ΔOPYΦOPIKO ΣYMΠOΣIO
Oφέλη της αντιυπερτασικής αγωγής
πέρα από τον έλεγχο
της αρτηριακής πίεσης
Στα πλαίσια του 23ου Πανελλήνιου Kαρδιολογικού Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε συμπόσιο
με τίτλο ?Oφέλη της αντιυπερτασικής αγωγής πέρα από τον έλεγχο της αρτηριακής
πίεσηςΣ. Ένα εξαίρετο πάνελ ομιλητών κατάφερε μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα
να μεταφέρει ότι, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία απλά και μόνο η μείωση της αρτηριακής
πίεσης με τη χορήγηση ενός αντιυπερταστικού σκευάσματος, αλλά ιδιαίτερη σημασία
έχει η σωστή επιλογή του σκευάσματος, καθώς ο μακροχρόνιος στόχος είναι η συμμόρφωση
όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού υπερτασικών ασθενών και η προστασία των οργάνων-στόχων.
Πιο συγκεκριμένα, ο αν. καθηγητής Kαρδιολογίας κ. Γρηγ. Bυσσούλης αναφέρθηκε
στο ρόλο της μικρολευκωματινουρίας ως ανεξάρτητο παράγοντα καρδιαγγειακής νόσου.
Eίναι γνωστό βέβαια, ότι το 90% των διαβητικών ασθενών εμφανίζουν σακχαρώδη
διαβήτη τύπου 2. Aπό τα 135 εκατομμύρια διαβητικών ασθενών σήμερα ανά τον κόσμο,
το 65%, δηλαδή περισσότερο από 87 εκατομμύρια ασθενείς θα πεθάνουν εξαιτίας
καρδιαγγειακών νοσημάτων. Iδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν οι ασθενείς
που πάσχουν ταυτόχρονα από υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, καθώς η ύπαρξη
πρωτεϊνουρίας σε αυτούς τους ασθενείς δεν υποδηλώνει μόνο νεφρική νόσο, η οποία
μοιραία θα εξελιχθεί σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και θάνατο, αλλά
και ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο τόσο στεφανιαίας νόσου, όσο και αγγειακών εγκεφαλικών
επεισοδίων (Eικ. 1). Mάλιστα, ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας
αυξάνεται όσο αυξάνεται και η συγκέντρωση πρωτεϊνών στα ούρα.
O καθηγητής Thomas Unger από το Bερολίνο, αναφέρθηκε στο ρόλο των νεώτερων αντιυπερτασικών
σκευασμάτων, τόσο στην πρόληψη της διαβητικής νεφροπάθειας, όσο και στην επιβράδυνση
της εξέλιξης της νόσου σε υπερτασικούς ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Συγκεκριμένα, στην κλινική μελέτη IRMA 2 (IRbesartan MicroAlbuminuria Trial),
η χορήγηση irbesartan¨(Aprovel) σε δοσολογία 300mg ημερησίως σε υπερτασικούς
ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και μικρολευκωματινουρία, οδήγησε σε μείωση
του σχετικού κινδύνου εξέλιξης της μικροπρωτεϊνουρίας σε πρωτεϊνουρία κατά 70%
(p=0,0004). Tο όφελος δε από τη χορήγηση του irbesartan¨ (Aprovel) 300mg παρατηρήθηκε
από τον 3ο κιόλας μήνα από την έναρξη της αγωγής (Eικ. 2).
Σε μία δεύτερη κλινική μελέτη, την IDNT (Irbesartan Diabetic Nephropathy Trial),
η οποία αφορούσε υπερτασικούς ασθενείς με πρωτεϊνουρία (>900mg/ημέρα) και
νεφρική δυσλειτουργία, η χορήγηση του irbesartan¨ (Aprovel) 300mg οδήγησε σε
μείωση του σχετικού κινδύνου εμφάνισης νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου
(διπλασιασμός κρεατινίνης ορού, αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού) κατά 23%
συγκριτικά με την αμλοδιπίνη (p=0,0062) (Eικ. 3).
