ÐEPI THÓ ÐAPÈENIAÓ
TOY ÐAPÈENIKOY YMENOÓ KAI THÓ ÄIAÐAPÈENEYÓHÓ
ÓTH ËAÚKH ÐAPAÄOÓH KAI ÐEPI TÙN MEÈOÄÙN
THÓ ÐAPÈENOMAMHÓ ÃIA TON ÒANAÐAPÈENIÓMOÓ
THÓ ÖÈAPEIÓHÓ KOPHÓ
ÓõìâoëÞ óôçí ìåëÝôç ôçò EëëçíéêÞò Äçìþäoõò MáéåõôéêÞò êáé Ãõíáéêoëoãßáò êáôÜ ôçí Toõñêoêñáôßá
X.È. Oéêoíoìüðoõëoò
MÝñoò B
Ä. Ç ÄÉÁÐÁÑÈÅÍÅÕÓÇ Ð Ç ÐÁÑÈÅÍOÖÈOÑÉÁ
Ùò äéáðáñèÝíåõóçò èåùñåßôáé ç öèoñÜ ôçò ðáñèåíßáò, ç äéáêüñåõóç, ç åêðáñèÝíåõóç, ç ðáñèåíéêÞ öèoñÜ, ç áéó÷ýíç ðáñèÝíoõ ôùí áñ÷áßùí, ôo Íåoåëëçíéêü «îåðáñèÝíåìá».
O Åëëçíéêüò ëáüò áðü ôá ðáíÜñ÷áéá ÷ñüíéá áðÝäéäå ìåãÜëç óçìáóßá óôçí çèéêoêoéíùíéêÞ õðüóôáóç ôçò áíýðáíôñçò êoðÝëáò þóôå Ýíá ìåãÜëo ìÝñoò áðü ôéò çèéêÝò áîßåò ôùí ÅëëÞíùí ðoõ áíáöåñüôáí óôçí íÝá ãõíáßêá ðño ôoõ ãÜìoõ êáé áöoñoýóáí ôçí áêåñáéüôçôá ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò Ý÷åé åðéâéþóåé áðü ôç ÌõêçíáúêÞ, ôçí Áñ÷áßá êáé ôç ÂõæáíôéíÞ åðo÷Þ ìÝ÷ñé óÞìåñá. Ôá ðáëéÜ ÷ñüíéá ìå ôçí ðáôñéáñ÷éêÞ äoìÞ ôçò oéêoãÝíåéáò, ç ãõíáßêá åèåùñåßôo õðoäåÝóôåñç áðü ôoí Üíäñá. Ç êáôÜóôáóç áõôÞ åß÷å oäçãÞóåé óôç äçìéoõñãßá ìéáò óåéñÜò áõóôçñþí êáíüíùí, ðñoêáôáëÞøåùí êáé äåéóéäáéìoíéþí, óõíçèåéþí óôçí êoéíùíßá, ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðáñèåíßá êáé ôçí ðáñèåíoöèoñßá. ÅðåéäÞ ç ðáñèåíoöèoñßá ãéá ôéò áíôéëÞøåéò ôùí ÅëëÞíùí áðü ôoõò áñ÷áéoôÜôoõò ÷ñüíoõò áíÝêáèåí Üããéæå èÝìáôá áíèñùðßíùí ó÷Ýóåùí óôo èåóìü ôoõ ãÜìoõ, ãéÕ áõôü åèåùñåßôo ùò ìåãÜëo Ýãêëçìá êáé ìåãÜëç áäéêßá üôáí äåí áðoäéäüôáí äéêáéoóýíç óôçí ðáèoýóá, åßôå ìå ãÜìo Þ ìå ôçí ôéìùñßá ôoõ öèoñÝùò, áêüìç êáé ìå ôçí ôéìùñßá ôçò öèáñåßóçò åöÕ üóoí ç äéáðáñèÝíåõóç åãÝíåôo ìå ôç èÝëçóÞ ôçò. Oé ðñoóðÜèåéåò áíÝêáèåí ôùí ÅëëÞíùí üðùò ëçöèoýí áõóôçñÜ ìÝôñá ãéá ôçí ðñoóôáóßá ôçò ðáñèåíßáò áðü åíäå÷oìÝíoõò öèoñåßò öáíåñþíoõí ôçí ýðáñîç ôoõ ðñoâëÞìáôoò óå üëåò ôéò åðo÷Ýò ôoõ Åëëçíéóìoý.Oé áíôéëÞøåéò ôùí ÅëëÞíùí ãéá ôçí äéáðáñèÝíåõóç ìéáò êüñçò åßôå âéáßùò åßôå ìå ôç äéêÞ ôçò âoýëçóç, ðáñÝìåíáí óôáèåñÝò êáé áìåôÜâëçôåò, åðåéäÞ ç äéáôÞñçóç áêÝñáéoõ ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò ìÝ÷ñé ôo ãÜìo åèåùñåßôo ãåíéêþò ùò êñéôÞñéo ôçò áãíüôçôáò ôçò íÝáò ãõíáßêáò, áöoý o Üèéêôoò ðáñèåíéêüò õìÞí áðoôåëoýóå ôo âáóéêü ìÝôño êáé ôoí êáíüíá ôçò ôéìéüôçôoò (ôéìÞò).
Ç ðáñèåíßá áðü ôoõò ¸ëëçíåò üëùí ôùí åðo÷þí åèåùñåßôo ùò êôÞìá ôçò êoéíùíßáò êáé äåí åðéôñåðüôáí óå êáíÝíáí ç öèoñÜ ôçò.Åðß ðáñèåíoöèoñßáò äåí åôéìùñåßôo ìüío o öèoñÝáò áëëÜ êáé ç ðáñèÝíoò. ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé ôo ðáñÜäåéãìá ôoõ áñ÷áßoõ ÉððoìÝíïõò o oðoßoò åôéìþñçóå ôç èõãáôÝñá ôoõ óå èÜíáôo åî áóéôßáò åðåéäÞ äåí äéåôÞñçóå ôçí ðáñèåíéÜ ôçò ìÝ÷ñé ôo ãÜìo.
ÊáôÜ ôéò áíôéëÞøåéò ôùí áñ÷áßùí ÅëëÞíùí ç ôÞñçóç ôçò óùìáôéêÞò áãíüôçôáò öáßíåôáé üôé Þôáí ôüôå óôåíþò óõíäåäåìÝíç ðñoò ôçí øõ÷Þ êáé ùò åê ôoýôoõ êÜèå ðñÜîç öèoñÜò ôçò ðáñèåíßáò åðÝöåñå êáé ôçí øõ÷éêÞ äéáöèoñÜ ðñoò ôçí oðoßá ìðoñoýóå íá åîõøoýôáé õðü ôçí åõñåßá Ýííoéá. Êáô' áêoëoõèßá, ç åðéêñáôoýóá áíôßëçøç ôüôå Þôáí, üôé ç êüñç ðoõ åß÷å ðáñáäþóåé ìå ôç èÝëçóÞ ôçò ôo óþìá ôçò, åß÷å oëéóèÞóåé çèéêþò, åãêáôáëåßðoõóá ôçí ôÜîç ôçò áéäoýò. ¸íá äåýôåño ðáñÜäåéãìá áíáöÝñù ôo èñýëo-Ýèoò ðoõ õðÞñ÷å ôçí åðo÷Þ ôoõ Óüëùíoò, üôé áí ìéá ðáñèÝíoò ôçò ÉùíéêÞò öõëÞò åß÷å ôçí áôõ÷ßá íá õðoóôåß ôçí åîþãáìo áðþëåéá ôçò ðáñèåíßáò ôçò, ðñoôéìoýóå, êáôÜ ôo Ýèoò ôçò åðo÷Þò ðoõ áöoñoýóå ôç öõëÞ ôçò, íá áõôoêôoíÞóåé ðáñÜ íá áéóèÜíåôáé óõíå÷þò çèéêÜ áôéìáóìÝíç, ãéáôß êáôÜ ôéò áíôéëÞøåéò ôçò öõëÞò ôçò, ç ðáñèåíéêÞ éäéüôçôá Ýêëåéíå ìÝóá ôçò éäéáßôåñá èÝëãçôñá ãéá ôoí ìÝëëoíôá óýæõão. Ç áãíåßá êáé ç ôéìÞ áðoôåëoýóå ôo Ýííoìo çèéêü áãáèü êÜèå íÝáò. Åêåßíá ôá ÷ñüíéá ôo «Üìåìðôoí ôùí çèþí»oõóéáóôéêÜ óõíÝðéðôå ìå ôçí ðáñèåíßá. ÄéáöoñåôéêÞ áíôßëçøç áðü ôoõò ëoéðoýò ¸ëëçíåò åß÷áí oé áñ÷áßoé ÓðáñôéÜôåò. Áõôoß ùò áðüãoíoé ôùí Äùñéáßùí, åíþ ìðoñoýóáí áôéìþñçôá íá áöáéñÝóoõí ôçí ðáñèåíßá áðü «îÝíåò» ãõíáßêåò Üëëùí Åëëçíéêþí ðüëåùí, ç ðoëéôåßá ôoõò, áíôéóôñüöùò, äåí áíå÷üôáí îÝíoò íá öèåßñåé ËÜêáéíá! Ôñáíü ðáñÜäåéãìá áíáöÝñù ôo ãíùóôü áðü ôçí áñ÷áéüôçôá «Ëåõêôñéêüí ìÞíõìá» ôo oðoßo áðÝâç ìoéñáßo ãéá ôoõò ÓðáñôéÜôåò êáôÜ ôç ìÜ÷ç óôá Ëåýêôñá ôçò Âoéùôßáò ôo 371 ð.×. Êáô áõôü oé èõãáôÝñåò ôùí áñ÷üíôùí Ëåýêôñoõ êáé ôoõ ÓêåäÜóoõ, áöoý âéÜóèçêáí áðü ôoõò ðñÝóâåéò ôùí Ëáêåäáéìoíßùí, áõôoêôüíçóáí óôoí ôüðo üðoõ äéáðáñèåíåýèçóáí, áöoý ðñoçãoõìÝíùò êáôáñÜóôçêáí ôçí ðáôñßäá ôùí öèoñÝùí. ÅðéðëÝoí, o ðáôÝñáò ÓêÝäáóoò ìç ìðoñþíôáò íá äå÷ôåß ôçí ôáðåßíùóç êáôáñþìåíoò ôoõò ÓðáñôéÜôåò áõôoêôüíçóå åðÜíù óôoõò ôÜöoõò ôùí ðáñèÝíùí. Ç åõáéóèçóßá ôùí ÅëëÞíùí ãéá ôçí ðáñèåíßá äéåôçñÞèåé ü÷é ìüío êáôÜ ôá ÂõæáíôéíÜ ÷ñüíéá áëëÜ êáé åðß ôçò Ôoõñêoêñáôßáò. ÌåôÜ ôçí ¶ëùóç ôçò Âáóéëåýoõóáò êáé ôçí áíáôoëÞ ôoõ ÍÝoõ Åëëçíéóìoý, oé ¸ëëçíåò åðß Öñáãêoêñáôßáò êáé Ôoõñêoêñáôßáò ùò óõíå÷éóôÝò ôùí áñ÷áßùí êáé âõæáíôéíþí ðáñáäüóåùí åîáêoëoõèoýóáí íá Ý÷oõí ôoðoèåôÞóåé ôçí ðáñèåíßá óå èÝóç ü÷é ìüío áíÜëoãoí êáé ðëoõóéü÷ùñoí ðñoò ôçí áíôßóôoé÷oí ôùí áñ÷áßùí, áëëÜ áêüìç õøçëüôåñá þóôå íá èåùñåßôáé Ýíá áëçèéíü tabïo.
Óôá óêëçñÜ ÷ñüíéá ôçò ÔoõñêéêÞò êáôo÷Þò êáé ôõñáííßáò õðü ôoí äåóðoôéóìü êáé ôçí áõèáéñåóßá ôoõ äõíÜóôoõ, ç oéêoãÝíåéá Þôáí ôo ìüío ðáñÞãoño êáôáöýãéo ôoõ «ñáãéÜ». Ç ðñoóôáóßá ôçò ðáñèåíßáò ôçò êüñçò Þôáí áðáñáéôÞôùò êÜôù áðü ôçí áõóôçñÜ åðßâëåøç ôùí Ðñoåóôþí êáé ôùí Äçìoãåñüíôùí oé oðoßoé åß÷áí ôo äéêáßùìá óå ðåñßðôùóç äéáðáñèåíåýóåùò áðoíoìÞò ôçò äéêáéoóýíçò áðoöåýãoíôáò ôçí åîoõóßá ôoõ Ôoýñêoõ ÊáäÞ.
Ôéò ßäéåò áíôéëÞøåéò äéáôÞñçóáí oé ¸ëëçíåò êáé ìåôÜ ôç óýóôáóç ôoõ ÍÝoõ Åëëçíéêoý ÊñÜôoõò ìÝ÷ñé ðño oëßãùí äåêáåôéþí. Ôá ÷ñüíéá åêåßíá ç íåüôçôá, ç oìoñöéÜ, ç ÷Üñéò êáé ãåíéêÜ ôo óùìáôéêü êÜëëoò êáé ôá öõóéêÜ ðñoóüíôá ìéáò êüñçò äéáôçñoýóáí ôçí áîßá ôoõò ìüío üôáí Þôáí åíóùìáôùìÝíá ìå ôçí ôüôå õðÝñôáôç áîßá ôçò ðáñèåíßáò. Áõôü ãéáôß áíÝêáèåí åäþ êáé ôñåéò ÷éëéÜäåò ÷ñüíéá ç ðáñèåíßá åß÷å «éåñoðoéçèåß» åðåéäÞ óõíÝèåôå Ýíá áôßìçôo áãáèü, ìéá åõëoãßá ôùí åöåóôßùí Èåáéíþí êáé áñãüôåñá ôoõ ×ñéóôéáíéóìoý. Ç ëÝîç ôçò íåoåëëçíéêÞò «ðáñèÝío Üíèoò» äçë. ôo áíÝãêé÷ôo êá áìýñéóôo ëoõëoýäé Þ «ðáñèÝío äÜóoò», ôo áðÜôçôo Þ «ðáñèÝíá Ãç», ç áãíÞ ðåñéo÷Þ ðoõ äåí Ý÷åé ðoôÝ êáëëéåñãçèåß åßíáé åêöñÜóåéò æùíôáíÞò ëåéôoõñãéêÞò áîßáò áðü ôçí ðáñèåíßá, åðåéäÞ ç ðáñèåíßá ôoðoèåôåßôáé óôçí Ýííoéá ôçò çèéêoèñçóêåõôéêÞò êáèáñüôçôáò êáé áãíüôçôáò. Ç ðáñèåíßá ðoõ åêöñáæüôáí áðü ôçí áêåñáéüôçôá ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò, ôçò áíáôoìéêÞò áõôÞò ëåðôoìÝñåéáò, äåí åß÷å ìüío áîßá ãéá ôo óþìá áëëÜ êáé ãéá ôçí øõ÷Þ ôçò íÝáò ãõíáßêáò. Ç ñÞîç ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò ðño ôoõ ãÜìoõ åß÷å óoâáñü áíôßêôõðo óôçí øõ÷oóùìáôéêÞ oëüôçôá ôçò íÝáò êoðÝëáò, åðåéäÞ o Üôñçôoò ðáñèåíéêüò õìÝíáò åèåùñåßôo üôé ðåñéÝêëåéå ôéò áîßåò ôçò íåüôçôáò, ôçò oìoñöéÜò, ôçò êáèáñüôçôáò êáé ôçò çèéêÞò õðoóôÜóåùò ôçò íÝáò ãéá ôç æùÞ, ôç ãoíéìüôçôá êáé ôç ìç óýã÷õóç ôçò ãoíÞò äçë. ôçò ôåêíoðoßçóçò ãíÞóéùí áðoãüíùí. Ôo ðñüâëçìá ôçò ðáñèåíoöèoñßáò ó÷åôéæüôáí ôüôå Üìåóá ìå ôçí ýðáñîç ôçò íÝáò ùò êoéíùíéêoý üíôoò êáé ôçí èÝóç ôçò ôéìÞò ôçò oéêoãÝíåéáò óôçí ôüôå ëáúêÞ óõíåßäçóç. ÅðoìÝíùò Þôáí óõíõöáóìÝíç ìå ôçí êoéíùíéêÞ óõìðåñéöoñÜ ôçò êáé ôç öýóç ôçò oñãáíþóåùò ôçò oéêoãÝíåéáò êáé ôçò êoéíùíßáò óôçí oðoßá Üíçêå. Ç äéáðáñèÝíåõóç ôüôå áöoñoýóå ôç äéáôÜñáîç ôùí áíèñùðßíùí ó÷Ýóåùí óå äéáðñoóùðéêü êáé äéáêoéíùíéêü åðßðåäo ôùí ôüôå ìéêñþí êëåéóôþí êoéíùíéþí, éäßùò ôçò õðáßèñoõ ÷þñáò. Ç íÝá, åðåéäÞ ç êoéíùíßá áðÝäéäå ìåãÜëç óçìáóßá óôçí êáôÜóôáóç ôçò ðáñèåíßáò ðño ôoõ ãÜìoõ æoýóå ìå ôo öüâo ìç ÷Üóåé ôçí áêåñáéüôçôá ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíá, ðñÜîç ðoõ èá ìðoñoýóå íá oäçãÞóåé áêüìç êáé óôo èÜíáôo ôçò ü÷é ìå ôoí çèéêü Þ ôoí êoéíùíéêü áëëÜ áêüìç êáé óôo óùìáôéêü èÜíáôo. Ç ðáñèåíoöèoñßá åèåùñåßôo ôüôå êõñßùò ùò o çèéêüò èÜíáôoò ôçò êüñçò åßôå ðñoÞëèå áðü ôç èÝëçóÞ ôçò Þ áðü ìéá âßáéá åíÝñãåéá ôoõ öèoñÝùò Þ áêüìç êáé áðü Ýíá áôý÷çìá. Ôüôå ìéá äéáðáñèåíåõèåßóá íÝá üôáí õðÝðéðôå óôçí áíôßëçøç ôùí ôoðéêþí Åêêëçóéáóôéêþí Áñ÷þí, ôùí Ðñoåóôþí êáé Äçìoãåñüíôùí êáé ãåíéêþò ôçò ôoðéêÞò êoéíùíßáò áíôéìåôùðßæoíôáí ùò Üôoìo ðoõ Ý÷ñéæå êoéíùíéêoý êáé øõ÷oëoãéêoý äéáóõñìoý êáé áðoìoíþóåùò, þóôå íá oäçãçèåß óôoí çèéêü êáé øõ÷éêü, áêüìç êáé óôo óùìáôéêü èÜíáôo. Ãé' áõôü ç íÝá æçôoýóå ôçí çèéêÞ óùôçñßá ôçò áðü ôçí ÐáñèåíoìáìÞ.
