<<< Προηγούμενη σελίδα

13° ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑΣ

Αθανάσιος Χρυσικόπουλος

Στις 25 και 26 Ιανουαρίου 2003 έλαβε χώρα το 13° Πανελλήνιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο της Ελληνικής Εταιρείας Γυναικολογικής Ενδοκρινολογίας στο οποίο συμμετείχαν 352 σύνεδροι από όλη την Ελλάδα καθώς και 33 προσκεκλημένοι ομιλητές από τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας, Ιωαννίνων, Κρήτης καθώς και από κρατικά και ιδιωτικά Νοσοκομεία. Επίτιμος Πρόεδρος του Σεμιναρίου ήταν ο Καθηγητής κ. Ιωάννης Μεσσήνης. Στο Σεμινάριο αναπτύχθηκαν 11 διαλέξεις και έλαβαν χώρα 4 επιστημονικές συνεδρίες. Η πρώτη επιστημονική συνεδρία (Συντονιστής: κ. Α. Κεραμόπουλλος) ασχολήθηκε με το φλέγον θέμα, εάν και πόσον εξωγενή χορηγούμενα ή ενδογενή ωοθηκικά στεροειδή μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Στην πρώτη εισήγηση, η Ενδοκρινολόγος κα Μ. Αναπλιώτου, έδωσε το στίγμα για την ανάπτυξη του θέματος με ακριβή περιγραφή του ορμονικού μωσαϊκού που διέπει τον φυσιολογικό μαστό.
Στην συνέχεια ο κ. Ζ. Βούλγαρης αναφέρθηκε στην δράση των ωοθηκικών στεροειδών που χρησιμοποιούνται για αντισυλληπτικούς λόγους, όπως τα αντισυλληπτικά δισκία (ΑΔ), τα ενέσιμα αντισυλληπτικά σκευάσματα και τα αντισυλληπτικά εμφυτεύματα. Σύμφωνα με σύγχρονες (1996) μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες που γίνηκαν όμως με ΑΔ νεότερης γενιάς (μεγαλύτερη περιεκτικότητα ορμονών), ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στις χρήστριες είναι στην αρχή σημαντικά αυξημένος (ΚΚ., 2,4) ενώ μειώνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου για να μηδενισθεί μετά από 10 χρόνια χρήσης των δισκίων. Επίσης διαπιστώθηκε ότι παρά τον αυξημένο κίνδυνο κατά την αρχή λήψης των ΑΔ, η νόσος τείνει να παραμείνει πιο εντοπισμένη από ότι στους μάρτυρες. Και τα δύο, στατιστικά ισχυρά, αποτελέσματα προβληματίζουν σε ότι αφορά την ερμηνεία τους ενώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται τα αποτελέσματα από την χρήση ΑΔ τρίτης γενιάς με μειωμένη περιεκτικότητα σε ορμόνες.
Ο κ. Γ. Χριστοδουλάκος αναφέρθηκε στον πιθανό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, στις οποίες χορηγείται Ορμονική Θεραπεία Υποκατάστασης (ΟΘΥ). Ο απόλυτος κίνδυνος είναι 4 επιπλέον περιπτώσεις καρκίνου του μαστού σε 5.000 γυναίκες με ΟΘΥ. Η θνησιμότητα όμως από την νόσο είναι μικρότερη σε γυναίκες με ΟΘΥ από τις γυναίκες χωρίς. Επειδή η αύξηση του καρκίνου του μαστού γίνεται κλινικά εμφανής μετά από τα 4 χρόνια χορήγησης, μπορούμε χωρίς κανένα απολύτως κίνδυνο να εκμεταλλευτούμε σ' αυτό το χρονικό διάστημα τα ανεκτίμητα πλεονεκτήματα της ΟΘΥ και μετά να χορηγήσουμε μια πιο εναλλακτική μορφή θεραπείας (π.χ. τιμπολόνη). Ο κ. Δ. Λουτράδης στην εισήγηση του αναφέρθηκε στο θέμα που ανακινείται συνεχώς (κυρίως από αδαείς περί τις ορμόνες) σχετικά με τον κίνδυνο που έχουν οι γυναίκες που υποβάλλονται σε διέγερση των ωοθηκών με σκοπό την εξωσωματική γονιμοποίηση. Σύμφωνα με τον εισηγητή, τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων που επιδιώκονται κατά την διαδικασία αυτή δεν είναι δυνατόν να δημιουργήσουν κανένα κίνδυνο αφ' ενός μεν διότι είναι πολύ μικρής χρονικής διάρκειας και αντιρροπίζονται στο μεγαλύτερο μέρος τους από την ακόλουθη χορήγηση προγεστερόνης και αφ' ετέρου διότι οι κύκλοι διέγερσης που θα υποβληθεί μια γυναίκα δεν υπερβαίνουν, στην χειρότερη περίπτωση, τους 10-12 συνολικά. Τέλος, η αναπληρώτρια διευθύντρια της γυναικολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Άγιος Σάββας» κα Α. Τσερκέζογλου, έθιξε το θέμα της επίδρασης υψηλών επιπέδων ενδογενών οιστρογόνων (αλλά και ανδρογόνων) όπως συμβαίνει στον χρόνιο υπεροιστρογονισμό της πολυκυστικής νόσου. Κατά την ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερα έντονη συζήτηση που ακολούθησε, οι εισηγητές μαζί με το ακροατήριο κατέληξαν σε διάφορα συμπεράσματα σύμφωνα με τα οποία ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού από χορήγηση ωοθηκικών στεροειδών για διάφορους σκοπούς είναι πολύ μικρός και οπωσδήποτε εξισορροπείται πλήρως από τα ιδιαίτερα πολλά πλεονεκτήματα των ΑΔ ή της ΟΘΥ. Στην συζήτηση ακούστηκαν επίσης πολλά «υπέρ» και «κατά» για την δράση της προγεστερόνης στο μαστό και κατά πόσον η ορμόνη θα πρέπει να συνχορηγείται σε γυναίκες που έχουν υποστεί υστερεκτομία στο παρελθόν.
