μία φορά στη διεθνή βιβλιογραφία2 πριν από εμάς3 και αποτελείται από ένα ελαστικό καθετήρα με μπαλονάκι και αεραγωγό, από ένα ανθεκτικό και υποαλλεργικό κάλυμμα των παραπάνω από PVC και τέλος, από ένα κάλυμμα από ενισχυμένες υδρόφιλες, μη απορροφήσιμες ίνες.
O τρόπος χρήσης του νέου πωματισμού, που θα παρουσιαστεί στη συνέχεια, είναι απλός και η άρτια τοποθέτησή του περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:
- 1ο βήμα
Βυθίζεται ο πωματισμός σε αποστειρωμένο νερό ή σε φυσιολογικό ορό, για 20-30 δευτερόλεπτα και έτσι μετατρέπεται το υδροκολλώδες υλικό σε μία πολύ λεία επιφάνεια.
- 2ο βήμα
Τοποθετείται με το χέρι ο ολισθαίνοντας, πλέον, πωματισμός στο ρώθωνα του ρινορραγούντος ασθενούς.
- 3ο βήμα
Τοποθετείται μία σύριγγα στο cuff, το οποίο αντιστοιχεί με τον εσωτερικό αεροθάλαμο και διατείνεται αργά με αέρα (συνήθως 10-15cc).
- 4ο βήμα
Το cuff λειτουργεί ως άμεσος ρυθμιστής του τοποθετημένου πλέον ενδορρινικά αεροθαλάμου.
- 5ο βήμα
Τοποθετείται το cuff στην παρειά του ασθενούς, με μία αυτοκόλλητη ταινία. Η αφαίρεσή του γίνεται σε 1 έως 3 ημέρες, ανάλογα με το αρχικό αίτιο πωματισμού, αποσυμπιέζοντας αργά τον αεραγωγό και αφαιρώντας, με προσεκτικές κινήσεις, τον πωματισμό.
Μηχανισμός δράσης του πωματισμού Rapid Rhino στον αιμορραγούντα βλεννογόνο
Η αιμόσταση και ο πωματισμός λειτουργούν ως μία δύναμη. O πωματισμός, διατεταμένος πλέον με αέρα, καλύπτει όλη την επιφάνεια της ρινικής κοιλότητας, ασκώντας πίεση στα τοιχώματά της με σκοπό την επίσχεση της αιμορραγίας. Η δε αιμοστατική γέλη, έχει τη δυνατότητα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να δημιουργεί ένα φυσιολογικό αιμοστατικό πλέγμα, μέσω της ενεργοποίησης του μηχανισμού συνένωσης των αιμοπεταλίων, ακόμα και αν ο ασθενής είναι υπό αντιπηκτική αγωγή. Η αιμοστατική γέλη καλύπτει το μπαλονάκι του πωματισμού και αποτελείται από ένα αδιάβροχο υδροκολλώδες συστατικό, που περιέχει υδρόφιλα σωματίδια όπως: κόλλα, ζελατίνη, πηκτίνη και καρβοξυλ-μεθυλ-κυτταρίνη (Carboxyl-Methyl-Cellylose). Αυτές είναι ουσίες, οι οποίες έχουν την ιδιότητα αφΥ ενός να δημιουργούν ένα μικροβιακό φραγμό, εγκλωβίζοντας τους πιθανούς μικροβιακούς παράγοντες που θα απειλήσουν τον οργανισμό, μειώνοντας την παροχή οξυγόνου και αυξάνοντας την παροχή διοξειδίου του άνθρακα και αφΥ ετέρου έχουν την ικανότητα επίσχεσης της ρινορραγίας, διότι έχουν την τάση να ενεργοποιούν ταχύτατα τους παράγοντες συγκόλλησης των αιμοπεταλίων, τη θρομβίνη και το κολλαγόνο, με αποτέλεσμα την άμεση δημιουργία του θρόμβου στο αιμορραγούν αγγείο.
Η εφαρμογή του Rapid Rhino πωματισμού ξεκίνησε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο ΩΡΛ τμήμα του νοσοκομείου μας τον Ιανουάριο του 2002. Η χρήση του στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών της κλινικής μας καθιερώθηκε συστηματικά τον Απρίλιο του 2002. Έκτοτε και μέχρι τον Ιούνιο του 2003, χρησιμοποιήθηκε σε 335 περιστατικά ρινορραγιών, σε σύνολο 1.017 ασθενών που προσήλθαν στο ΤΕΠ με διαφόρου αιτίας ρινορραγία. Εφαρμόστηκαν κυρίως οι πωματισμοί Rapid Rhino 5,5εκ. πρόσθιος (40%) και συνηθέστερα ο 7,5εκ. προσθιοπίσθιος (60%), με άριστα αποτελέσματα. Η βοήθειά του στις βαριές οπίσθιες ρινορραγίες κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική, δεδομένου ότι στο προ της χρήσης του διάστημα ενός έτους (4/2001 έως 4/2002), εφαρμόστηκαν και νοσηλεύτηκαν 21 οπίσθιοι πωματισμοί, ενώ στο μετά τη χρήση του διάστημα (4/2002 μέχρι σήμερα) ο αριθμός τους μειώθηκε εντυπωσιακά στους [3].
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι το Rapid Rhino αποτελεί άριστη λύση για την επίσχεση των αυτόματων ρινορραγιών, στα χέρια ακόμη και μη Ωτορινολαρυγγολόγων ιατρών, αφού δεν απαιτεί τον ειδικό ΩΡΛ εξοπλισμό (μετωπιαίο κάτοπτρο, ρινοσκόπιο, ρινολαβίδα), ενώ σε σχέση με παλαιότερες μεθόδους πωματισμού υπερτερεί για την άμεση και χωρίς υποτροπές αντιμετώπιση, την ευκολία τοποθέτησης και αφαίρεσής του, το μικρό χρόνο παραμονής, καθώς και την ανοχή του από τον ασθενή.
Βιβλιογραφία
1. Weber R, Keerl R, Draf W, et al: Packing in Endonasal Surgery. Am J Otolaryngol 2001; 22:306-320.
2. Riemann R: Haemostasis in Epistaxis. HNO 2002; 1:27-32.
3. Αναγνώστου Ε, Μοσχοβάκης Ε, Μπόγρης Κ: Αιμοστατικός πωματισμός στη Ρινοχειρουργική: ένα νέο δεδομένο. 6ο Διεθνές ΩΡΛ Σεμινάριο ΠΓΝ Νικαίας Πειραιά και στο 2ο Διεθνές Σεμινάριο Ελληνικής Ρινολογικής Εταιρίας (1ο Ρινοχειρουργικό Course), 1-3/3/2002, Γλυφάδα.
4. Daxer C, Schipper J: Lokal Klinische spätfolgen nach anwendung von RapidRhino bei Epistaxis. 74 Jahresversammlung Kulturpalast Dresden, 28 Mai bis 1 Juni 2003.
5. Gudziol V, Mewes T, Mann W: Der Einsatz der RapidRhino Nasentamponade in einem abgestuften Therapieregime bei hinterem Nasenbluten. 74 Jahresversammlung Kulturpalast, Dresden 28, Mai bis 1 Juni 2003.