á) Ôo üíåéäoò ôçò äéáðáñèåíåõèåßóáò ðño ôoõ ãÜìoõ êüñçò êáé ç äéáðüìðåõóÞ ôçò åðß Ôoõñêoêñáôßáò
Ç ÅëëçíéêÞ êoéíùíßá åðß Ôoõñêoêñáôßáò âñéóêüôáí áðoìoíùìÝíç áðü ôçí OèùìáíéêÞ Þ ôéò Üëëåò êoéíùíßåò ôùí ÖñÜãêùí êáé ôùí Åíåôþí, åðåéäÞ oé ¸ëëçíåò åß÷áí óáöÞ êáé êáèoñéóìÝíá üñéá ðoõ óôçñßæoíôáí óôoõò óõããåíéêoýò äåóìoýò, óôo oìüáéìo, óôo oìüèñçóêo, óôo oìüãëùóóo êáé óôo oìüåèío, äçë. åß÷áí óõíáéóèçìáôéêÞ oìoéoãÝíåéá êáé æoýóáí óå Ýíá ðáôñoðáñÜäoôo ðáñáäoóéáêü ðåñéâÜëëoí. ¸ôóé, ìå ôçí áõóôçñüôçôá ôùí çèþí ç ÅëëçíéêÞ êoéíùíßá êáôüñèùóå êáé äåí êáôáêåñìáôßóôçêå åèéìéêÜ. ÐáñÜ ôçí åèíéêÞ óõíôñéâÞ o ëáüò ÷ùñßò íá ôoõ åðéâëçèoýí áðü ôoí Ôýñáíío áëëüôñéoé èåóìoß äéåôÞñçóå ôá Þèç êáé Ýðëáóå êáé Üëëoõò äéêoýò ôoõ åèéìéêoýò èåóìoýò, êoéíùíéêÜ äçìoêñáôéêoýò, ôùí oðoßùí ç óýëëçøç êáé ôo ðíåýìá Þôáí ðáñÜëëçëo ðñoò ôéò ðçãÝò ôùí Áñ÷áßùí êáé Âõæáíôéíþí Ðáñáäüóåùí.
Ôo Åëëçíéêü ¸èíoò êáôÜ ôç ìáêñÜ íý÷ôá ôçò äoõëåßáò óõóðåéñùìÝío ãýñù áðü ôçí Oñèoäoîßá, ðñoóêoëëçìÝío êáé ñéæùìÝío óôéò åèíéêÝò êáé oéêoãåíåéáêÝò ôoõ ðáñáäüóåéò êáôüñèùóå íá äéáôçñÞóåé ôçí õðüóôáóÞ ôoõ. O óåâáóìüò ôçò ðáñèåíßáò ôçò êüñçò áðoôåëoýóå Ýíáí áðü ôoõò áêñoãùíéáßoõò ëßèoõò ôùí ðáñáäüóåùí áõôþí. Ç ðáñèåíßá, ôçí åðo÷Þ ôçò Ôoõñêoêñáôßáò, ãéá ôçí Åëëçíßäá êüñç Þôáí áîßá üðùò oé áîßåò ôoõ ùñáßoõ, ôoõ êáëoý, ôoõ áãáèoý êáé ôoõ áëçèéíoý. ÃéÕ áõôü ìåãÜëç Þôáí ç óçìáóßá ôçí oðoßá áðÝäéäå o ëáüò óôçí çèéêoêoéíùíéêÞ õðüóôáóç êÜèå áíýðáíäñçò êüñçò. ÓõãêñéôéêÜ ìå ôçí ðáñèÝío ðoõ áêôéíoâoëoýóå áãíüôçôá êáé ôçí Ýëåãáí «Öåããáñoðñüóùðç» äçëáäÞ ôo ðñüóùðü ôçò Ýëáìðå óáí ÁõãoõóôéÜôéêo öåããÜñé áðoëáìâÜíoõóá ðëÞñoõò åêôéìÞóåùò áðü ôçí êoéíùíßá ìå ôç èåôéêÞ ëÜìøç ôçò ìoñöÞò ðoõ ôçò ðñoóÝäéäå ç ðáñèåíßá, áðåíáíôßáò ç êüñç ðoõ åß÷å ìå ôç èÝëçóÞ ôçò äéáðáñèåíåõèåß Þôáí ðÜíôá óå ìåéoíåêôéêÞ èÝóç ãéáôß åêðñoóùðoýóå ôçí áñíçôéêÞ ðëåõñÜ ôçò êoéíùíßáò ðoõ óõíäåüôáí ìå ôo óêoôÜäé, ôo èñÞío êáé ôo èÜíáôo. Ç ðáñèåíoöèoñßá äçë. ôo «îåðáñèÝíåìá» ðño ôoõ ãÜìoõ ìå ôçí åëåõèåñßá ôçò âoõëÞóåùò ôçò íÝáò åêëáìâáíüôáí ùò áíoõóéoõñãüò êáé âäåëçñÜ ðñÜîç êáé Üñá Þôáí áîéoêáôáöñüíçôç. ¹ôáí ðñáãìáôéêÜ çèéêü êáé êoéíùíéêü óôßãìá. Ç êÜèå íÝá Ýðñåðå ôüóo ç ßäéá üóo êáé oé ãoíåßò ôçò íá öñoíôßæåé ãéá ôç äéáôÞñçóç ôçò åêôßìçóçò åê ìÝñoõò ôùí Üëëùí êáé íá ðñoöõëÜóóåôáé áðü ôç äçìéoõñãßá äéáäüóåùí åéò âÜñoò ôçò. ÊáôÜ ôéò åèéìéêÝò áíôéëÞøåéò ôoõ ëáoý, o oðoßoò Ýðáéñíå èÝóç óôá æçôÞìáôá ôçò åëåõèåñßáò ôçò âoýëçóçò, êÜèå íÝo êoñßôóé ìåôÜ ôçí åöçâåßá Þôáí áðoëýôùò õðåýèõío ãéá ôéò ðñÜîåéò ôoõ, Üñá åß÷å ôçí åõèýíç ãéá ôç äéáöýëáîç ôçò ðáñèåíßáò ôoõ. Åöüóoí ç êüñç óõãêáôåôÝèç ãéá ôç öèoñÜ ôçò ðáñèåíßáò ôçò «áðü áöñoäéóéáêÞ ëýóóá êáé ü÷é ëüãù õðoó÷Ýóåùò ãÜìoõ Þ ìíçóôåßáò» äåí åß÷å êáìßá ðñoóôáóßá áðü ôçí ôüôå êoéíùíßá. Áí ìÜëéóôá åðéäåßêíõå Üóåìíç äéáãùãÞ åìáóôéãþíåôo êáé åîåäéþêåôo áðü ôoõ ôüðoõ ôçò. ×áñáêôçñéóôéêÞ åßíáé ç ðáñáêÜôù ðáñoéìßá: «O ðåèáìüò êáé ç ðáíôñåéÜ åßíáé ãñáììÝíåò, oé åñùôoäoõëåéÝò êáé oé ðoõôáíéÝò äåí åßíáé ãñáììÝíåò» Þ «áëëoßìoío ôçò ðoõ ôçò âãåé ôo üíoìá» Ýëåãáí ãéáôß ç óõêoöáíôßá äýóêoëá åîáëåßöåôáé óå æçôÞìáôá áãíåßáò ìéáò êüñçò, «êÜëëéo íá âãåé ôo ìÜôé óoõ ðáñÜ ôo üíoìÜ óoõ». Ç ôåñÜóôéá âëÜâç ðoõ ðñoîåíåßôáé óå ìéá áíýðáíäñç êoðÝëá äéáöáßíåôáé áðü ôçí çèéêÞ âÜóç ãéá ôoõò öüíoõò, ôoõò óêoôùìoýò, ôéò åêäéêÞóåéò êáé ôéò âåíôÝôåò ðoõ ãéíüôáí áðü ôoí ðáôÝñá Þ ôoí áäåñöü ôçò íÝáò ãéá íá ðñoóôáôÝøåé ìå áõôoäéêßá ôçí ðñoóâëçèåßóá ôéìÞ ôçò êüñçò êáé ôçò oéêoãÝíåéÜò ôoõ. Oé êáêoëoãßåò ìÝíoõí áíåîßôçëåò óôç ìíÞìç. ¸ëåãáí «ç ìá÷áéñéÜ ãáßíåé, o ëüãoò o êáêüò äåí ãáßíåé». Ôo üíåéäoò ôçò îåðáñèåíçìÝíçò êüñçò Þôáí üðùò ðßóôåõáí ôüôå áíáãêáßo ãéáôß ç äéáôÞñçóç ôçò ðáñèåíßáò ìÝ÷ñé ôo ãÜìo åèåùñåßôo ðoëýôéìo áãáèü ãéá ôç íÝá ãõíáßêá. Ðßóôåõáí üôé ç áêåñáéüôçôá ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò áðoôåëoýóå êüóìçìá ü÷é ìüío ôçò íÝáò áëëÜ êáé ôçò ìçôÝñáò ôçò, áëëÜ Þôáí o áêñoãùíéáßoò ëßèoò ôçò oéêoãÝíåéÜò ôçò áêüìç êáé ôçò ôoðéêÞò êoéíùíßáò. Óå ðåñßðôùóç áðþëåéÜò ôçò, Ý÷áíå ôçí êoéíùíéêÞ ôçò õðüëçøç. Ç Ýííoéá ôçò ðáñèåíßáò ãéá ôoõò ¸ëëçíåò ôçí åðo÷Þ ôçò Ôoõñêoêñáôßáò Þôáí ôüóo ðëáôåéÜ þóôå åêÜëõðôå ôoõò ôoìåßò ôçò øõ÷éêÞò, óùìáôéêÞò, êoéíùíéêÞò êáé çèéêÞò åõçìåñßáò ôçò íÝáò áöoý ç ðáñèåíßá Þôáí óýìâoëo êoéíùíéêþí óõíçèåéþí êáé ôåëåôoõñãéêþí áðáñáßôçôùí ãéá ôo ãÜìo. ÓÞìåñá ãéá íá êáôáíoçèåß ôo «âÜñâáño» Ýèéìo ÷ñåéÜæåôáé íá áíáôñÝîåé êáíåßò óôçí åðo÷Þ ðoõ æoýóå ç íÝá êáé óôo åðßðåäo ôùí ðßóôåùí êáé äoîáóéþí ðoõ åðéêñáôoýóáí ôüôå. ¹ôáí äçëáäÞ ç ðáñèåíßá Ýíäåéîç ôçò áñìoíéêÞò äéáôÞñçóçò ôùí ó÷Ýóåùí ôçò êüñçò ìå ôoõò êáíüíåò ôùí èåßùí êáé çèéêþí äõíÜìåùí ôçò oéêoãÝíåéáò êáé ôçò êoéíùíßáò. Ç äéáðáñèÝíåõóç ôçò íÝáò áí ãéíüôáí ìå ôç âoýëçóÞ ôçò Þôáí óçìåßo ôçò äéáêoðÞò. Ç ðáñáâßáóç ôùí áðáãoñåõìÝíùí äéáôÜîåùí ðoõ åß÷å èåóðßóåé ç ôüôå êoéíùíßá ãéá ôçí ðñoóôáóßá ôçò çèéêÞò ôÜîåùò Üöçíå ôçí Ýío÷ç êüñç åêôåèåéìÝíç áðü ðåñéöñüíçóç. Ç ìoìöÞ, ç ðåñéöñüíçóç êáé ôo üíåéäoò ôçò îåðáñèåíçìÝíçò Þôáí áêñéâþò ôo óçìåßo ôçò çèéêÞò ôéìùñßáò ðoõ äå÷üôáí ç ðáñáâÜôçò êáé ç oéêoãÝíåéÜ ôçò áõôþí ôùí áðáãoñåõìÝíùí äéáôÜîåùí. Ç ðáñèåíoöèoñßá ç oðoßá åß÷å ðñoÝëèåé áðü ôç èÝëçóç ôçò íÝáò åèåùñåßôo ùò o çèéêüò èÜíáôoò ôçò êüñçò.
Ç äéáðáñèÝíåõóç ìéáò êüñçò Þôáí ãéá ôçí ôüôå êoéíùíßá ìéá «áññþóôéá», ìéá êáôÜóôáóç áðoêëßóåùò áðü ôo êáíoíéêü ãéáôß äéáôÜñáóóå ôçí êoéíùíéêÞ ôÜîç äçëáäÞ ôçí ôÜîç ôùí çèéêþí äõíÜìåùí ôoõ êüóìoõ, áöoý ôçí åðo÷Þ åêåßíç oé íÝåò ÷ùñßæoíôáí óå ðáñèÝíåò Þ ìç. Oé äéáðáñèåíåõèåßóåò åèåùñoýíôo üôé åß÷áí áðoêëßíåé áðü ôo óùóôü êoéíùíéêü êáé çèéêü ñüëo ôoõò. Ç ôoðéêÞ êoéíùíßá åãêáôÝëåéðå êáé ðåñéöñoíoýóå ôç íÝá ðoõ åß÷å áðoêëßíåé ãéá íá óùèoýí oé Üëëåò íÝåò. ÃéÕ áõôü oé éäÝåò áíôáðoäüóåùò êáèþò êáé ðñoëÞøåùò åß÷áí åõñåßá áðÞ÷çóç óôç ëáúêÞ óõíåßäçóç. Ç ëáúêÞ ãíùìoëoãßá ãéá ôçí äéáðáñèåíçèåßóá ìå ôç èÝëçóÞ ôçò íÝá Þôáí ÷áñáêôçñéóôéêÞ, ãéÕ áõôü èåùñoýóå åðéâåâëçìÝíç áëëÜ êáé áðçëëáãìÝíç åõèõíþí ôçí áíôáðüäoóç ðñoêåéìÝíoõ íá ðñáãìáôoðoéçèåß ç åîéëÝùóç ãéá ôo ðñoóìåíüìåío êáêü.
O öüâoò ôçò äéáðüìðåõóçò ôá ÷ñüíéá åêåßíá Þôáí ðÜíôá åðéêñåìÜìåíoò. ¼ðoéá êoðÝëá óõëëáìâáíüôáí åðÕ áõôoöüñù íá Ý÷åé ãåíåôÞóéåò ó÷Ýóåéò ðño ôoõ ãÜìoõ, ðñoêåéìÝíoõ íá ðáñáäåéãìáôéóôoýí êáé oé Üëëåò íÝåò, ü÷é óðáíßùò ôçí åöüíåõå o ðáôÝñáò ôçò êáé o áäåñöüò ôçò, óõíÞèùò üìùò ôçí äéáðüìðåõáí oé Ðñoåóôoß êáé oé ÄçìoãÝñoíôåò ìå óýóóùìç ôç ìéêñÞ êoéíùíßá ôoõ ÷ùñéoý ãéá ðáñáäåéãìáôéóìü üðùò ëÝåé ôo äçìoôéêü äßóôé÷o:
«Ãéá íá ôo ìÜèoõí oé ëõãåñÝò Üëëç íá ìç ôo êÜíåé
ôçò Öñüóùò ôá êáìþìáôá ôoõ ÊùíóôáíôÞ ôo ÷Üëé»
Ôçí áíÝâáæáí óå îåóáìÜñùôo æþo êáôÜ ðñoôßìçóç óå ãáúäoýñé Þ óå âüäé áíÜðoäá ìå ôo ðñüóùðo ðñoò ôá ðßóù üðùò áêñéâþò Ýêáíáí êáé oé áñ÷áßoé ôçí «oíoâáôßäá» ÷ùñßò êåöáëoìÜíôçëo, êoõñåìÝíç êáé ìå ðñüóùðo ìoõíôæoõñùìÝío ìå êáðíéÜ Þ ìå ðßóóá. Ôo öôýóéìo Þôáí áðáñáßôçôo óôoé÷åßo ôçò äéáðüìðåõóçò: «öôoõ óoõ, öôoõ óôá ìoýôñá óoõ!!» Ýëåãáí: «ëoýóôçêå ôçí íôñoðÞÉêáëýôåñá íá áíoßîåé ç ãç íá ìðåé ìÝóá».
Óêoðüò ôçò ðüìðåõóçò Þôáí ç êáôáéó÷ýíç êáé ç áôßìùóç ôçò ôéìùñçìÝíçò ðoõ «îåðáñèåíåýèçêå» ìå ôç èÝëçóÞ ôçò. Ç äéáðüìðåõóç Þ «ðoìðÞ» Þôáí ìéá ëáúêÞ ôéìùñßá ãéá ôéò ðáñáâÜóåéò ôçò çèéêÞò óôo èÝìá ôçò áãíåßáò ç oðoßá áðÝâëåðå óôo íá íôñoðéÜóåé ôçí äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç. ÐoëëÝò íÝåò åðÜíù óôçí áðåëðéóßá ôoõò áõôoêôoíoýóáí ìå áðáã÷oíéóìü Þ ãêñÝìéóìá áðü âñÜ÷oõò. ÕðÜñ÷oõí äå ðoëëÜ ôoðùíýìéá óôçí ÅëëÜäá áðü áõôoêôoíßåò äéáðáñèåíåõìÝíùí êoñéôóéþí ðoõ áôéìÜóèçêáí. Ëüãù ôçò ôüôå õöéóôÜìåíçò áõóôçñüôçôáò ôùí çèþí óôçí êoéíùíßá ç êÜèå åðéêoéíùíßá ôùí áãoñéþí ìå ôá êoñßôóéá Þôáí óôåíÜ ðåñéoñéóìÝíç åðåéäÞ óôo ëáü åðéêñáôoýóå ç áíôßëçøç üôé ôo íÝo êoñßôóé ðño ôoõ ãÜìoõ Ýðñåðå íá åßíáé ðÜíáãío. Ãéá ôçí Åëëçíßäá êüñç óå ðñþôç ìoßñá ôüôå åñ÷üôáí ç ðáñèåíßá êáé ìåôÜ oé êoéíùíéêÝò êáé ôõ÷üí áéóèçìáôéêÝò ó÷Ýóåéò.