Στην δεύτερη επιστημονική συνεδρία (Συντονιστής: κ. Ε. Κουμαντάκης) δύο γνώστες του θέματος «Ενδομητρίωση» (κ. Σ. Μηλίγκος, κ. Γ. Καλλιπολίτης), απάντησαν σε 25 επιλεγμένες ερωτήσεις από όλο το φάσμα της νόσου. Η πρωτοτυπία αυτή της διαδικασίας, φάνηκε στην συζήτηση όπου το ακροατήριο είχε πάρα πολλές ερωτήσεις, τόσο για το θεωρητικό όσο και για το πρακτικό μέρος. Σημαντικό πάντως πρέπει να κριθεί το γεγονός, ότι οι ομιλητές, ορμώμενοι από την μεγάλη τους εμπειρία, μπόρεσαν να δώσουν πρακτικά σχήματα αντιμετώπισης της νόσου.
Η τρίτη επιστημονική συνεδρία ασχολήθηκε με τον τρόπο που πρέπει να χειρίζεται ο γυναικολόγος τις παχύσαρκες γυναίκες (κ. Γ. Κρεατσάς).
Ο Παθολόγος - Διατροφολόγος, Διευθυντής του Τμήματος Παχυσαρκίας και Μεταβολισμού του θεραπευτικού κέντρου «Υγεία», κ. Γ. Πανοτόπουλος, σε μια πράγματι σαφή εισήγηση, έθιξε όλα τα σημεία της αιτιοπαθολογίας της παχυσαρκίας. Στη συνέχεια, ο Ενδοκρινολόγος Επικ. Καθηγητής κ. Γ. Μαστοράκος αναφέρθηκε στη μεγάλη σημασία των παθήσεων του θυρεοειδούς αδένα στη γένεση αλλά και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ο Καθηγητής κ. Γ. Τόλης κατέγραψε με σαφήνεια τους πολύπλοκους ενδο-εγκεφαλικούς μηχανισμούς που μπορούν να αυξομειώσουν το αίσθημα της όρεξης για τροφή ή του κορεσμού. Ο κ. Δεληγεώρογλου ανέπτυξε τις ιδιαιτερότητες ανάπτυξης της παχυσαρκίας σε ειδικές χρονικές περιόδους στην ζωή της γυναίκας, όπως είναι η εφηβεία, η κλιμακτήριος και η εμμηνόπαυση. Τέλος, ο ενδοκρινολόγος, διευθυντής της Βασικής Έρευνας του Εθνικού Κέντρου Διαβήτου, κ. Κ. Τσίγκος αναφέρθηκε διεξοδικά στις σύγχρονες δυνατότητες θεραπευτικής αντιμετώπισης της παχυσαρκίας.
Η τέταρτη επιστημονική συνεδρία (Συντονιστής: κ. Α. Καλογερόπουλος) αναφέρονταν σε σύγχρονες μεθόδους αντισύλληψης και ορμονικής θεραπείας υποκατάστασης (ΟΘΥ). Ο κ. Θ. Αγοραστός ανέπτυξε την δομή και τον μηχανισμό δράσης ενός καινούργιου ορμονικού συνδυασμού της φαρμακευτικής εταιρείας Schering με την εμπορική επωνυμία «Climodien». Ο κ. Β. Καραγιάννης, έδωσε το στίγμα για μια ειδική για τους ιστούς θεραπευτική αντιμετώπιση στην εμμηνόπαυση, αναφερόμενος στην Τιμπολόνη (Livial) της φαρμακευτικής εταιρείας Organon. Η ενδοκρινολόγος Διδάκτωρ κα Ε. Λαμπρινουδάκη, απαρίθμησε τα μεγάλα πλεονεκτήματα της διαδερμικής χορήγησης ορμονών σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, αναφερόμενη στο παρασκεύασμα Εstalis της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis. Ο κ. Ο. Γρηγορίου παρουσίασε έναν καινούργιο κολπικό δακτύλιο με ορμονική προσθήκη για αντισύλληψη, απαλλάσσοντας τις γυναίκες από το καθημερινό άγχος της λήψης δισκίων από το στόμα. Ο δακτύλιος με το εμπορικό όνομα Νονa-Ring είναι προϊόν έρευνας της φαρμακευτικής εταιρείας Organon. Τέλος, ο Ενδοκρινολόγος κ. Κ. Μαυρουδής αναφέρθηκε σ' έναν καινούργιο ορμονικό συνδυασμό με το εμπορικό όνομα Loette (Wyeth) που θα προσφέρει σημαντικά οφέλη στην ΟΘΥ των εμμηνοπαυσιακών γυναικών. Οι διαλέξεις άρχισαν με μια εντυπωσιακή ομιλία του κ. Ν. Σοφικίτη (Πρόεδρος: κ. Θ. Μαντζαβίνος) για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η μη φυσιολογική κάθοδος των όρχεων στην σπερματογένεση τόσο στον άνθρωπο όσο και στα ζώα. Ακολούθησε ο κ. Ι. Μεταλλιωτάκης, αναπτύσσοντας τη βάση της γενετικής προσέγγισης της ενδομητρίωσης.