Aξίζει να σημειωθεί ότι το επιπλέον όφελος που παρατηρήθηκε με τη χορήγηση irbesartan¨
(Aprovel) 300mg ήταν ανεξάρτητο από τη μείωση της αρτηριακής πίεσης που επιτεύχθηκε,
καθώς αυτή ήταν παρόμοια και με τα δύο αντιυπερτασικά σκευάσματα. Oι δύο αυτές
κλινικές μελέτες (IRMA 2 και IDNT) ανήκουν στο ευρύτερο επιστημονικό πρόγραμμα
PRIME, το οποίο είναι το μόνο που εξέτασε την επίδραση ενός αντιυπερτασικού
σκευάσματος, του irbesartan¨ (Aprovel), όσον αφορά στη μείωση της νοσηρότητας
και θνησιμότητας σε υπερτασικούς ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, τόσο
σε πρώιμα (μικρολευκωματινουρία), όσο και σε όψιμα στάδια (πρωτεϊνουρία) της
νόσου. Tα τόσο καλά αποτελέσματα του προγράμματος PRIME οδήγησαν την Eυρωπαϊκή
Eπιτροπή Eγκρίσεων Φαρμάκων (CPMP) και τον Aμερικανικό Oργανισμό Φαρμάκων και
Tροφίμων (FDA) να εγκρίνουν την επέκταση των ενδείξεων του irbesartan¨ (Aprovel)
για την πρόληψη και θεραπεία της διαβητικής νεφροπάθειας, σε υπερτασικούς ασθενείς
με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
O τελευταίος εισηγητής, καθηγητής Dalane Kitzman από τις HΠA, αναφέρθηκε εκτεταμένα
στη διαστολική καρδιακή ανεπάρκεια. Mία μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό
JAMA (Journal of the American Medical Association) αυτόν τον μήνα, απέδειξε
ότι παρά τις μεγάλες διαφορές στη δομή και λειτουργικότητα της αριστερής κοιλίας
μεταξύ ασθενών με διαστολική και συστολική καρδιακή ανεπάρκεια, τα παθοφυσιολογικά
ευρήματα είναι παρόμοια, δηλαδή σημαντική μείωση της ανοχής στην κόπωση, διέγερση
του νευροενδοκρινικού συστήματος και μείωση της ποιότητας ζωής. Mέχρι σήμερα
έχουν διεξαχθεί 30 κλινικές μελέτες (πολυκεντρικές, τυχαιοποιημένες) σε ασθενείς
με συστολική δυσλειτουργία και καμία σε ασθενείς με διαστολική δυσλειτουργία.
Tο κενό αυτό πρόκειται να καλύψει η πολυκεντρική μελέτη I-PRESERVE, όπου θα
εκτιμηθεί η μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και της ολικής θνησιμότητας
με τη χορήγηση irbesartan¨ (Aprovel) σε 3.600 ασθενείς, ηλικίας άνω των 60 ετών
και με φυσιολογικό κλάσμα εξώθησης (>45%) και διαστολική δυσλειτουργία. Στη
μελέτη αυτή συμμετέχει και η χώρα μας με 4 κέντρα. Aποτελέσματα της μελέτης
αναμένονται σε 4 χρόνια περίπου. Συνοψίζοντας, ο καθηγητής Διον. Kόκκινος τόνισε
ότι η επιλογή του κατάλληλου αντιυπερτασικού σκευάσματος έχει ιδιαίτερη σημασία
για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης
των ασθενών αυτών.
Bιβλιογραφία
1. Miettninen H et al Stroke 1996; 27:2033-2039.
2. Parving H-H et al NEJM 2001; 345:870-878.
3. Lewis EJ et al NEJM 2001; 345:851-860.
4. Kitzman D et al JAMA 2002, Nov. 6th.
5. Gottdiener JS et al Ann. Int. Med 2002, Oct. 2nd.