â) O äéáóõñìüò ôçò íýöçò ôçí åðoìÝíç ôoõ ãÜìoõ üôáí äåí åõñåèåß ðáñèÝíoò êáôÜ ôçí ðñþôç ãáìÞëéá óõíoõóßá
ÊáôÜ ôéò êñáôoýóåò êoéíùíéêÝò áíôéëÞøåéò ôçò åðo÷Þò åêåßíçò óôo ðåñéå÷üìåío ôçò ìíçóôåßáò äåí ðåñéëáìâáíüôáí ç ãåíåôÞóéá oìéëßá ìåôáîý ôùí ìíçóôåõoìÝíùí , åíþ áðåíáíôßáò ç ðáñèåíoöèoñßá äçëáäÞ ç äéáðáñèÝíåõóç áðü ôç óõíoõóßá ìåôáîý ôùí óõæýãùí ðåñéëáìâáíüôáí êáíoíéêþò óôo oõóéáóôéêü ðåñéå÷üìåío ôoõ ãÜìoõ êáé ùò oñüóçìo åèåùñåßôo ç äéáðáñèÝíåõóç ôçò áãíÞò íýöçò ôçí ðñþôç íý÷ôá ôoõ ãÜìoõ. O ëáüò êáôÜ ôç äéáðßóôùóç ôçò áãíåßáò ôçò íýöçò áðÝäéäå ìåãÜëç óçìáóßá óôçí áéìoññáãßá ç oðoßá åðÞñ÷åôo áðü ôç ñÞîç ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò. ÃéÕ áõôü ðoôÝ äåí ðáñáäå÷üôáí üôé Þôáí äõíáôüí êáôÜ ôç äéáêüñåõóç íá ìçí ðáñáôçñçèåß áéìoññáãßá êáé ìÜëéóôá áñêåôÞ Þ Üöèoíç. Éáôñéêþò óÞìåñá ãíùñßæoõìå üôé óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò áõôü äåí åõóôáèåß ãéáôß õðÜñ÷oõí êáé ðáñèåíéêoß õìÝíåò ìå äéáóôáëôéêüôçôá ðoõ äåí ñÞãíõíôáé üðùò ð.÷. o êñoóóùôüò Þ o áôåëþò ó÷çìáôéóìÝíoò (äáêôõëéoåéäÞò). Ç ðßóôç üìùò ôùí ëáúêþí áíèñþðùí óôçí ðáñoõóßá ôoõ áßìáôoò Þôáí ôüóo åìðåäùìÝíç þóôå åß÷å ðáñáôçñçèåß óôçí ôüôå êoéíùíßá íá äéáëýoíôáé óõíoéêÝóéá ôçí åðoìÝíç ôoõ ãÜìoõ ãéáôß êáôÜ ôçí ðñþôç óõíoõóßá äåí åöÜíç áéìoññáãßá, Üñá ç íýöç äåí Þôáí ðáñèÝíoò. Ìå áõôÝò ôéò åèéìéêÝò áíôéëÞøåéò áí ç íýöç ôçí åðoìÝíç ôoõ ãÜìoõ, äçëáäÞ ôç ÄåõôÝñá ôo ðñùú, áðoäåéêíýåôo üôé äåí Þôáí êoñßôóé åðáêoëoõèoýóáí ôñáãéêÝò óêçíÝò áðü ôéò ðéÝóåéò ôùí óõããåíþí ôoõ Üôõ÷oõ ãáìðñoý, o oðoßoò üðùò Ýëåãáí óáí «÷oíäñoêÝöáëoò» êáé «ìðoõíôáëÜò» ðÞãå êáé ðÞñå ìéá «áêoõóìÝíç», ìéá «ðáñäáëÞ», ìéá «øåõôoðáñèÝíá», ìéá «ìõîoðáñèÝíá», ìéá «ôñýðéá», ìéá «êoììÝíç» êáé áðáéôoýóáí ôo äéáóõñìü ôçò Üôõ÷çò íýöçò, óáí îÝðëõìá ôçò ðñoóâoëÞò ðoõ Ýãéíå óôo óüú ôoõò. ¸ôóé o Üôõ÷oò êáé áðáôçèÞò ãáìðñüò ôçí Ýóåéñå áðü ôá ìáëëéÜ Ýîù áðü ôo óðßôé ôçò, öùíÜæoíôáò ôoõò ãoíåßò ôçò «åâãÜôå êáé åëÜôå íá ðÜñåôå ôçí ðñoêoìÝíç óáò» êáé Ýöåõãå ùò èñéáìâåõôÞò ðéóôåýoíôáò üôé îåðëÞñùóå ôo êáèÞêoí ôoõ ôo oðoßo áðÝññåå áðü ôçí ôéìÞ êáé ôoí áíäñéóìü ôoõ !!
¶ëëoé áôõ÷Þóáíôåò íåüíõìöoé Ýóôåëíáí ôç íýöç óôç ìÜíá ôçò ìå «îåêoõñäéóìÝíá âéoëéÜ». ¶ëëoé ôçò Ýêoâáí ôçí ðëåîoýäá êáé ôçí Ýóõñáí Ýîù áðü ôo óðßôé êáé ôçí Ýëåãáí «êoøoðëåîéäoý». Ìåñéêoß ðéoÉìåôñéoðáèåßò áðëÜ ôçò «ìoõôæoýñùíáí» ôo ðñüóùðo ìå «êáðíéÜ áðü ôo ôæÜêé» Þ ôo ôçãÜíé Þ ôo ôóoõêÜëé Þ ìå «öoýìo» êáé ôçí Ýóôåëíáí ÷ùñßò Üëëá ðáñáôñÜãoõäá óôç ìÜíá ôçò. ¸ôóé ãéíüôáí ç íýöç «íôñoðÞ êáé ðoìðÞ». Oé åëÜ÷éóôoé áðü ôoõò ãáìðñoýò ðoõ Þôáí ôõ÷üí åñùôåõìÝíoé Þ oé «ðñoãáìéáßoé äñÜóôåò» óõìâéâÜæoíôáí ìå «ðáíùðñoßêé» óõíÞèùò áêßíçôo áöoý ìåóoëáâoýóå ç ðáñèåíoìáìÞ, ç oðoßá «ôá ìðÜëùíå» êáôáëëÞëùò Þ êÜðoéo Üëëo óåâÜóìéo ðñüóùðo ðoõ äñoýóå óõìâéâáóôéêþò. Ç ðéóôoðoßçóç ôçò «áôéìßáò» ôçò íýöçò ìðoñoýóå íá åß÷å áíõðoëüãéóôåò óõíÝðåéåò áöoý ç áðoðoìðÞ ôçò óôo óðßôé ôùí ãoíÝùí ôçò èá Üñ÷éæå ãéÕ áõôÞí ìéá ôõñáííéêÞ æùÞ ðoõ Þôáí äõíáôüí íá êáôáëÞîåé óå áõôoêôoíßá. ÊáôÜ óõíÝðåéá, ç ñÞîç ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò ôçí ðñþôç íý÷ôá ôoõ ãÜìoõ åèåùñåßôo ùò êoñõöáßo ãåãoíüò ãéáôß óöñÜãéæå ìéá áðü ôéò ðëÝoí óçìáíôéêÝò óôéãìÝò ôçò æùÞò ôçò íÝáò ðoõ Þôáí þñéìç ãéá ôåêíoðoéßá.
ã) «ØåãáäéáóôéêÝò» ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ó÷åôéêÝò ìå ôç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç
O óêoðüò ôùí ëÝîåùí êáé öñÜóåùí ðoõ óõíÝëåîá êáé ðáñáèÝôù åðéãñáììáôéêÜ, êáôÜ ôç ëáúêÞ äoãìáôoëoãßá, áðoóêoðoýóå óôçí ðñüëçøç êáé óôç óõãêñÜôçóç ôùí Üëëùí íÝùí êoñéôóéþí áðü ðáñoìoßáò öýóåùò oëéóèÞìáôá, äçìéoõñãþíôáò Ýíá çèéêoðñoóôáôåõôéêü ðåñéâÜëëoí. ÌåñéêÝò áðü ôéò ðáñáêÜôù ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðoõ ðáñáèÝôù ðéèáíüí íá Þóáí Üäéêåò ãéáôß ìÕ áõôÝò ÷áñáêôÞñéæáí áêüìç êáé êoñßôóéá ðoõ åß÷áí êÜðoéåò ó÷Ýóåéò ìå ôo áíäñéêü öýëo Ýóôù êé áí oé ó÷Ýóåéò áõôÝò äåí åß÷áí áðoäåé÷èåß áêüìç ðáñÜíoìåò. Äõóôõ÷þò óôçí ôüôå êá÷ýðoðôç, óå æçôÞìáôá çèéêÞò, êoéíùíßá êáé áí áêüìç áíôÜëëáóóáí ìåñéêÝò ëÝîåéò äõo íÝoé Þôáí äõíáôüí íá äéáäoèåß üôé åß÷áí ó÷Ýóç. ÌåñéêÝò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðoõ Ý÷ù óõëëÝîåé áðü ôéò Üðåéñåò ðoõ oé «êoõñêoõóoýñåò» (êoôóoìðüëåò) Ýëåãáí öáíåñþíoõí ôoõ ëüãoõ ôo áëçèÝò.
ËÝîåéò: «ÊñéìáôéóìÝíç» (=áìáñôÞóáóá), «ëáããåõìÝíç», «÷áíåìÝíç», «áìoëõìÝíç» (=áíåðéôÞñçôç), «áäéÜíôñoðç», «îåôóßðùôç», «áôéìáóìÝíç», «áêoõóìÝíç», «áëáíéÜñá», «êáêüöçìç», «îåó÷éóìÝíç», «îåõôéëéóìÝíç», «oñãéÜ», «áêoëáóoý», «óôéãìáôéóìÝíç», «ìáóêáñéëoý», «öñáãêo-ÐáíáãéÜ», «îåëåãéáóìÝíç», «áðoðëáíçìÝíç», «ðáñáóôñáôçìÝíç», «ðáóôñéêéÜ», «ðáôóáâoýñá», «ðåñéãÝëáóôç», «óoõâÜëá» (=áíÞèéêç), «öoõñëáúäá» (=Üóôáôç), «îåðëáíåìÝíç», «îåðåóìÝíç», «êáêoóôñáôçìÝíç», «êõëßóôñá», «ñoêoêÝöáëç» (= ç íÝá ðoõ Ý÷åé ôo ìõáëü óôo áéäoßo, ñoêoêÝöáëo=ôo áéäoßo), «ðoõñíáñoðéäßóôñá», «ðáñáäoìÝíç», «ìáõñoðñüóùðç», «÷ùñéoëüãá», «åóoýñå» (=Ýôñåîå óå Üíäñá êáé ôçí Ýðáèå), «ôóoëü÷á» (=åñùôéÜñá), «ðåñéðáôáñéÜ», «öéëçìÝíç», «æùçñoýëá», «êáôåñãáñoýëá», «åëååéíÞ», «óêõëoðçäçìÝíç», «êáêoíoìáôéóìÝíç», «óõñoìáäéóìÝíç», «óêáôoãáúäoýñá», «óêýëá», «ôéíôoìoýíá», «ìõóáñÜ», «ôo Üíèoò ðáñèåíßáò ÷Üèçêå», «ôñõðçìÝíç», «êoììÝíç», «êáêáêoõóìÝíç», «ôñýðéá», «ðáëéoêüñéôóo», «âñùìoèÞëõêo», «ðoõ êáé ðoõ ôo êÜíåé», «áëáöñéÜ», «îåóêoíéóìÝíç», «áíoé÷ôoýôóéêç», «îåó÷oëéáóìÝíç», «êÜóá» (=á÷ñåßá), «áããéóìÝíç», «ìáëáöáñéóìÝíç», «áíoé÷ôÞ», «ãÜíá», «ãáíßëá», «ìoýíôæá», «óôñoýíôæá», «ãáíÜäá», «ðåñáóìÝíç», «ìåôá÷åéñéóìÝíç», «÷áëáóìÝíç», «áðáñáôçìÝíç», «÷áúäåìÝíç», «óáëéáóìÝíç», «óçêoóêåëéóìÝíç», «áöçìÝíç», «ðáôçìÝíç», «áðáñéáóìÝíç êáôóÜêù», «îåðoñôéóìÝíç», «áöoñéóìÝíç», «èåÜôñá», «íôñoðéáóìÝíç».
ÖñÜóåéò: «Þôáí æùçñÞ», «äåí ôçò Üñåóå o ßóéoò äñüìoò ôçò áíõðüëçðôçò», «Þôáí êõëßóôñá ðoõ îþêõëå», «Þôáí ìéá íåñoêoõôóÝëá ðoõ êõëßóôçêå óå âñþìéêo íåñü», «ìáò Ýêáíå ôçí áðÞñá÷ôç êáé áôÞñá÷ôç» (=ëßão üìoñöç êé Ýíôéìç!), «äåí Ý÷åé ìoýôñá êáèáñÜ íá âãåé óôçí êoéíùíßá», «ìå îåêoýñäéóôá âéoëéÜ èá ôçí ðÜíå óôçí ìÜíá ôçò», «åëýóóáîå ãéá Üíäñá êáé ëõóóoìÜíéáóå» (=ôçí Ýðéáóå Ýíôoíç åðéèõìßá ãéá sex), «ôçò âãÞêå ôÕ üíoìá», «ðoõ êáé ðoõ ôo êÜíåé ìå ôoí îÜäåñöo», «ôo ëÝåé ç ðåñäéêoýëá ôçò ìå ôoí áíåøéü», «ôo Õêáíå ìå ôo èåßo», «ôçí ðÞäçîå o ôÜäå», «Ýðåóå óôoí äåßíá», «ôo êÜíåé», «ôo äßíåé», «äÜíåéóå ôo êoñìß ôçò», «èá ãåìßóåéò ëoýðáêåò ìáæß ôçò» (=åííoåß ôá áöñoäßóéá, ßóùò ôo óõöéëéäéêü åîÜíèçìá), «Ýãéíå èÝáôño ôoõ êüóìoõ», «áõôÞ åßíáé êoììÝíç Þ ôñõðçìÝíç»,» ìÜôùóå ôçí ôñýðá», «Ýóêéóå êáé ëÝñùóå ôá ìåæÝá ôçò» (ìåæÝá=ôá ìåóáßá äçëáäÞ ôoí ðáñèåíéêü õìÝíá ìå ôoí êüëðo ùò åõñéóêüìåíá óôçí ìÝóç ìåôáîý ôçò oõñÞèñáò êáé ôoõ ðñùêôoý), «÷Üëáóå ôo óõóôß ôoõ ôo âñùìoèÞëõêo», «êáêÜ ôçò êoõñÝìáôá», «öÝñôå ôo ãÜúäáño íá êáâáëÞóåé», «Ý÷åé ìoýôñá íá ìáò äåé ç ìoõíôæoõñùìÝíç;», «Ý÷åé áêoõóôåß ç áèõâoëÞ ôçò», «ôá Õ÷åé ðáßîåé ðñùôýôåñá ìÕ Üëëoí», «ôçò âãÞêå ôÕ üíoìá», «Ý÷åé öáãùìÝíá ðoëëÜ êÜóôáíá», «Ý÷åé öÜåé ôçí ôóßðá ôçò», «Ý÷åé öÜåé ðoëëþí ðáíçãõñéþí ÷áëâÜ», «ôá áèÝáôá ôá Õêáíå èÝáôñá».
ä) Äçìþäåéò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôçí äéáðáñèÝíåõóç (ðáñèåíoöèoñßá)
Ç ëáúêÞ óõíåßäçóç áíÝêáèåí èåùñoýóå ôçí ðáñèåíoöèoñßá ðño ôoõ ãÜìoõ ùò ìéá ðoëý Üó÷çìç, áéó÷ñÞ êáé áôéìùôéêÞ ðñÜîç ðoõ ôçí ðñoóoìoßáæå ùò Ýíá êoììÝío ôñéáíôÜöõëëo ðåôáìÝío óôo äñüìo, åíþ ôo ôñéáíôÜöõëëo Ýðñåðå íá åßíáé åðÜíù óôçí ôñéáíôáöõëëéÜ áíåãêôé÷ôo ãéá íá åßíáé ðÜíôoôå äñoóåñü êáé ùñáßo. Åêåß èá ôo Ýâëåðáí üëoé óÕ oëç ôçí ùñáéüôçôÜ ôoõ, üðùò ôo ðñüóùðo ðoõ ëÜìðåé ôçò ðáñèÝíoõ êüñçò, üôáí Ýöåñå oëüäñoóo êáé áìüëõíôo ôo Üíèoò ôçò ðáñèåíßáò ôçò, ðoõ èá ôo «Ýêoâå» áðü ôç íýöç o íüìéìoò, ìå ôßìéo ãÜìo, Üíäñáò óôçí ðñþôç ãáìÞëéá óõíoõóßá. O ëáüò áãáðoýóå åðßóçò ôo åöÞìåño ëoõëoýäé ãéá Ýíáí åðéðëÝoí ëüão, ãéá ôç ëßãç æùÞ ôoõ êáé ðñoóöõþò ôo ôáýôéæå ìå ôoí áíÝãêé÷ôo ðáñèåíéêü õìÝíá ôçò êüñçò ðño ôoõ ãÜìoõ ðoõ êáé ôoí ðáñèåíéêü õìÝíá ÷áñáêôÞñéæå ç ëßãç ôoõ æùÞ áöoý ôüôå oé êüñåò ðáíôñåýoíôáí ðoëý íùñßò óå çëéêßá 14-18 åôþí. ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé ôo ëáúêü äßóôé÷o: «Ôçí áõãÞ ìå ôç äñoóoýëá åîåöýôñùóå Ýíá ñüäo, ôçí áõãÞ ìå ôç äñoóoýëá åìáñÜèçêå Ýíá ñüäo».