Μετά το διάλειμμα, η λέκτορας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Πρόεδρος: κ. Ε. Σαλαμαλέκης) κα Καλανταρίδου, στηριζόμενη στην πολυετή ερευνητική της εργασία, ανέπτυξε, αναφερόμενη σε νεαρές γυναίκες, γιατί θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τον όρο πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια και όχι πρώιμη εμμηνόπαυση.
Τέλος ο κ. Σ. Μαντελενάκης (Πρόεδρος: κ. Β. Κουτήφαρης, κ. Δ. Καλογήρου) σε μια θαυμάσια ιστορική διαδρομή σχετικά με τους πρωτεργάτες της έρευνας και εξέλιξης των ορμονών έδειξε πόσο σημαντική είναι η αποτίμηση τιμής και ιστορικής μνήμης για τους επιστήμονες που με σκληρή εργασία μας εκληροδότησαν το σύγχρονο επίπεδο γνώσης των ορμονών.
Η συνεδρία της Κυριακής άρχισε με την ομιλία του κ. Γ. Ιατράκη (Πρόεδρος: κ. Ν. Βιτωράτος), ο οποίος έδειξε την σχέση που διαμορφώνεται μεταξύ της αντίστασης της ινσουλίνης, του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών και του σακχαρώδους διαβήτου τύπου 2, ενώ ο κ. Δ. Πανίδης (Πρόεδρος κ. Χ. Σέγκος) ολοκλήρωσε το θέμα αναφερόμενος στην χρήση των ευαισθητοποιητών της Ινσουλίνης στην αντιμετώπιση της γυναικείας υπογονιμότητας. Στην συνέχεια ο κ. Β. Ταρλατζής (Πρόεδρος: κ. Ο. Γρηγορίου), έδωσε τις κατευθυντήριες γραμμές της ιατρικής αντιμετώπισης με σκοπό την διατήρηση της γονιμότητας σε γυναίκες που είχαν την ατυχία να αναπτύξουν ένα κακόηθες νεόπλασμα στην αναπαραγωγική ηλικία. Η διάλεξη με θέμα «ο ρόλος των γοναδοτροφινών στην ωρίμαση του ωοθυλακίου» (Πρόεδρος: κ. Κ. Κολλιόπουλος) δεν πραγματοποιήθηκε λόγω ασθενείας του ομιλητού κ. Ι. Μεσσήνη. Και για να μη ξεχνάμε και τον άνδρα. Ο κ. Ι. Παπαδήμας (Πρόεδρος κ. Γ. Κιντής) αναφέρθηκε στο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι άνδρες (αλλά δεν το ομολογούν) όταν αρχίζουν να γερνούν με την εγκατάσταση μερικής ανεπάρκειας των ανδρογόνων. Στη συνέχεια ο κ. Μ. Μπατρίνος (Πρόεδρος: κ. Κ. Μοίρας) μέσα από την βαθιά γνώση του στην ενδοκρινολογία αναφέρθηκε στον ρόλο των ανδρογόνων στον γυναικείο οργανισμό, ενώ ο κ. Α. Χρυσικόπουλος (Πρόεδρος: κ. Κ. Παπαδιάς) ανέπτυξε ένα καινούργιο σύνδρομο που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην γυναίκα και κατά το οποίο, τόσο στην αναπαραγωγική ηλικία όσο και στην εμμηνόπαυση, παρουσιάζεται μειωμένη παραγωγή των φυσιολογικών ανδρογόνων. Συμπληρώνοντας έδειξε ότι υπάρχουν δυνατότητες αντιμετώπισης του. Το βράδυ του Σαββάτου, η Εταιρεία δεξιώθηκε τους Συνέδρους στους χώρους του Ξενοδοχείου.
Τις εργασίες του Σεμιναρίου λόγω της απουσίας του επιτίμου Προέδρου κ. Ι. Μεσσήνη λόγω ασθενείας, έκλεισε ο Πρόεδρος της Εταιρείας, δίνοντας ραντεβού για τον Ιανουάριο του 2004.oγίας.

ΗΟΜΕPAGE