Ç ëáúêÞ óõíåßäçóç ç oðoßá ÷áñáêôÞñéæå ôçí ðáñèåíßá ìå áíÝãêé÷ôo ëoõëoýäé, ìå ôçí ßäéá ëoãéêÞ, ç äéáðáñèÝíåõóç ôçò êüñçò, äçë. ç ñÞîç ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò ðño ôoõ ãÜìoõ, ôçí ðáñoìoßáæå ìå ôo ìÜñáìá ôoõ ëoõëoõäéoý. Ôo ðáñáêÜôù äçìoôéêü ôñáãoýäé óõìâoëßæåé ôo «îåðáñèÝíåìá» ôçò êüñçò:
- «Íåñáíôæoýëá öoõíôùìÝíç ðoý åßíáé ôá Üíèç óoõ; ðoõ åßíáé ç ðñþôç óoõ oìoñöÜäá êáé ôá êÜëëç óoõ;»
- «Öýóçîå âoñéÜò áÝñáò êáé ôá ôßíáîå êé ç öoõñôoýíá ôoõ ðåëÜãoõ ôáÕ áðo÷Üëáóå»
Ðéo êÜôù ðáñáèÝôù ó÷åôéêÜ ìåñéêÝò ÷áñáêôçñéóôéêÝò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò:
- «¼ðoéoò ÷áëÜ (öèåßñåé) ìéá êoðÝëá åßíáé óáí íá ÷áëÜ ìéá åêêëçóßá» (ðáñoéìßá ÐåëoðoííÞóoõ)
- «Êáëýôåñá íá ãêñåìßóåéò åêêëçóéÜ ðáñÜ íá îåðáñèåíåýóåéò êoñßôóé» (ðáñoéìßá Åõâoßáò)
- «Êoñßôóé oñöáíü, ùñáßo, ôñõöåñü óáí ÷Üóåé ôoí áíèü ôçò èëßâåôáé ôo öôù÷ü óá ñüäo ìáñáìÝío»
- «ÓÕ åôóßìðçóá, óå ÷áúäåøá, óÕ åößëçóá êé åðÞñá ôoí áíèü óoõ»
- «Åößëçóá óå ìéá êáé äõo êéÕ åðÞñá ôoí áíèü óoõ êéÕ Ýäùêá äÝêá óöÜêåëëá óôoí áãáðçôéêü óoõ»
- «ÊñõöÜ ôçí áíèoëüãçóå»
- «Áí ÷áëáóèÞ äåí îáíáíèÞ o áíèüò ôçò êüñçò»
- «O ÃéùñãÞò ôçò Ýñéîå ôoí áíèü ôçò»
- «¸÷áóå ç êüñç ôoí áíèü ôçò»
- «Ôçò ðÞñå ôoí áíèü áññáâùíéáóìÝíç»
- «Ôçò ôóáëÜêùóå ôo áíèoëoýëoõäo ôçò íéüôçò ôçò»
- «O áíèoëüãoò (=ðáñèåíoöèoñÝáò) ôçò ðÞñå ü,ôé ðoëýôéìo ðñÜãìá åß÷å, ôo áíèoëoýëoõäü ôçò, ôo áíèüäñoóo êáé áíèoìõñéóìÝío óôoëßäé ôçò»
- «×Üëáóå ôo ìåóoÜíèé ôçò êüñçò»
- «Ôo áíèß ôçò ôo ôßíáîå êéÕ Ýðåóå»
- «Ôo Üíèéío ãõáëß óðÜåé åýêoëá»
- «¼ôáí ç êüñç ÷Üóç ôo ëoýëoõäü ôçò ìÝíåé ëoýìðáñäoò» (äçëáäÞ Ýãêõoò, öoõóêþíåé ç êoéëéÜ ôçò êáé ôüôå ôá ãoíéêÜ ôçò ôçí êÜíoõí ëoýìðáñäo (äçëáäÞ ôçí îõëoêoðoýí áãñßùò)
- «¸÷áóå ôo ëoýëoõäü ôçò êéÕ Ýãéíå ëoýìðáñäç» (äçëáäÞ Ýìåéíå Ýãêõoò áðü åîþãáìç óõíoõóßá)
- «Øõ÷oìáñÜèçêå ãéáôß äåí ðñüóå÷å êáé êÜðoéoò ôçò ÷Üëáóå ôo ëoõëoýäé ôçò»
- «Ëoõëoõæoýíá»= ãõíáßêá öëýáñç íõìöoìáíÞò ðoõ Ýäùóå ôo ëoýëoõäü ôçò óå ðoëëoýò Üíäñåò
- «Óáí Ý÷áóå ôoí áíèü ôçò ðþò èá ôçí ðáíôñÝøùìå;»
- «Óáí ôçò ðÞñå ôoí áíèü ôçò èá ôçí ðáíôñåõôÞ;»
- «¶ããéîåò ôoõ áíèoý ôçí êáñäéÜ; ðñÝðåé óôåöÜíé êáé ðáðÜ» (ðáñoéìßá)
- «ÎåíéôåìÝío ìå èùñåßò êéÕ áðÜñèåío ìå èÝëåéò;» (oé îåíéôåìÝíoé êáé éäßùò oé íáõôéêoß åèåùñoýíôo ìoëõóìÝíoé ìå ÃáëëéêÜ ðÜèç (Áöñoäéóßá) êáé äýóêoëá ôoõò Ýäéíáí ðáñèÝíåò)
- «ÓêëÜâá ìå èùñåßò êéÕ ðáñèåíéÜ ãõñåýåéò;»
- «Ôçò Üíoéîå ôoí áíèü êéÕ áíèüò ôçò ìáñÜèçêå»
- «Ôçò ÷Üëáóå ôoí áíèü»
- «Êoñöoëüãçóå ôoí áíèü ôçò êüñçò»
- «Ôçò ÷Üëáóå ôo öéüño ôçò»
- «Ëoõëoýäé ôçò íôñoðÞò»= o ñáãÞò ðáñèåíéêüò õìÝíáò ìå ôç èÝëçóç ôçò êüñçò, ðño ôoõ ãÜìoõ, o êáôáñáêùìÝíoò ìå ôá ëéëßäéá (óáñêßá, ìýñôá), «ôo ëoõëoýäé ôçò íôñoðÞò» öÜíçêå óôçí êoéíùíßá áöüôoõ Ýëåéøå ç íôñoðÞ áðü ôoõò áíèñþðoõò êáé ôoí êüóìo
- «Ãéáôß ëoëoëÜêé ìoõ ÷Üëáóåò ôo ëoõëoõäÜêé óoõ;» (ëoëoëÜêé=óêoðôéêþò ç Üìõáëç êoðÝëá, ëoõëoõäÜêé Þ ëoõëoýôóé=o ðáñèåíéêüò õìÝíáò)
- «Ôéò ðÞñå ôoí áíèü ôçò êáé ýóôåñá ôçí ðáñÜôçóå»
- «¹ôáí ðåéñáãìÝíç»
- «¹ôáí áðü êáéñü ÷áëáóìÝíç êé åããéóìÝíç áðÕ Üëëoí»
- «Äåí åß÷å ôóßðá» (áêÝñáéo ðáñèåíéêü õìÝíá)
- «ÐÞñá ôo áíèß ôçò êüñçò»
- «Ôçí áíèoëüãçóå» (ôçí äéÝöèåéñå)
- «Ôçò ÷Üëáóå ôoí êñßío»
- «Ôo áíèßìé ôçò ôo ôßíáîå êé Ýðåóå ðoéoò èá ôçí ðáíôñåõôåß ôþñá;»
- «Ôçò ÷Üëáóáí ôo ëoõëoýäé ôçò êáé øõ÷oìáñÜèçêå»
- «Ôo êoñßôóé îåãåëÜóôçêå êáé ÷Üëáóå ôçí áíèßêá ôçò»
- «O ÃéùñãÞò ëÝíå ðùò ÷Üëáóå ôo ìåóoÜíèé ôçò ÄéáìÜíôùò êáé äå èÝëåé íá ôçí ðáíôñåõôåß o ðáëéÜíèñùðoò»
- «Ôçò ðÞñá ôçí ðáñèåíéÜ»
- «âñùìoëoýëoõäo»= ç åðéðüëáéç öëýáñç ãõíáßêá, ç áäéÜíôñoðç ãýñù áðü ôá ãåíåôÞóéá æçôÞìáôá
- «Åßíáé ôoõ ëoõëoõäéoý»= ç åñùôoôñüðoò íÝá áìöéâüëoõ áãíüôçôoò
- «ëoõëoõôóoöÜãçò»=o ðáñèåíoöèoñÝáò, o âéáóôÞò, o ðáñèåíoâéáóôÞò, o îåðáñèåíåõôÞò.
Ãéá ôçí ðáñèåíoöèoñßá o ëáüò ÷ñçóéìoðoéoýóå åðßóçò ëÝîåéò üðùò «ôçí êüâù», «ôçí ÷áëþ», «ôçò ðáßñíù ôoí áíèü», «ôo êüøéìo ôçò ôéìÞò», «ôo ÷Üëáóìá ôçò êüñçò», «ôçí Ýó÷éóá ðÝñá-ðÝñá».
- Ôçí áôßèáóç êáé îåðáñèåíéóìÝíç íÝá ðoõ åîáêoëoõèoýóå íá åßíáé «æÞôoõëá» êáé «ëõóóÜñá» (íõìöoìáíÞò) o ëáüò ôçí Ýëåãå «áãñéoêüñéôóo» êáé ôçí Ýäéù÷íå íá ðáíôñåõôåß óôá îÝíá ãéáôß «ôo êõðáñßóóé ôÕ Üãñéo áÝñáò ôo æåõëþíåé ôo êoñéôóÜêé ôÕ Üãñéo o îåíéüò ôo çìåñþíåé»
- Åðßóçò o ëÜoò ìå ôç ëÝîç «ëoõëoýäåìá» åííooýóå ôç èùðåßá óôá Ýîù ãåííçôéêÜ üñãáíá ôçò êüñçò
- ÔÝëoò, «ëçëßäéá» Þ «ëáëÜäéá» Ýëåãáí ôá ìýñôá, äçë. ôéò óáñêþóåéò áðoöýóåéò ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíá ìåôÜ ôç ñÞîç.
å) Ôo øõ÷éêü äñÜìá ôçò äéáðáñèåíåõèåßóçò «êñéìáôéóìÝíçò» êáé «êñõöoãêáóôñùìÝíçò» êüñçò êáé ç áðüëçîç óôo Ýãêëçìá ôçò âñåöoêôoíßáò êáé óôçí áõôoêôoíßá ôçò
ÊáôÜ ôçí åðo÷Þ ôçò Ôoõñêoêñáôßáò êáé ôçò Öñáãêoêñáôßáò ç ðñoãáìéáßá áãíüôçôá ôçò êüñçò Þôáí õøßóôç çèéêÞ åðéôáãÞ. ¹ôáí ìéá áîéüëoãç çèéêÞ áñ÷Þ ðoõ åß÷å åðéâëçèåß óôç ëáúêÞ äoãìáôoëoãßá ãéá ôçí ðñoóôáóßá ôçò ãõíáéêåßáò öýóçò êáé ôçò ìçôñüôçôáò. Äýóêoëá ôá ÷ñüíéá åêåßíá ç êüñç ðáñáäéäüôáí óôo íÝo Ýîù áðü ôo ãÜìo. Áí åß÷å äoèåß, åß÷å ÷ôõðçèåß áðü ôçí ðéo ìåãÜëç óõìöoñÜ, Ý÷áíå ôçí áãíüôçôá ôçò êáé ôoí áõôoóåâáóìü ôçò Þôáí äçë. óôá ìÜôéá ôoõ êüóìoõ ìéá Üôéìç.
Ç ôüôå êoéíùíßá ðßóôåõå üôé ç êüñç ðoõ ðáñÝìåíå áãíÞ ðñéí áðü ôo ãÜìo ôçò ðáñåß÷å åããõÞóåéò üôé êáé ðáíôñåìÝíç èá ðáñÝìåíå ðéóôÞ, ãéÕ áõôü êáé ç ðáñèåíéêüôçôá êáôÜ ôoõò ÷ñüíoõò ôçò óêëáâéÜò õìíÞèçêå, ìõèoðoéÞèçêå êáé åíßoôå èåoðoéÞèçêå. Óôçí óêëáâùìÝíç ðáôñßäá ç êüñç ôçí ðáñèåíéÜ ôçò ôçí åß÷å êëåßóåé ìÝóá óôoí Ü÷ñáíôo âùìü ôçò øõ÷Þò ôçò êáé ôçí ðñoóôÜôåõå ìáæß ìå ôá üóéá êáé ôá éåñÜ. Ôo ôñáãoýäé ôçò ËõoãÝííçôçò, ôo ðñáãìáôéêü áõôü ðoéçôéêü áñéóôoýñãçìá ðoõ õìíåß ôçí ðßóôç ôçò êüñçò óôçí áîßá ôçò ðáñèåíéêÞò áãíüôçôáò êáé ôo ìåãáëåßo ãéá íá áíôéðáëÝøåé ãéá ôçí áîßá ôçò: «ÈåÝ ìoõ êé áí åßìáé êáèáñÞ êé áí åßìáé åãþ ðáñèÝíá Üóôñáøå êáé ìðoõìðoýíéîå íá ÷áëáóôoýí ôá ìÜãéá. ¶óôñáøå êáé ìðoõìðoýíéóå, ÷áëÜóôçêáí ôá ìÜãéá». Ç ðáñÜäoóç ðoõ áíèoýóå óôçí Ôoõñêoêñáôßá åß÷å ìåôáâéâáóôåß áðü ãåíåÜ óå ãåíåÜ áðü ôoí áéùíüâéo Åëëçíéêü ðoëéôéóìü êáé åß÷å êáëëéåñãçèåß ìÝóá óôçí oéêoãÝíåéá êáôÜ ôÝôoéo ôñüðo þóôå óôçí øõ÷Þ ôçò êüñçò íá ñéæþóåé ç éäÝá êáé íá ãßíåé óõíåßäçóÞ ôçò üôé ãéá íá äoèåß óå Ýíáí Üíäñá äåí Þôáí åðéëoãÞ ôçò êáñäéÜò ôçò, ãéáôß ÷ñåéáæüôáí óõìðëçñùìáôéêÜ ç Ýãêñéóç ôùí ãoíÝùí ôçò êáé íá åõëoãçèåß ç Ýíùóç áðü ôçí Åêêëçóßá.
Ôo ðáñÜäåéãìá ôoõ Ìáêñéáíoý Üñ÷oíôá ôçò ÂõæáíôéíÞò åðo÷Þò æoýóå ìå åíÜñãåéá óôçí Ôoõñêoêñáôßá. O Üñ÷oíôáò óôoé÷çìÜôéóå ìå ôo âáóéëÝá üôé äå èá êáôoñèþóåé o ðáíôoäýíáìoò âáóéëéÜò íá ðëáíÝøåé ôçí áäåñöÞ ôoõ: «ÙóÜí ôo ñüäo ô' áíoé÷ôü, ôo ìáíoõóÜêé ô' Üóðño Ý÷ù êé åãþ ìéá áäåñöÞ ì' áëÞèåéá äåí ðëáíéÝôáé». Ôüôå ôo ðáíüñãéo êáé áíèéóìÝío ðåñéâüëé ôçò êüñçò Þôáí éåñü êáé åñìçôéêÜ êëåéóôü ãéá êÜèå âÝâçëo Üíäñá.
Ç åãêñÜôåéá, ôá ÷ñüíéá ôçò äoõëåßáò, Þôáí ôo êáëýôåño ìÝóo åîÜóêçóçò ôçò áõôoêõñéáñ÷ßáò ôçò êüñçò óôçí çèéêÞ äéáðáéäáãþãçóç ôùí ãåíåôÞóéùí ðñoâëçìÜôùí. Ç åêôßìçóç ôçò ëáúêÞò óõíåßäçóçò ãéá ôçí áãíüôçôá ôçò êüñçò öáßíåôáé êáèáñÜ óôoí Eñùôüêñéôo:
«Åýêoëo åßíáé ôé êáêü êé üðoéoò âáëèåß ôo êÜíåé
ì' üðoéá ðëçãùèåß óôçí ôéìÞ, äåí åßäáìå íá ãéÜíåé»
Þ «Ôo óöÜëìá üðoõ óôçí ôéìÞ áããßîåé êáé ðëçãþíåé,
o èÜíáôoò äåí ôo óùðÜ, ôo ìíÞìá äåí ôo ÷þíåé».
Ç ðñoóâoëÞ ôçò ôéìÞò ôçò êüñçò Þôáí ôüóo âáñý çèéêü óôßãìá ðoõ ðáñÝìåíå êáé ìåôÜ èÜíáôoí. Ôçí áãíüôçôá ôçò êüñçò ðoõ ôçí ðñoóùðoðoéoýóå o ëáüò ùò êñõóôáëëÝíéá âñýóç ìåôÜ ôo îåðáñèÝíåìá ôçí óðßëùíå óå ôÝôoéo âáèìü ðoõ ôçí áðoêáëoýóå âñýóç ìå èoëü íåñü äçë «âñùìoâñýóç». Ãé' áõôü åðß Ôoõñêoêñáôßáò ç êÜèå íÝá åß÷å ÷ñÝoò íá öñoíôßæåé ãéá ôç äéáôÞñçóç ôçò åêôéìÞóåùò ôçò ôéìÞò ôçò åê ìÝñoõò ôùí Üëëùí êáé íá ðñoöõëÜóóåôáé áðü ôç äçìéoõñãßá äéáäüóåùí åéò âÜñoò ôçò ìÝóá óôoõò êüëðoõò ôçò ôüôå êëåéóôÞò ðáñáäoóéáêÞò êoéíùíßáò. Ãéáôß ãéá ôç ëáúêÞ óõíåßäçóç ðáñèÝíoò óÞìáéíå ü÷é ìüío ç áêåñáéüôçôá ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíá ôçò êüñçò áëëÜ êáé ç êáèáñüôçôá êáé ç Üóðéëç áãíüôçôá äçë. ôo çèéêü áíåðßëçðôo ôçò áñåôÞò ôçò íÝáò ãõíáßêáò. Áëßìoío ôçò áí ôçò Ýâãáéíå ôo üíoìá. Ôá ÷ñüíéá åêåßíá oé óõêoöáíôßåò êáé oé êáêoëoãßåò óå æçôÞìáôá áãíåßáò êáé ôéìÞò äýóêoëá åîáëåßöoíôáí ãéáôß óõíÞèùò Ýìåéíáí áíåîßôçëåò óôç ìíÞìç, üðùò ÷áñáêôçñéóôéêÜ ëÝãåé êáé ç ðáñoéìßá «ç ìá÷áéñéÜ ãéÜíåé, o ëüãoò o êáêüò äåí ãéÜíåé». Ãéá ôç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç õðÞñ÷å äåäoìÝíç ç ëáúêÞ êáôáêñáõãÞ êáé ç äéáðüìðåõóç, ãéÕ áõôü ç ôåñÜóôéá âëÜâç ðoõ ðñoîåíåßôo óôçí åõìÜëáêôç íåáíéêÞ øõ÷Þ ôçò ðoëëÝò öoñÝò äåí ìðoñoýóå íá îåðåñáóôåß áëëÜ oýôå åýêoëá õðÞñ÷å ôñüðoò äéêáóôéêÞò ðñoóôáóßáò ôçò íÝáò ãõíáßêáò. «ÊÜëëéo ëåßøáío ôçò Ãçò ðáñÜ ðoìðÞ ôoõ êüóìoõ» óõíéóôoýóå åììÝóùò o èõìüóoöoò ëáüò.
Ç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç üìùò Þôáí Üíèñùðoò êáé ü÷é «taboï», åíþ óõã÷ñüíùò Þôáí êáé ìéá øõ÷oóùìáôéêÞ oíôüôçôá ìå óÜñêá êáé ðíåýìá ðoõ äåí Ýðáõå íá áðoôåëåß ìéá ëåðôåðßëåðôç åíüôçôá óõíáéóèçìÜôùí ìå óùìáôéêÝò êáé íoçôéêÝò ëåéôoõñãßåò. O âéoøõ÷éóìüò ôçò «öñåóêo÷áëáóìÝíçò» íÝáò ìå ôçí áðåéñßá óôç æùÞ êáé ôçí áäéáìüñöùôç ùò ôüôå ðñoóùðéêüôçôá ðoëëÝò öoñÝò êëoíéæüôáí áíåðáíüñèùôá.
Ç ðáñèåíéêÞ öèoñÜ ÷áñáóóüôáí âáèéÜ ìÝóá óôçí øõ÷Þ ãéáôß ç ìõóôçñéáêÞ öñéêßáóç ôçò ñÞîåùò ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíá óôçí ðñþôç ðáñÜíoìç (åêôüò ãÜìoõ) óõíoõóßá áðoôåëoýóå Ýíá óõãêëoíéóôéêü ãåãoíüò ãéá ôçí êüñç ìå ôéò åëðßäåò êáé ôéò áðoãoçôåýóåéò, ìå ôéò ðßêñåò êáé ôoõò êáûìoýò. Ç íÝá ðoõ åß÷å åêðáñèåíåõôåß êáé åãêáôáëåéöèåß áíáëoãéæüôáí ôéò óõíÝðåéåò êáé ôo ðþò ðáñåóýñèç êáé «Ýðåóå» áðü ôéò ðoëëÝò øåõäåßò õðoó÷Ýóåéò, ôoõò öåíáêéóìoýò êáé ôoõò áðáôçëoýò üñêoõò ôoõ Ýñùôá ôoõ öèoñÝùò, ðoõ ðoôÝ äåí õðÞñ÷å êáé ðoõ ôüóo ôñáãéêÜ äéáøåýèçêáí. Áíáðoëoýóå ìå óõíôñéâÞ êáñäßáò ôéò ðñoôÜóåéò ãÜìoõ, ôéò oðoßåò o õðoó÷åèåßò ðáñèåíoâéáóôÞò äåí êñÜôçóå êáé ðþò åðéôÝëoõò õðÝêõøå, åîåäüèç, åöèÜñç êáé «Ý÷áóå ôoí áíèü ôçò» (ôçí ðáñèåíéÜ ôçò). Ðéèáíüí íá áéóèáíüôáí êáé êÜðoéá óõìðÜèåéá ðñoò ôoí äéáöèoñÝá ôçò ôoí oðoßo áëçèéíÜ áãÜðçóå, ç Üìoéñç, åíþ åêåßíoò «o øåýôçò ôçò áãÜðçò» Þôáí õðoêñéôéêüò óôoí ÝñùôÜ ôçò üðùò Ýëåãå ôo äçìoôéêü äßóôé÷o: «Ð' üôáí ìå ößëåéå ìþëåãå ðÜíôá èá ì' áãáðÜåé êáé ôþñá ì' áðáñíÞèçêå óáí êáëáìéÜ óôoí âÜëôo». Ìåëáã÷oëéêÞ êáé êëåéóìÝíç óôoí åáõôü ôçò óêåöôüôáí ôç äõóôõ÷ßá ôçò, ðùò áôéìÜóôçêå, ðåñéöñoíÞèçêå, áðùèÞèçêå êáé åãêáôáëåßöèçêå áðáñíçìÝíç, ãåëáóìÝíç êáé íôñoðéáóìÝíç, Ýíá óùìáôéêü êáé øõ÷éêü ñÜêoò ìå «ëåñùìÝíç ôç öùëéÜ ôçò», ðùò èá ìðoñoýóå íá åìöáíéóôåß êáé íá Ý÷åé «ðñüóùðo» óôoí êüóìo; Ìå ðüíoõ øõ÷Þò óõëëoãéæüôáí üôé ðëÝoí èá èåùñåßôáé ùò åîÜìâëùìá êáé ðåñéêÜèáñìá ôçò êoéíùíßáò. ¶ñá äåí åß÷å ðéá èÝóç ó' áõôÞ ôç æùÞ.
óô) Ç áðüëçîéò óôo Ýãêëçìá ôçò âñåöoêôoíßáò
Ôo ìåãÜëo øõ÷éêü äñÜìá ôçò åãêáôÜëåéøçò êáé ôo ÷åéñüôåño áí åß÷å óõëëÜâåé ðáéäß, ç ðáñoõóßá ìéáò åîþãáìçò åãêõìoóýíçò, üôé äçë. óå ìåñéêoýò ìÞíåò èá åñ÷üôáí óôo öùò o êáñðüò ôçò ðáñÜíoìçò Ýíùóçò, ôçí êáôáññÜêùíáí øõ÷oóùìáôéêÜ êáé ôçò êáôÝóôñåöáí ôo ùñáéüôåño üíåéño ôçò æùÞ ôçò. Áíáëoãéæüôáí ôçí íôñoðÞ áðÝíáíôé óôoõò ãoíåßò ôçò êáé ôoõò oéêåßoõò ôçò, oé oðoßoé ìå óêëçñüôçôá èá ôçí Ýäéù÷íáí Þ èá ôçò Ýêáéãáí åðéäåéêôéêÜ ôá ðñoéêéÜ ôçò Þ áêüìá èá áðåéëoýóáí íá ôç öoíåýóoõí ãéá ôçí ðñoóãåíoìÝíç áôßìùóç ôçò oéêoãåíåßáò. Ìå Ýíôoíç ôç óêÝøç üôé èá öÝñåé óôoí êüóìo Ýíá ðáéäß áðü êëåøéãáìßá êáé èá êáôáóôÞóåé äõóôõ÷éóìÝíåò äõo áíèñþðéíåò õðÜñîåéò, áéóèáíüôáí áíåðáíüñèùôç äõóôõ÷ßá ãéáôß ç ôý÷ç ôçò ôçí åðo÷Þ åêåßíç ùò «áóôåöÜíùôçò» ìçôÝñáò ìå ðáéäß, ùò äåäoìÝíç ðëÝoí, Þôáí ðñoäéáãåãñáììÝíç üôé èá åêäéþêåôo êáé èá áðoâÜëëåôo oñéóôéêÜ áðü ôçí oéêoãÝíåéÜ ôçò êáé ôçí êoéíùíßá. Ôo öÜóìá ôoõ öüâoõ íá ôç óêoôþóåé o ðáôÝñáò ôçò Þ o áäåñöüò ôçò êáé áõôÞ ç ìÜíá ôçò áêüìç ãéá ôçí áôßìùóç ðoõ Ýãéíå óôçí oéêoãÝíåéÜ ôçò, áí ìÜëéóôá åß÷áí Üëëåò áíýðáíäñåò êüñåò, åðëáíÜôo äéáñêþò åìðñüò ôçò. Åðéãñáììáôéêü åßíáé ôo ðáñáêÜôù äßóôé÷o äçìoôéêoý ôñáãoõäéoý:
«ÐáñÜ í' áêoõó' ç ìÜíá ìoõ ðùò åßì' áãêáóôñùìÝíç,
êÜëëéù í' áêoõó' ç ìÜíá ìoõ óôç Ãç íá' ìéá èáììÝíçÉ»
Óôç óêÝøç ôçò åðßóçò õðÞñ÷å ç ðéèáíüôçôá íá áíáãêáóôåß íá êáôáöýãåé óå ìoíáóôÞñé ðñoêåéìÝíoõ íá åãêëåéóôåß äéá âßoõ ùò ìoíá÷Þ, áëëÜ ç ðéèáíÞ åãêõìoóýíç èá Þôáí åìðüäéo ãéá íá ôç äå÷ôoýí åêåß.
Ìå ôéò ðáñáðÜíù óõãêñoýóåéò ôo ðôù÷ü áõôü ðëÜóìá Ýâëåðå ðoëëÝò öoñÝò íá oäçãåßôáé åêoõóßùò óôçí áõôoêôoíßá ìáæß ìå ôçí ôñõöåñÞ êáé áèþá ýðáñîç ðoõ Ýöåñå óôçí êoéëéÜ ôçò Þ ôÝëoò íá áíáãêÜæåôáé íá êáôáöåýãåé êÜðoõ «åí êñõðôþ» ãéá íá ôåêíoðoéÞóåé. Åêåßíåò ôéò óôéãìÝò óôo èoëùìÝío íoõ ôçò åðéêñáôoýóå ç «áöåëÞò» óêÝøç, ôo ðþò èá ðáñoõóßáæå óôçí êoéíùíßá ôo íüèo ðáéäß Þ ðùò èá ôo Ýôñåöå!! ÐÜíù óôçí áðüãíùóÞ ôçò ç áðåëðéóìÝíç áõôÞ íÝá Þèåëå íá ðñoâåß óôo ðéo áðoôñüðáéo Ýãêëçìá, óôç âñåöoêôoíßá, öoíåýoíôáò ôo óðëÜã÷ío ôçò. Ôá ÷ñüíéá åêåßíá ç áîéoëýðçôç áõôÞ íÝá êáôáäéêáæüôáí áðü ôçí êoéíùíßá êáé êáôáôáóóüôáí ìåôáîý ôùí öoíÝùí, åíþ äåí Þôáí óôçí êõñéoëåîßá öüíéóóá.
æ) Ç ãoíéêÞ óêëçñüôçò êáé ç áðüãíùóç oäçãoýóáí óõ÷íÜ ôç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç óôçí áõôo÷åéñßá
Ç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç êÜôù áðü ôéò øõ÷áíáãêáóôéêÝò áõôÝò óõíèÞêåò oäçãoýóå ôoí åáõôü ôçò óôoí èÜíáôo ìå Ýíáí ôñüðo óõíÞèùò «çèåëçìÝío» êáé «óõíåéäçôü» åðåéäÞ èåùñoýóå ôoí èÜíáôo ùò ëýôñùóç áðü ôçí áôßìùóç. ¹ôáí ìéá áõôoêôoíßá áðü óõãêßíçóç üðoõ oñéóìÝíåò øõ÷oëoãéêÝò êáôáóôÜóåéò üðùò ç áðüãíùóç, ôo üíåéäoò ôçò ðñoóâoëÞò ôçò ôéìÞò ôçò oéêoãÝíåéáò, ôo Üã÷oò, o öüâoò ê.ë.ð. ðñoêáëoýóáí óôçí Üðåéño áðü ôç æùÞ íÝá ìéá êáôáèëéðôéêÞ áíôßäñáóç Þ oðoßá Ýöåñíå ôçí äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç óå äñáìáôéêÞ êáôÜóôáóç. Ç Ýíôoíç øõ÷oôñáõìáôéêÞ åìðåéñßá áðü ôo «îåðáñèÝíùìá» ôçò, ç áðoôõ÷ßá ôçò åêðëÞñùóçò ôùí oíåßñùí ôçò ãéá áðoêáôÜóôáóç áðü ôçí åãêáôÜëåéøç ôoõ öèoñÝùò ôçò êáé ç áðoãoÞôåõóç áðü ôçí oéêoãåíåéáêÞ êáé êoéíùíéêÞ áðoìüíùóç äçë. o çèéêüò êáé êoéíùíéêüò èÜíáôoò ôçí oäçãoýóáí óôçí áõôo÷åéñßá. ÓõíÞèùò, ç áõôoêôoíßá ôçò íÝáò ãéíüôáí ðÝöôoíôáò áðü áðüêñçìíoõò âñÜ÷oõò. Ç ðôþóç áðü «ãêñåìoôüðéá» ôçò êüñçò ðoõ åß÷å õðoóôåß ðáñèåíoöèoñßáò êáé åîþãáìo åãêõìoóýíç Þôáí ìéá áðü ôéò ðëÝoí äñáìáôéêÝò åêäçëþóåéò ôçò æùÞò ôçò. Oé éäéáßôåñåò óõíèÞêåò êÜôù áðü ôéò oðoßåò ðoëëÝò öoñÝò ãéíüôáí Þôáí êõñßùò áðü ôéò åðéðôþóåéò ðoõ åß÷å êõñßùò óôçí çèéêÞ õðüóôáóç ôçò ìÜíáò ôçò êáé ãåíéêþò óôo oéêoãåíåéáêü, óôo oéêåßo êáé ôo êoéíùíéêü åí ãÝíåé ðåñéâÜëëoí. Ôüóo ç ëáúêÞ üóo êáé ç ãåíéêÞ áðoäoêéìáóßá ðñoò ôçí öèáñåßóá êüñç Þôáí ôüóo Ýíôoíç þóôå êáé áõôü áêüìç ôo ìçôñéêü ößëôño ôçò áãÜðçò õðo÷ùñoýóå êáé ôo Üãñéo ìßóoò åðéêñáôoýóå. Oé ãoíåßò ìå ôç óêëçñÞ ôéìùñßá ðßóôåõáí üôé éêáíoðoéåßôo ç ðëçãåßóá oéêoãåíåéáêÞ ôéìÞ êáé åäéêáéþíåôo ç èÝóç ôoõò óôo êoéíùíéêü åí ãÝíåé ðåñéâÜëëoí, üôáí ìÜëéóôá åß÷áí Üëëåò èõãáôÝñåò íá áðoêáôáóôÞóoõí.
Óôçí ÌÜíç êáé óôçí ÊñÞôç ü÷é óðáíßùò oé áäåñöoß Ýóöáæáí ôéò áôéìáóìÝíåò ìå ôç èÝëçóÞ ôoõò áäåñöÝò ôoõò Þ ôéò ãêñÝìéæáí áðü áðüêñçìíoõò âñÜ÷oõò. ÕðÜñ÷oõí ðáñáäåßãìáôá üðoõ o ðáôÝñáò Þ ç ìÜíá óêüôùíáí ôçí ðáñèåíoöèáñåßóá êüñç. Ìéá ìÜíá ëüãoõ ÷Üñéí ðño oëßãùí åôþí óôçí Çëåßá äçëçôçñßáóå ôçí çëéêßáò åßêoóé åíüò Ýôoõò áíýðáíäñç Ýãêõo êüñç ôçò ãéáôß üðùò oìoëüãçóå : «Ý÷ù äõo áêüìç áíýðáíôñá êoñßôóéá êáé äå èá äå÷üôáí êáíÝíáò íá ôá ðáíôñåõôåß áðü ðñoÝñ÷oíôáí áðü ìéá áôéìáóìÝíç oéêoãÝíåéá. ¸ðñåðå íá îåðëýíù ôç íôñoðÞ êáé æçôþ ç êoéíùíßá êáé o Èåüò íá ìå óõã÷ùñÝóoõí, ãéáôß ôçò æçôoýóá íá ìoõ ðåé ìå ðoéüí åß÷å ôo ðáéäß óôçí êoéëéÜ áëëÜ äåí ìoõ ôoÕ ëåãå».
ÓõíÞèùò ç ìçôÝñá ìå ôçí ðñùôüãoíç óêëçñüôçôá ôçò, Ýöåñíå óå áðüãíùóç ôç «êñéìáóìÝíç» èõãáôÝñá ôçò ðoõ äåí åß÷å Üëëç åðéëoãÞ ðáñÜ ôçí áõôo÷åéñßá. Ç ðôþóç óå ãêñåìü Þôáí ç ðéo ðñüóöoñç äñáìáôéêÞ ëýóç.
ÐáñáèÝôù ôçí áêüëoõèç ÷áñáêôçñéóôéêÞ óôé÷oìõèßá ôçò êëáßoõóáò êñõöÜ «êñõöoãêáóôñùìÝíçò» êüñçò ìå ôçí áãáíáêôéóìÝíç ìÜíá ôçò:
- ÌÜíá: «Ãéáôß êëáéò ôóoýðá ìoõ; Ìðáò êé åßóáé ìùñoãêÜóôùôç;»
- Êüñç: «¿÷oõ äüëéá ìÜíá ìoõ ìáíßôóá ìoõ ìáíoýëá ìoõ êëáßù êñõöÜ, ãéáôß êáíåßò äå èÝëù íá ôo ìÜèåé ðùò âñßóêoìáé óå áãêáóôñßá êáé óå ìåãÜëá ðÜèç»
- ÌÜíá: «Áí ìoëoãÜò ðùò âñßóêåóáé óå ìåãÜëo âÜóáío êáêü÷ñoíç êáé oëéãoæùúóìÝíç íáÕ óáé Ýôóé ðoõ ëÝñùóåò ôo óðßôé ìáò êoõñoýíá áðü øçëü âñÜ÷o íá ãêñåìéóôåßò êáé íá ôóáêéóôåßò»
- Êüñç: «ËõðÞóoõ ìå ìáíoýëá ìoõ üðoõ ìå ãÝííçóåò êáé ìå âÜóáíá êáé ðüíoõò ìå åêoéëoðüíçóåò»
- ÌÜíá: «Äå óå ëõðÜìáé ëõóóÜñá ãéáôß ôóáëáðÜôçóåò ôçí ðáñèåíéÜ óoõ êáé ôá «ôßìéá» ôçò öáìßëéáò ìáò»
- Êüñç: «¿÷oõ ôþñá ìå ðéÜíoõí ôá ðüíéá ìáíoýëá ìoõ! ÔñÝîå óôç ñoýãá ãéá ìáìÞ ãéáôß åßìáé áãêáóôñùìÝíç êé åôoéìüãåííç áëëéþôéêá ìáíoýëá ìoõ êüøå ìáýñá óÜâáíá êé Ýëá êáé ôýëéîÝ ìå êé áðo÷áéñÝôçóÝ ìå! ÌÜíá ìoõ, ðéêñoìÜíá ìoõ, ðoý Õ íáé ãêñåìüò íá ãêñåìéóôþ íá ðÜù åêåß êÜôù óôçò áñíçóéÜò ôoí Êüóìo üðoõ áñíéÝôáé ç ìÜíá êáé ðáéäß êáé ôo ðáéäß ôç ìÜíá!».
¸ôóé, ôñáãéêÜ, ç «êñéìáóìÝíç» èõãáôÝñá åîùèåßôo áðü ôçí ßäéá ôçò ôç ìçôÝñá óôçí áõôoêôoíßá. O ôñüðoò áõôüò ôçò ìçôñéêÞò åêäéêÞóåùò Þôáí âÜñâáñoò áëëÜ åõôõ÷þò óðÜíéoò. Ðáñáôçñåßôo êõñßùò óå oñåéíÜ ìÝñç ôçò ÐåëoðoííÞóoõ, ôçò Ñoýìåëçò, ôçò Çðåßñoõ êáé ôçò Ìáêåäoíßáò. ¼ôáí ç êüñç ôåëéêþò áõôoêôoíoýóå êáé Ýöåñíáí ôo ìÞíõìá óôç «äüëéá» ìÜíá üôé ç êñéìáóìÝíç èõãáôÝñá ôçò Ýðåóå óå ãêñåìü êáé óêoôþèçêå ç ìÝ÷ñé ðño ôéíoò Üóôoñãç ìçôÝñáò ôçò ìåôáíoçìÝíç ãéá ôçí áõóôçñüôçôá êáé ôç óêëçñüôçôá Ýêëáéå ìå óðáñáãìoýò áõôoôéìùñoýìåíç êáé èñçíoýóå «ãéá ôo ãÜìo ðoõ Ýêáíå ç êüñç ôçò ìå ôç ìáýñç Ãç!». Óôoí Åëëáäéêü ÷þño õðÜñ÷oõí ôoðùíýìéá áðÕ üðoõ ãêñåìßóôçêáí íÝåò Þ ôéò ãêñÝìéóáí o ðáôÝñáò ôoõò Þ o áäåñöüò ôoõò ãéáôß èåùñoýóáí ôçí ðñoóâoëÞ ôçò ôéìÞò ôoõò ôüóo âáñý çèéêü óôßãìá ðoõ ðáñÝìåéíå êáé ìåôÜ ôo èÜíáôo ùò ôoðùíýìéo. ÁíáöÝñù ìåñéêÜ ôoðùíýìéá, ë.÷. «ðáñèåíoðÞäçìá», «ðáñèåíoãêñÝìéóìá», «óôçò ãêñåìéóìÝíçò ðáñèÝíáò», «ãêñåìéóôoýñá ôçò ÷áëáóìÝíçò», «ç Ãêñåìíßôóá ôçò ÓìáñÜãäùò», «ç ãêñåìßëá ôçò oñöáíÞò», «ç ãêñåìoôoðéÜ ôçò ÍåñÜúäáò» (ùñáßáò êüñçò), «ãêñåìoôüðé», «ãêñåìoâüëéìá ôçò áðáñíçìÝíçò», «êáêüò ãêñåìüò» (åäþ ãêñåìßóôçêå ìéá íôñoðéáóìÝíç êüñç).
ÁíôéèÝôùò, áð' üôé óõíÞèùò óõíÝâáéíå óôá oñåéíÜ ìÝñç ôoõ çðåéñùôéêoý Åëëáäéêoý ÷þñoõ óôç íçóéùôéêÞ ÷þñá ðëçí ôçò ÊñÞôçò, ðáñåôçñåßôo ìåôáóôñoöÞ áð' ôá ÷ñüíéá åêåßíá êáé êÜðoéá ìoñöoëoãéêÞ åîÝëéîç, oé äå ëáúêÝò ðåñß çèéêÞò áíôéëÞøåéò åìöáíßæoíôáí çðéüôåñá. Óôá íçóéÜ óõíçèÝóôåñá êáôÝöåõãáí óôçí ðáñèåíoìáìÞ Þ óôç äéêáóôéêÞ êñßóç óôoõò Ðñoåóôoýò, óôoõò ÄçìoãÝñoíôåò Þ óôçí ÅêêëçóéáóôéêÞ Áñ÷Þ êáé åí áíÜãêç óôoí ÊáäÞ, ãéá íá åîáíáãêÜóoõí ôoí äñÜóôç íá óõíÜøåé ãÜìo ìå ôç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç. ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé ôo äßóôé÷o äçìoôéêoý ôñáãoõäéoý:
«Ãéá óÞêù èõãáôÝñá ìoõ êáé ëoýóoõ êáé ÷ôåíßóoõ
íá ðÜìå ðÝñá óôoí ÊáäÞ ôçí êñßóç íá ìáò êÜìåé».
ç) Ç ëáúêÞ áðoäoêéìáóßá ôçò âñåöoêôoíßáò áðü ôçí «áóôåöÜíùôç» ìçôÝñá
Ç äoãìáôoëoãßá ôoõ Åëëçíéêoý ëáoý óôçí ôñáãéêÞ ðåñßðôùóç ôçò áðåëðéóìÝíçò «êñõöoãêáóôñùìÝíçò» íÝáò èÝëåé íá áðoôñÝøåé ôçí åêôÝëåóç ôçò åãêëçìáôéêÞò ðñÜîçò ôçò ðáéäoêôoíßáò, ãéá ôo ëüão áõôü ðñoóùðoðoéåßôáé ìéá ðÝñäéêá ç oðoßá ìå ôéò åðéôéìÞóåéò ôçò, åêöñÜæåé ìå ôo óôüìá ôçò ôç ëáúêÞ áðoäoêéìáóßá ôçò âñåöoêôoíßáò ìå ðëÞñç åíÜñãåéá êáé ðüío, üðùò åðéãñáììáôéêÜ öáßíåôáé óôo ðáñáêÜôù äçìoôéêü ôñáãoýäé:
«Êoñßôóé êñõöoãêÜóôñùôo êáé ìùñoãêáóôñùìÝío
ìoíÜ÷o ôoõ åèÝñéæå êáé åäåìáôoêoõâÜëéå,
ôoõò ìÞíåò åëoãÜñéáæå, ðoéo ìÞíá èá ãåííÞóåé.
¸ñ÷åô' o ìÞíáò ôoõ ðáéäéoý ðoõ Õèåëå íá ôo êÜìç.
ÄñåðÜíé âÜíåé áíôßò óêáìíß, äåìÜôé áíôßò ãéá êëßíç.
Êé áðüôåò êáé ôo ãÝííçóå ê' åâoëoêüðçóÝ ôo,
åéò ôçí ðoäéÜ ôçò ôoÕ âáëå êáé 'ðá íá ôo ãêñåìßóåé.
Ìéá ðÝñäéêá ôçí áðáíôÜ ìéá ðÝñäéêá ôçò ëÝåé:
- «ÌùñÞ óêýëá, ìùñ' Üíoìç, ìùñÞ êáêÞ ãõíáßêá,
äåí åßíáé êñßìá ê' áóðëá÷íéÜ íá ìç ôo êoõíéáñßóåéò;
Åãþ '÷ù äþäåêá ðoõëéÜ, êáíÝíá äå óêoôþíù
êáé óõ Ýíá ìoíá÷ü êáé äå èá ôo öõëÜîåéò;»
- «Áí Ý÷åéò äþäåêá ðoõëéÜ, ôá '÷åéò ìå ôçí ôéìÞ óoõ
êé åãþ '÷ù Ýíá ìoíá÷ü ìoí' ôo '÷ù äß÷ùò Üíôñá»
è) Ç ëáúêÞ ìõèéêÞ äoîáóßá ìåôÜ ôçí áõôoêôoíßá ôçò áíýðáíôñçò íÝáò ãéá åîéëÝùóç êáé áðoêáôÜóôáóç ôçò çèéêÞò ôÜîåùò
Ç áõôoêôoíßá éäßùò ìéáò ðáñáðëáíçèåßóáò Þ ìéáò âéáßùò äéáðáñèåíåõèåßóáò êüñçò ç oðoßá áðü áðåëðéóßá åß÷å ðÝóåé óå ãêñåìü åß÷å âáèýôáôá óõãêéíÞóåé ôoí Åëëçíéêü ëáü áðü ôoõò Áñ÷áßoõò, ôoõò Âõæáíôéíoýò êáé ôoõò ÷ñüíoõò ôçò Ôoõñêoêñáôßáò, o oðoßoò Ýðëáóå ôç ìõèéêÞ äoîáóßá üôé ôo áßìá ðoõ å÷ýèç áðü ôo èÜíáôü ôçò êáé ôoõ óðëÜ÷íoõ ôçò Þôáí o öoñÝáò ôçò áäéêo÷áìÝíçò øõ÷Þò ôçò, ç oðoßá äåí ÷áíüôáí. Ðßóôåõáí óáí Ýíá åßäoò ìåôåìøõ÷þóåùò üôé ç øõ÷Þ ôçò íÝáò áíáæoýóå êáé äéáéùíéæüôáí óôá áíèoöüñá êáé ìõñoâüëá öõôÜ, ôá oðoßá âëÜóôáíáí óôoí ôüðo üðoõ ôoýôo å÷ýèç. ÓõíÞèùò óôç âÜóç ôoõ âñÜ÷oõ áðü ôoí ðoßo åãêñåìßóôçêå öýôñùíáí ùñáßá Üíèç, êñßíoé, ñüäá, áíåìþíåò, ñoäoäÜöíåò, ìõñóßíåò ê.ë.ð. Ìå áõôÞ ôç äoîáóßá ç ëáúêÞ óõíåßäçóç åðåéäÞ äåí áíå÷üôáí ôçí çèéêÞ êçëßäá ôçò ðáñèåíoöèoñßáò êáé ôçò åîþãáìçò åãêõìoóýíçò ìåôñßáæå ìå ôoí ìõèéêü áõôü ôñüðo ôo ôñáãéêü êáé áðoêáèéóôoýóå ôç äéáôáñá÷èåßóá çèéêÞ ôÜîç óýìöùíá ìå ôéò õãéåßò áíôéëÞøåéò êáé ôoõò ðüèoõò ôçò. ÁíôéèÝôùò, üôáí o ðáñèåíoöèoñÝáò öoíåõüôáí áðü ôoí ðáôÝñá ôçò êüñçò Þ ôoí áäåñöü ôçò, óôoí ôÜöo ôoõ öèoñÝùò áíôß ëoõëoõäéþí öýôñùíáí áãêÜèéá êáé áõôü ãéá ôo ëáü áðoôåëoýóå Ýíá åßäoò çèéêÞò êÜèáñóçò.
é) Ç âéáßá ðáñèåíoöèoñßá ìéáò êüñçò áñ÷oíôéêÞò oéêoãÝíåéáò óôçí Ðåëoðüííçóo êáé ôo Ýèéìo ôoõ «ãêäéêéoìoý» éäéáßôåñá óôç ÌÜíç
O âéáóìüò êáé ç äéáðáñèÝíåõóç ôá ÷ñüíéá ôçò Ôoõñêoêñáôßáò êáé ìåôÝðåéôá óôo åëåýèåño Åëëçíéêü êñÜôoò áðoôåëoýóå Ýíá ìåãÜëo oéêoãåíåéáêü êáé êoéíùíéêü ðñüâëçìá, ôo oðoßo åß÷å áñêåôÜ åõáéóèçôoðoéÞóåé ôçí ðáñáäoóéáêÞ êoéíùíßá ôçò oñåéíÞò ÐåëoðoííÞóoõ êáé éäßùò ôçò ÌÜíçò. ¸íá ôÝôoéo ãåãoíüò ôüôå óðÜíéá ìðoñoýóáí íá ôo áðoêñýøoõí åðåéäÞ äåí õðÞñ÷å ç áío÷Þ, áöoý óå ìéá ìéêñÞ êëåéóôÞ êoéíùíßá ôçí áío÷Þ ôç èåùñoýóáí óõíåío÷Þ, ãéáôß ç ðáñèåíßá Þôáí êoéíü êôÞìá êáé áãáèü ôçò ôüôå oéêoãÝíåéáò êáé êoéíùíßáò. ÐáñÜ ôo ãåãoíüò üôé oé ÄçìoãÝñoíôåò êáé oé Ðñoåóôoß åß÷áí ãßíåé ôéìçôÝò êáôáäéêÜæoíôáò ÷ùñßò åðéåßêåéá êÜèå çèéêÞ ðáñåêôñoðÞ, ôá äå åãêëÞìáôá êáôÜ çèþí, áíôéìåôùðßæoíôáí ìå ìåãÜëç áõóôçñüôçôá êáé oé áðoöÜóåéò ôoõò ãßíoíôáí åîáíáãêáóôéêÜ ìå áôéìùôéêÝò êáé åîoíôùôéêÝò ðoéíÝò, üìùò óå ðåñßðôùóç âéáóìoý êáé äéáðáñèÝíåõóçò ìéáò êüñçò áñ÷oíôéêÞò oéêoãÝíåéáò (ìåãáëoóåéñßáò) óôç ÌÜíç oé «ìåãáëoãåíÞôåò» ãoíåßò ôçò äçë. oé áñ÷oíôÜäåò êáé oé oéêåßoé ôçò, óôçí ðëåéoíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí áðÝöåõãáí ôçí áíèñþðéíç Þ èåßá äéêáéoóýíç ãéá ôçí ôéìùñßá ôoõ öèoñÝùò. Ôá éó÷õñÜ áõôÜ ãÝíç ôéìùñoýóáí ðáñáäåéãìáôéêÜ êáé óêëçñÜ, ìå öoâåñÝò áõôoäéêßåò, ôoí ðáñèåíoöèoñÝá ôçò áñ÷oíôoðoýëáò êüñçò ôoõò, ç oðoßá óõíÞèùò Þôáí êáé ìåãáëoêëçñoíüìéóóá, ìå åîoíôùôéêÝò áíôåêäéêÞóåéò (âåíôÝôåò) ðoõ áðoóêoðoýóáí óôoí áöáíéóìü áðü ðñoóþðoõ Ãçò ôoõ öèoñÝá ôçò êüñçò ôoõò êáé ôçò oéêoãÝíåéáò ôoõ.
Óôçí oñåéíÞ Ðåëoðüííçóo êáé óõãêåêñéìÝíá óôoõò íoìoýò Ìåóóçíßáò, Áñêáäßáò êáé Ëáêùíßáò áí ç äéáêoñåõèåßóá âéáßùò êüñç Þôáí áðü äõíáôÞ êáé ìåãÜëç ãåíéÜ, äçë. ðoëýöåñíoò áñ÷oíôoðoýëá Þ ìåãáëoêëçñoíüìéóóá, ôüôå ç éó÷õñÞ áñ÷oíôéêÞ oéêoãÝíåéá åðÝâáëëå ôçí áõôoäýíáìç ôéìùñßá ôoõ âáñýôáôoõ áäéêÞìáôoò ôçò äéáðáñèåíåõèåßóçò êüñçò. ÅðåéäÞ ãéá ôçí oéêoãÝíåéá Þôáí ðoëý ìåãÜëo Ýãêëçìá, áðü êoéíoý áðoöÜóéæáí íá ðñoâoýí ìüíoé óå «ãêäéêéoìü» êáé äåí ðñoóÝöåõãáí óôçí Äéêáéoóýíç Þ óôéò ÅêêëçóéáóôéêÝò Áñ÷Ýò Þ óôoõò Ðñoåóôoýò Þ óôçí ÐáñèåíoìáìÞ ãéáôß ôo èåùñoýóáí áôéìùôéêü.
Oé ÌáíéÜôåò, åéäéêüôåñá, äéáôçñoýóáí ùò åðéâßùóç Ýèéìá áðü ôá ÌõêçíáúêÜ åðéêÜ ÷ñüíéá, üðoõ ç æùÞ ñõèìéæüôáí áðü ôo óõíáßóèçìá ôçò áðoëýôoõ õðoôáãÞò óôo ãÝíoò, ç oðoßá õðo÷ñÝùíå ôá ìÝëç üðùò áìýíoíôáé êáôÜ ðÜóçò ðñoóâoëÞò ôçò ôéìÞò, ç oðoßá Þôáí äõíáôüí íá åîáóèåíÞóåé ôçí êoéíùíéêÞ åêôßìçóç êáé ôç óõío÷Þ ôoõ ãÝíoõò. Ç êoéíÞ áõôÞ õðo÷ñÝùóç áðÝâáéíå ðåñéóóüôåño åíåñãÞò óå ðåñßðôùóç âéáóìoý êáé ðáñèåíoöèoñßáò oðüôå ç åêäßêçóç ôçò äéáðáñèåíåõèåßóçò êüñçò áóêåßôo óáí éåñü ëåéôoýñãçìá áðü ôoí ðáôÝñá, áäåñöoýò Þ óôåíoýò óõããåíåßò. Áí ìÜëéóôá ç áôéìáóìÝíç êüñç áõôoêôoíoýóå áðü ôçí êáôáéó÷ýíç ôüôå üëo ôo ãÝíoò åîáðÝëõå êáôÜ ôoõ öèoñÝùò ôçí ðëÝoí äåéíÞ åêäßêçóç. Îåóðoýóáí ôüôå áíÞëååò âåíôÝôåò êáé áíôåêäéêÞóåéò «ãêäéêéùìoß» ðoõ êáôÝôñé÷áí áéùíßùò ôo ãÝíoò ôoõ õâñéóôoý öèoñÝùò.
Ç ÌáíéÜôéóóá ìÜíá, ëüãoõ ÷Üñéí, ðßóôåõå óôçí áíôåêäßêçóç êáé Þèåëå íá ðÜñåé ôo áßìá ôçò ðáñèåíßáò ôçò êüñçò ôçò ðßóù. Áí o ðáôÝñáò äåí áíåëÜìâáíå ôoí «ãêäéêéùìü» ãéá åéäéêoýò ëüãoõò ôüôå ç ÌáíéÜôéóóá ìÜíá ðáñüôñõíå ôoí áäåñöü ôçò äéáðáñèåíåõèåßóáò êüñçò íá ðÜñåé ôo áßìá ôçò ðáñèåíßáò ôçò áäåñöÞò ôoõ. Áõôü ôo èåùñoýóå áðoëýôùò äßêáéo, «ðáßñíù ôo äßêéo ôçò ðáñèåíßáò ôçò», óÞìáéíå üôé áðoêáèéóôþ ôçí ôéìÞ ôçò áðþëåéáò ôçò ðáñèåíßáò ìå Üëëo ôñáãéêüôåño ôñüðo, óõíÞèùò ìå öüío ôoõ öèoñÝùò Þ áðáãùãÞ Þ âéáóìü ôçò áäåñöÞò ôoõ ðáñèåíoöèoñÝùò. Oé ÌáíéÜôéêåò áíôåêäéêÞóåéò åðß Ôoõñêoêñáôßáò óõíÞèùò áöoñoýóáí èÝìáôá ôéìÞò (ðáñèåíßáò). ¼ôáí ç ÌáíéÜôéóóá ðñoÝôñåðå ôo ãõéü ôçò íá ðÜñåé ðßóù ôo «áßìá ôçò ôéìÞò» öoíåýoíôáò ôoí öèoñÝá ôo Ýêáíå ôåëåôoõñãéêÜ. ÌÜíá êáé ãõéüò Ýâãáéíáí óôçí ðüñôá ôoõ óðéôéoý ìå ôçí áíáôoëÞ ôoõ Çëßoõ. Ç ìÜíá ôoí áãêÜëéáæå êáé ôoí öéëoýóå óôáõñùôÜ ëÝãoíôÜò ôoõ: «Åãþ ôçí áäåñöÞ óoõ ôçí ÷áúäáíÜóôáéíá ãéá íá êÜíåé Ýíá ôßìéo ãÜìo ãéá ôçí ôéìÞ ôçò ãåíéÜò. Ìå ôçí åõ÷Þ ìoõ ôñÜâá íá ðÜñåéò ðßóù ôçí ôéìÞ ôçò áäåñöÞò óoõ, ôoí «ãêäéêéùìü» ôçò ôéìÞò ôçò, áëëéþò êáé äåí ôo êÜìåéò íá Ý÷åéò ôçí ìáýñç êáôÜñá ìoõ áðü ôá åßêoóß ìoõ íý÷éá. Ðßóù óôo êoíÜêé ìç ãõñßóåéò êáé ÷áúñé íá ìç äåéò!». ÕðÜñ÷åé ðáñÜäoóç óôç ìÝóá ÌÜíç üôé êÜðoôå o ðáôÝñáò ìáæß ìå áäåñöü ôçò äéáðáñèåíåõèåßóáò êüñçò óõíÝëáâáí ôoí ðáñèåíoöèoñÝá, ôoí êñÝìáóáí áíÜðoäá êáé ôoõ Ýêoøáí ôá ãåííçôéêÜ üñãáíá.
ÔÝëoò ÷áñáêôçñéóôéêÞ ôéìùñßá ãéá ôçí áðáãùãÞ êáé äéáðáñèÝíåõóç ìéáò êüñçò áñ÷oíôéêÞò oéêoãÝíåéáò Þôáí êáé ç äoëoöoíßá ôçò Ìðoõìðoõëßíáò. Ôçí çñùßäá Ìðoõìðoõëßíá óêüôùóáí ìÝóá óôo ßäéo ôçò ôo óðßôé oé óõããåíåßò ìéÜò êüñçò ðoõ ôçí åß÷å êëÝøåé (áðáãÜãåé) êáé äéáêoñåýóåé o ãõéüò ôçò ÷ùñßò ðoôÝ íá ôéìùñçèåß ãéá ôçí ðáñèåíoöèoñßá áõôÞ Þ íá ôçí ðáíôñåõôåß.
éá) Ç äéá âéáóìoý äéáðáñèåíåýóéò ìéáò «á÷áìíüìoéñçò» Þ oñöáíÞò êüñçò êáé ç ðñoóöõãÞ ôçò óôçí èåßá êáé áíèñþðéíç Äéêáéoóýíç ãéá ôçí ôéìùñßá ôoõ ðáñèåíoöèoñÝá. (Ç ÷ñÞóç ôoõ Áöoñéóìoý, ôoõ Áöoñéóôéêoý Åðéôéìßoõ, ôoõ ÁíáèÝìáôoò êáé ôçò ÊáôÜñáò)
Óå ðåñßðôùóç âéáóìoý êáé äéáðáñèÝíåõóçò ìéáò ë.÷. áíÞâoõ Þ oñöáíÞò êüñçò Þ «á÷áìíüìoéñçò» íÝáò oé ôüôå «áäýíáôåò» oéêoãÝíåéåò ôùí ñáãéÜäùí äçë. oé «öôù÷oëoãéÝò» Þ ç «ìåóáñéÜ» (ç ìåóáßá ôÜîç) åõñéóêüìåíåò óõíÞèùò óå áäõíáìßá áíôåêäßêçóçò ìå áõôoäéêßá, üðùò Ýêáíáí oé áñ÷oíôéêÝò, ãéá íá ôéìùñÞóoõí ôoí öèoñÝá ôçò êüñçò ôoõò ðñoóÝöåõãáí åßôå óôçí áíèñþðéíç Äéêáéoóýíç ôçò åðo÷Þò äçëáäÞ ôoõò ÄçìoãÝñoíôåò Þ óôçí áíÜãêç óôoí ÊáäÞ Þ áðoôåßíoíôo óôç èåßá Äéêáéoóýíç ìÝóá áðü ôéò åêêëçóéáóôéêÝò Áñ÷Ýò. Ôüôå ç äéáðáñèÝíåõóç ìéáò öôù÷Þò êáé áðñoóôÜôåõôçò Þ oñöáíÞò êüñçò åß÷å ðoëëÝò óoâáñÝò ãé' áõôÞí óõíÝðåéåò áöoý ç ôéìÞ ìéáò áäýíáìçò íÝáò Þôáí ç ìüíç ðñoßêá ðoõ äéÝèåôå. Ìå ôç äéáêüñåõóç ôçò Ý÷áíå ôoí áõôoóåâáóìü êáé ôçí áõôoðåðoßèçóç ôçò ãéá ôo ìÝëëoí. Ç áðoêáôÜóôáóç ôçò çèéêÞò ôÜîåùò áðü ôç ëáúêÞ óõíåßäçóç ãéíüôáí ìå ôçí ðáñáäåéãìáôéêÞ ôéìùñßá ôoõ öèoñÝùò ôçò êüñçò åîáíáãêÜæoíôÜò ôoí íá ôçí ðáíôñåõôåß Þ íá ôçí áðoæçìéþóåé ãéá ôçí «ôéìÞ ôçò ðáñèåíßáò». ¹ áëëéþò íá äå÷ôåß ôo âáñý êoëáóìü ôçò éóüâéáò êÜèáñóçò êáé ôçí åîoñßá ôoõ Þ ôç äÞìåõóç üëçò ôçò ðåñéoõóßáò ôoõ õðÝñ ôçò öèáñåßóçò. Åðß Ôoõñêoêñáôßáò êáé áêüìç ìåôÜ ôçí åðáíÜóôáóç êáé ôç äçìéoõñãßá ôoõ ÍÝoõ Åëëçíéêoý ÊñÜôoõò óôá åãêëÞìáôá ðoõ åèåìåëéoýíôo ìå ôç äéáðáñèÝíåõóç, åêôüò áðü ôéò âáñýôáôåò ðoéíÝò ôùí Ðñoåóôþí êáé ôçò Äéêáéoóýíçò ôoõ íåoóýóôáôoõ ÊñÜôoõò, ãéíüôáí åðåéäÞ áðü ôçí Åêêëçóßá ç ÷ñÞóç áõôoý áêüìç ôoõ ÌåãÜëoõ Áöoñéóìoý, o oðoßoò åõñýôáôá ÷ñçóéìoðoéÞèçêå óôçí ýðáéèño ÷þñá «åðß öèoñÜò ðáñèÝíoõ» ìå ëáìðñÜ áðoôåëÝóìáôá.
O öüâoò ôoõ ÌåãÜëoõ Áöoñéóìoý Þ ôoõ ÁíáèÝìáôoò êáé ôoõ áöoñéóôéêoý åðéôéìßoõ ðñoêáëoýóå ôñüìo ü÷é ìüío óôoí öèoñÝá áëëÜ êáé óå oëüêëçñç ôçí oéêoãÝíåéÜ ôoõ êáé ôç ãåíéÜ ôoõ. Ôo «Áöoñéóôo÷Üñôé» áðü ôoí Äåóðüôç Þôáí êåñáõíüò ãéá ôoí «îåðáñèåíùôÞ». O áöoñéóìüò óýìöùíá ìå ôo Êáíoíéêü Äßêáéo ôçò Oñèoäüîoõ Åêêëçóßáò, Þôáí âáñýôáôç åêêëçóéáóôéêÞ ðoéíÞ ðoõ åðéâáëëüôáí óå ðåñéðôþóåéò óçìáíôéêþí çèéêþí ðáñáâÜóåùí üðùò ëüãoõ ÷Üñéí óå äéáêüñåõóç ðáéäßóêçò (áíÞâoõ êüñçò êÜôù ôùí 13 åôþí) ìéáò áðñoóôÜôåõôçò Þ oñöáíÞò êüñçò.
Ôá áöoñéóôéêÜ åðéôßìéá åß÷áí åðßóçò åõìåíÞ áðÞ÷çóç óôo ëáü óå ðåñßðôùóç óõêoöáíôéêÞò äõóöÞìéóçò óå æçôÞìáôá ôéìÞò. Ôo ðáñáêÜôù äçìoôéêü ôåôñÜóôé÷o êÜðoéoõ åêâéáóôÞ íÝoõ áíôç÷åß ó÷åôéêÞ óõêoöáíôßá ãéá ôçí çèéêÞ õðüóôáóç ìéáò íÝáò ðoõ áðÝêñoõå ôéò åñùôéêÝò ðñoôÜóåéò ôoõ:
«Ìç ì' áñíçèåßò ãéáôß èá ðù
ðùò ó' Ý÷ù öéëçìÝíç
êáé ìÝóá óôéò áãÝëåò ìoõ
ðoëëÝò öoñÝò âáëìÝíç»
O éåñÝáò óôçí ðñoóðÜèåéÜ ôoõ íá âñåé ôoí ðáñèåíoöèoñÝá Þ ôoí áðáßóéo óõêoöÜíôç Ýâãáéíå áðü ôçí «Ùñáßá Ðýëç» ôoõ íáoý ôñåéò óõíå÷üìåíåò ÊõñéáêÝò êáé áðåéëoýóå íá äéáâÜóåé ôo åðéôßìéo ãéá ôoõò ôõ÷üí ãíùñßæoíôåò ðåñß ôçò ðáñèåíoöèoñßáò ìéáò êüñçò êáé ìç ðñoóåñ÷üìåíoõò íá êáôáèÝóoõí ùò ìÜñôõñåò, üôé èá Ýñé÷íáí åðÜíù óôéò oéêoãÝíåéÝò ôoõò ôo áöoñéóôéêü åðéôßìéo. ÌåôÜ ôoí áöoñéóìü êáé ôo áöoñéóôéêü åðéôßìéo óõíáöÝò çèéêü üðëo êáôÜ ôoõ ðáñèåíoöèoñÝùò Þôáí ôo áíÜèåìá ìå ëéèoâoëéóìü êáé ç êáôÜñá åíþðéoí ôçò åéêüíoò ôoõ ×ñéóôoý.
Ôá öoâåñÜ áõôÜ üðëá ôùí öôù÷þí äéáêoñåõìÝíùí ðáñèÝíùí Þôáí o ôñüìoò ãéá ôùí ðáñèåíoöèoñÝá. O åêÜóôoôå «îåðáñèåíåõôÞò» ðoõ åß÷å öèåßñåé êüñç ðñoôéìoýóå íá ðáñáðåìöèåß óå äßêç êáé íá êñéèåß áðü ôoõò Ðñoåóôoýò êáé áðü ôoõò ÄçìoãÝñoíôåò ðáñÜ íá ðÝóåé óôç èåoäéêßá äçë. óôç èåßá äéêáéoóýíç. O ëáüò ðßóôåõå üôé ç ðoéíÞ ôçò èåoäéêßáò Þôáí âáñýôåñç ðáñÜ oðoéáäÞðoôå Üëëç ðoéíÞ áðü áõôÞí ðoõ êáôáëüãéæáí ôá áíèñþðéíá äéêáóôÞñéá ìå ôoõò ÄçìoãÝñoíôåò êáé ôoõò ëáúêoýò äéêáóôÝò ôùí oðoßùí ç êñßóç èåùñåßôo ôüôå êáôÜ ðoëý çðéüôåñç. Áõôü ðñoöáíþò ðñoåñ÷üôáí áðü ôéò èñçóêåõôéêÝò ôoõ ðåðoéèÞóåéò üôé ç ôéìùñßá ôoõ åíü÷oõ ðáñèåíoöoñÝùò o oðoßoò áñíåßôo íá ðáíôñåõôåß ôç öèáñåßóá íÝá ðñoåñ÷üôáí áðü ôç èåßá äéêáéoóýíç.
Ç äoãìáôoëoãßá ôoõ ëáoý ðßóôåõå üôé ç ðoéíÞ êýñùóçò áõôoý ðoõ åß÷å äéáêoñåýóåé ðáñèÝío êáé áñíåßôo íá ôçí áðoêáôáóôÞóåé, üôé ôüôå o áöoñéóìüò ôçò Åêêëçóßáò ìáæß ìå ôéò êáôÜñåò ôçò öèáñåßóçò èá ôoí Ýñé÷íáí óôo êñåâÜôé, âáñéÜ Üññùóôo ãéá íá «ôoí êüøoõí oé ãéáôñoß ìå ôá îõñÜöéá» Þ «ðÝíôå ãéáôñoß íá ôoí êñáôoýí êáé äÝêá íá ôoí êüâoõí», ßóùò åðåéäÞ oé ÷åéñoõñãéêÝò åðåìâÜóåéò åðß Ôoõñêoêñáôßáò åß÷áí ìåãÜëç èíçóéìüôçôá. Ôo ðáñáêÜôù ôñßóôé÷o ôoõ äçìoôéêoý ôñáãoõäéoý õðoôßèåôáé üôé ôo ëÝãåé o ðáñèåíoöèoñÝáò ëßão ðñéí ðÝóåé óôoí åðéèáíÜôéo ñüã÷o ìåôÜ êÜðoéá ÷åéñoõñãéêÞ åðÝìâáóç êáé áðoôåéíüôáí ðñoò ôçí äéáðáñèåíåõèåßóá áðü áõôüí ç oðoßá åß÷å åðéêáëåóôåß ôç äéêáéoóýíç:
«ÌùñÞ óêýëá, êüñç Üíoìç, ìùñÞ êáôáñáìÝíç,
äåí åß÷åò êñßóç íá ìå ðáò ÊáäÞ ãéá íá ìå êñßíåéò;
Ìoí' ì' Ýñéîåò ìå ôo Èåü ðoõ 'íáé äéêáéoêñßôçò;»
×áñáêôçñéóôéêü åðßóçò Þôáí üôáí êÜðoéoò åß÷å äéáêoñåýóåé oñöáíÞ êáé ôçí åß÷å åãêáôáëåßøåé, ôüôå ç åîÝãåñóç ôçò ëáúêÞò áãáíÜêôçóçò êáé oñãÞò åìöáíéæüôáí ðoëý ìåãáëýôåñç óáí Ýíá êáêoýñãçìá âáñýôáôo êáé ùò Ýíá âäåëõñü Ýãêëçìá Üîéo ôoõ ðéo óêëçñoý êoëáóìoý éóüôéìo ìå ôçí áíèñùðoêôoíßá.
Ç êoéíùíéêÞ áðoóôñoöÞ êáé ç áðoäoêéìáóßá ôçò ëáúêÞò óõíåßäçóçò Þôáí ôüóo éó÷õñÞ þóôå äéáöáßíåôáé óôo ðáñáêÜôù äçìoôéêü ôñáãoýäé:
«¼ðoõ ÷áëÜóåé oñöáíÞ êáé ôçíå ðáñáôÞóç
óôéò ìðáñìðáñéÜò ôá êÜôåñãá óêëÜâoò íá ðñoóêõíÞóåé
íá ôoí âáñÝóåé áóôñáðÞ, íá öôýíåé üëo áßìá,
í' áíáóôåíÜæåé êáé íá ðç ôçò oñöáíÞò ôo êñßìá»
Ìéá áðü ôéò êáôÜñåò ðoõ åß÷å åêóôoìßóåé ìéá äéáêoñåõìÝíç âéáßùò íÝá êáôÜ ôoõ öèoñÝá ôçò Þôáí ç áêüëoõèç, áðü ôçí oñåéíÞ Áñêáäßá:
«Ù ÐáñèÝíá ÐáíáãéÜ ìoõ êáé êÜíå äßêáéá êñßóç
ç óöáßñá ç ìoëõâÝíéá óôá óôÞèç ôoõ íá óâÞóåé»
Ìéá Üëëç ôéìùñßá êáôÜ ôç ëáúêÞ áíôßëçøç êáôÜ ôoõ ðáñèåíoöèoñÝùò Þôáí üôáí Ýìåíå áôéìþñçôoò êáé Ýöèáíå ôo ôÝëoò ôçò æùÞò ôoõ üðoõ åðñüêåéôo íá ðåèÜíåé. Ôüôå ðßóôåõáí üôé o «îåðáñèåíåõôÞò» áñãoýóå íá îåøõ÷Þóåé êáé âáóáíéæüôáí ãéá ðoëëÝò çìÝñåò. ÊáôÜ ôo øõ÷oñÜãéóìá äõóðíooýóå «ìåëáíéáóìÝíoò» (êõáíùôéêüò) êáé ôõñáííéüôáí åðåéäÞ o Áñ÷Üããåëoò Ìé÷áÞë ôoí «áããåëüêoâå» ãéá íá ôoõ õðåíèõìßóåé ôo ìåãÜëo Ýãêëçìá ôoõ âéáóìoý ôçò êüñçò ôçí oðoßá áðáñíÞèçêå. Óôo ôÝëoò ôoõ áöáéñoýóå ìå ôçí ðýñéíç ñoìöáßá ôoõ ôç «ìáýñç ôoõ øõ÷Þ» êáé ôçí êëùôóoýóå óôçí Êüëáóç. Ç ëáúêÞ ãíùìoëoãßá ðßóôåõå üôé óôoí Üëëo êüóìo ôo êñßìá ôçò ðáñèåíoöèoñßáò åôßèåôo ÷ùñßò êáèõóôÝñçóç áìÝóùò óôçí êñßóç ôoõ äéêáéoêñßôoõ Èåoý! Oé äå øõ÷Ýò ôùí ðáñèåíoöèoñÝùí ãßíoíôáí äáßìoíåò ðoõ Ýâëáðôáí ôéò ðáñèÝíåò! Ç ðßóôç ôoõ ëáoý óõíoøéæüôáí óôç áíôßëçøç üôé oé ðáñèåíoöèoñåßò, oé Üäéêoé, oé áéìoìßêôåò, oé íåêñüöéëoé, oé ëçóôÝò, oé ðoñíoâoóêoß, oé öoíéÜäåò, oé áíÜîéoé êëçñéêoß êáé üóoé ðáñÝâáéíáí óôoí åðÜíù êüóìo ôoõò êoéíùíéêoýò êáé çèéêoýò êáíüíåò êáé äåí åß÷áí ôéìùñçèåß ãéá ðoéêßëoõò ëüãoõò óôçí åðßãåéá æùÞ, áóöáëþò êáé ìå âåâáéüôçôá èá ôéìùñoýíôo óôçí áéþíéá êüëáóç ÷Üíoíôáò äéá ðáíôüò ôçí óùôçñßá ôçò øõ÷Þò ôoõò ðåñéöñoíoýìåíoé áðü ôo Èåü, ÷ùñßò êáìéÜ åëðßäá êáôÜ ôç ÄåõôÝñá Ðáñoõóßá, ôüôå äçëáäÞ ðoõ èá ãéíüôáí ç ìåãÜëç Êñßóç.
éâ) «Ôo äéêáßùìá ôçò ðñþôçò íõ÷ôüò» óôoí Åëëáäéêü ÷þño åðß Ôoõñêoêñáôßáò êáé ç äéáðáñèÝíåõóç ôçò íýöçò ôoõ öôù÷oý Êoëëßãoõ
Óôéò öåoõäáñ÷éêÝò êoéíùíßåò ôoõ Ìåóáßùíoò áðü ôoí 8o-15o áéþíá óå ìåñéêÝò ÷þñåò ôçò Åõñþðçò üðùò ç Óoõçäßá, Ãáëëßá, Oõããáñßá, Ãåñìáíßá õðÞñ÷å ôo Ýèéìo íá äéáêoñåýåôáé ç íýöç ôoõ äoõëoðÜñoéêoõ ôçí ðñþôç íý÷ôá ôoõ ãÜìoõ áðü ôoí ÖåoõäÜñ÷ç. Ôo Ýèéìo áõôü ëåãüôáí «ôo äéêáßùìá ôçò ðñþôçò íõ÷ôüò». Åäþ, o Êýñéoò, äçë. o ÖåoõäÜñ÷çò åß÷å ôo äéêáßùìá íá êoéìçèåß ðñþôoò áõôüò ìå ôç íýöç ôoõ äoõëoðÜñoéêoõ ðñéí áðü ôo ãáìðñü êáé íá áðoëÜìâáíå ðñþôoò åêåßíoò ôçí åêðáñèÝíçóÞ ôçò, åììÝóùò ìÜëéóôá íá ôo èåùñåß êáé ùò ìåãÜëç ôéìÞ. Ìå ôéò Ýíôoíåò äéáìáñôõñßåò ôçò Åêêëçóßáò êáé ôoõ ëáoý ç êáêÞ áõôÞ óõíÞèåéá êáôáñãÞèçêå ôo 1486 áëëÜ ç íýöç áíôÕ áõôoý ðëÞñùíå óôoí áöÝíôç ôüêo ôoí ëåãüìåío «ðáñèåíéêü ôüêo». Åðß Ôoõñêoêñáôßáò ôo áéó÷ñü áõôü Ýèéìo áíáâßùóå óôoí Åëëáäéêü ÷þño ôoí 17o áéþíá Ýôóé þóôå äõo íá åßíáé oé áóåâåßò å÷èñoß ôçò äéáðáñèÝíåõóçò ôçò íýöçò ôçí ðñþôç íý÷ôá ôoõ ãÜìoõ á) oé Ôoýñêoé êáôáêôçôÝò éäßùò oé óðá÷Þäåò ôçò Çðåéñoèåóóáëßáò êáé â) oé Ôóéöëéêéoý÷oé ôçò Èåóóáëßáò.
¼óoí áöoñÜ ôoõò Ôoýñêoõò óðá÷Þäåò oé íôüðéoé öüíåõáí ðoëëoýò áðü áõôoýò, ìå áðoôÝëåóìá ôñoìåñÜ áíôßðoéíá áðü ôoõò Oèùìáíoýò áöÝíôåò, üðùò åìðñçóìoýò ÷ùñéþí, åñÞìùóç êáé åîáíäñáðoäéóìoýò. Oé Ôoýñêoé üìùò äåí êáôüñèùóáí ìå ôéò áñðáãÝò ôùí íõöþí íá åðéâÜëëoõí ôéò oñÝîåéò ôoõò êáé Ýôóé ç åãêëçìáôéêÞ áõôÞ óõíÞèåéá äåí Þôáí âéþóéìç ðáñÜ åëÜ÷éóôåò äåêáåôßåò, ãéáôß oé ¸ëëçíåò ñáãéÜäåò öñüíôéæáí ü÷é ìüío íá äoëoöoíoýí ôoõò óðá÷Þäåò äßíoíôáò oëüêëçñåò ìÜ÷åò ãéá íá ìç ãßíåôáé ç áñðáãÞ ôùí íõöþí, áëëÜ Ýêáíáí ôoõò ãÜìoõò oìáäéêþò, óõíÞèùò ôo Äåêáðåíôáýãoõóôo, óõíoäåýoíôáò ôéò íýöåò ðÜíoðëá ðáëéêÜñéá, oé «ìðñÜôéìoé» ôùí ãáìðñþí, þóôå íá åßíáé áäýíáôç ç áñðáãÞ oðoéáóäÞðoôå íýöçò.
O äåýôåñoò å÷èñüò, áëçèéíü óôßãìá ôùí õðoäoýëùí ÅëëÞíùí, Þóáí oé ôóéöëéêoý÷oé ôçò Èåóóáëßáò. Oé oéêoíoìéêÝò óõíèÞêåò óôç Èåóóáëßá, üðoõ ôo êoéíùíéêooéêoíoìéêü óýóôçìá Þôáí ôo ôéìáñéùôéêü, áíåöÜíç ôo ôáðåéíùôéêü Ýèéìo áóêÞóåùò åîoõóßáò áðü ôoí ôóéöëéêéoý÷o åðÜíù óôo áãíü óþìá ôùí èõãáôÝñùí ôùí äoõëoðáñoßêùí. ÓõíÝðåéá áõôÞò ôçò åîoõóéáóôéêÞò êáôáóôÜóåùò Þôáí o áõèÝíôçò ôóéöëéêéoý÷oò íá äñÝðç ðñþôoò áõôüò ôo Üíèoò ôçò ðáñèåíßáò ôçò íýöçò ôçí ðñþôç íý÷ôá ôoõ ãÜìoõ ìå ôçí áío÷Þ ôoõ ðôù÷oý êoëëßãoõ ðáôÝñá. Oé äõíáôoß ãáéoêôÞìoíåò, äçë. oé ÷ùñoäåóðüôåò ôçò Èåóóáëßáò ìåôÞñ÷oíôo êáé Üëëåò êáôáóôÜóåéò êáé áäéêÞìáôá óå âÜñoò ôùí áäýíáôùí ðáñèÝíùí èõãáôÝñùí ôùí äoõëoðáñoßêùí ðoõ æoýóáí åîáèëéùìÝíoé óå Üèëéá êáëõâüóðéôá. ÐoëëÝò öoñÝò oé ðáñèÝíåò êüñåò ôùí ðåäéíþí ÷ùñéþí ôçò Èåóóáëßáò õðo÷ñåþíoíôáí íá õðoêýøoõí åêôüò áðü ôo ãÜìo óôéò ãåíåôÞóéåò oñÝîåéò ü÷é ìüío ôoõ ôóéöëéêéoý÷oõ áëëÜ êáé ôoõ ãõéoý ôoõ, áêüìç êáé ôoõ åðéóôÜôoõ óõíÞèùò Ôoõñêáëâáíoý!! Óå Üñíçóç ôçò êüñçò åðÝâáëáí óÕ áõôÞí êáé ôçí oéêoãÝíåéÜ ôçò ôoí èÜíáôo áðü ðåßíá!!
Õðü ôçí ðßåóç ôùí åðáíáóôáôçìÝíùí êoëëßãùí oé ôóéöëéêéoý÷oé ôoí ðåñáóìÝío áéþíá áðÝöåõãáí åìöáíþò ôçí äéáðáñèÝíåõóç ôçò íýöçò, áëëÜ óõìâoëéêþò êáé èñáóýôáôá «äéáóêÝëéæáí ôç íýöç».Ìüëéò ðño åâäoìÞíôá åôþí ðoëëoß ãáéoêôÞìoíåò óôçí ðåñéo÷Þ ôçò Êáñäßôóáò üôáí êáôÜ ôá áóçìþìáôá ç íýöç ôoõ åñãáæüìåíoõ óôá êôÞìáôá ãáéoêôÞìoíá êåñíoýóå ôoí åñãoäüôç, áõôüò Ýâáæå Þ áêoõìðoýóå åðéäåéêôéêÜ ôoí õðüäçìÜ ôoõ ðÜíù óôo íõöéêü êñåâÜôé õðo÷ñåþíoíôáò óéùðçñþò ôç íýöç óå «ðáñèåíéêü ôüêo» äçë. ç íýöç Þôáí õðo÷ñåùìÝíç ãéá Ýíá ÷ñüío íá ôoõ æçìþíåé øùìß ÷ùñßò ðëçñùìÞ êáé íá êáèáñßæåé ôéò ñüêåò ôùí áñáâoóßôùí.
éã) Ôo «Åõãåíßêé», Ýíá Ýèéìo ôoõ ðëoýóéoõ ãÝñoõ ðñoò ôçí êáôÜ ðoëý íåùôÝñá ðáñèÝío óýæõãü ôoõ
¼ôáí ôá ÷ñüíéá ôçò Ôoõñêoêñáôßáò Ýíáò ðëoýóéoò ãÝñoò ðáíôñåõüôáí ìéá ðoëý íÝá öôù÷Þ ðáñèÝío, õðÞñ÷å ç åèéìéêÞ óõíÞèåéá ãéá ôçí ôéìÞ ôçò ðáñèåíßáò ôçò êáé Ýäéíå óôç íåáñÞ ðáñèÝío óýæõãü ôoõ ùò Ýðáèëo ôo «åõãåíßêé» Þôoé êôÞìáôá êáé ÷ñÞìáôá. Ôoýôo Þôáí áíáãêáßo ãéá íá ìçí ôõ÷üí óå ðåñßðôùóç èáíÜôoõ ôoõ ç íåáñÜ ãõíáßêá ôoõ áäéêçèåß áðü ôoõò êëçñoíüìoõò ôoõ. O ëáüò üìùò ðÜíôá èåùñoýóå ôç öôù÷Þ íÝá óáí «êáêoðáíôñåìÝíç», oé äå ðáñoéìéáêoß ëüãoé Þôáí óÕ áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò ÷áñáêôçñéóôéêoß:
«ÃÜìoò ãÝñoõ ìå íÝá ðáñèÝíá
óßãoõñá óôáõñüò Þ êÝñáôá».
éä) Ç äéáðáñèÝíåõóç ôùí «óõíåßóáêôùí ðáñèÝíùí» (áíåøéþí) áðü ôoõò áãÜìoõò êëçñéêoýò êáé ìoíá÷oýò êáé o ñüëoò ôçò ðáñèåíoìáìÞò
Áðü ôá ðñþôá ÷ñüíéá ôçò ÂõæáíôéíÞò Áõôoêñáôoñßáò, éäßùò ôoí Måóáßùíá, åß÷å åðéêñáôÞóåé óå ðoëëoýò Üãáìoõò êëçñéêoýò «o Üãáìoò ãÜìoò», äçë. áíþôåñoé êëçñéêoß Þ çãoýìåíoé ìoíþí Þ ìoíá÷oß ðñoóåëÜìâáíáí óôo óðßôé ôoõò áðñoóôÜôåõôåò Þ oñöáíÝò ðáñèÝíåò ðoõ äåí åß÷áí óõããåíåßò. ÓõíÞèùò ôéò äéáðáñèÝíåõáí êáé óõæoýóáí ìáæß ôoõò ãéá íá ôéòÉðñoóôáôåýoõí, ðñoóöÝñoíôÜò ôoõò ôéò õðçñåóßåò ôoõò!! Oé êëçñéêoß ôéò oíüìáæáí «áíåøéÝò» áëëÜ o ëáüò ìå ôo áëÜíèáóôo êñéôÞñéo ðéo åðéãñáììáôéêÜ êáé åðáêñéâþò ôéò áðoêáëoýóå «áãáðçôéêÝò» Þ «áãáðçôÝò».O óéùðçñüò, áðüêñõöoò êáé éäéüñõèìoò áõôüò èåóìüò ôùí «óõíåéóÜêôùí ðáñèÝíùí» (áíåøéþí) ðoõ ëÝãoíôáí åðßóçò «óýíoéêåò» Þ «åðåßóáêôåò» oñéóìÝíùí áãÜìùí êëçñéêþí êáé ìoíá÷þí óõíå÷ßóèç êáé êáôÜ ôá ìåôáâõæáíôéíÜ ÷ñüíéá åðß Ôoõñêoêñáôßáò, êáèþò êáé ìåôÜ ôç óýóôáóç ôoõ ÍÝoõ Åëëçíéêoý ÊñÜôoõò, áôý÷ùò êáé ìÝ÷ñé ôùí çìåñþí ìáò, áëëÜ áõôÝò oé êáôáóôÜóåéò õðÞãoíôo óôá «oõ öùíçôÜ».
Ç äéáðáñèÝíåõóç ôùí íåáñþí áõôþí ãõíáéêþí êáé ç åðáêoëoõèoýóá óõìâßùóç áíÝêáèåí åèåùñÞèç óêáíäáëþäçò ãéÕ áõôü ðoëåìÞèçêå ìå óöoäñüôçôá áðü ôoõò áãßoõò êáé öùôéóìÝíoõò ìåãÜëoõò ÐáôÝñåò ôçò Åêêëçóßáò üðùò ëüãoõ ÷Üñéí áðü ôoí Ì. ÁèáíÜóéo, ôoí Ì. Âáóßëåéo, ôo Ãñçãüñéo ôo Èåoëüão êáé ôoí ÐáôÝñá ôùí ÐáôÝñùí ôoí ÉùÜííç ôoí ×ñõóüóôoìo, oé oðoßoé óõíÝóôçóáí ùò èåñáðáéíßäåò ôùí áãÜìùí êëçñéêþí êáé ìoíá÷þí ôéò ìçôÝñåò Þ ôéò çëéêéùìÝíåò èåßåò ôoõò Þ ãåíéêþò çëéêéùìÝíåò ãõíáßêåò, åðåéäÞ ç óÜñêá ôùí íÝùí åßíáé ðýñéíç êáé äåí åßíáé äõíáôüí íá óõæåß íÝoò áãíüò ìå íÝá áãíÞ. O Üãáìoò êëçñéêüò Þ ìoíá÷üò Ýðñåðå íá áðoöåýãåé ôo «ðõñ» áöoý äåí åßíáé áíþôåñoò áðü ôç öùôéÜ!!
Oé ðáñáéíÝóåéò ôùí ÐáôÝñùí ôçò Åêêëçóßáò äõóôõ÷þò äåí åß÷áí áðoôÝëåóìá. Ìåñéêoß ìÜëéóôá Üãáìoé êëçñéêoß Þ çãoýìåíoé ìoíþí åðß Ôoõñêoêñáôßáò, üðùò áíáöÝñåé ç ðñoöoñéêÞ ðáñÜäoóç, Ýöèáíáí óôo óçìåßo õðoêñéôéêÜ ãéá ôo.. «áóêáíäÜëéóôo», þóôå öñüíôéæáí ðñéí ðñoóëÜâoõí ãéá ðñoóôáóßá ôéò oñöáíÝò êáé áðñoóôÜôåõôåò ðáñèÝíåò êáé ðñoóêáëoýóáí ôçí ðáñèåíoìáìÞ ãéá íá åîáêñéâþóåé áí üíôùò Þóáí ðáñèÝíåò!! ¼÷é óðÜíéá ç ðáñèåíoìáìÞ óõíåñãoýóå äoëßùò ìåôÜ ôùí ðñoóôáôþí. Oé åðåßóáêôåò ðáñèÝíåò ü÷é ìüío æoýóáí óôçí áõôÞ óôÝãç, óôo áõôü äùìÜôéo áëëÜ óõììåñßæoíôáí êáé ôçí êëßíç ôùí äéáôçñoýíôùí áõôÝò êëçñéêþí Þ ìoíá÷þí. Ìå ôoí êáéñü áíáöýoíôo êáé Ýñ÷oíôáí óôçí åðéöÜíåéá oé ëåãüìåíoé «êáëoãåñüóðoñoé» äçë. ôá íüèá ôÝêíá ôùí Üãáìùí áõôþí êëçñéêþí Þ ìoíá÷þí, äéíüíôåò ôo «ðáñüí» óôçí êoéíùíßá, áöoý áðoôåëoýóáí ôç öáíÝñùóç ôçò áëÞèåéáò äçë. ôoí áøåõäÞ ìÜñôõñá ôçò ðáñèåíoöèoñßáò ôùí óõíåßóáêôùí ðáñèÝíùí (áíåøéþí). ¼ôáí ôo óêÜíäáëo Ýðáéñíå äéáóôÜóåéò óôçí ôoðéêÞ êoéíùíßá êáé ãéíüôáí áíõðüöoño áðü ôéò ëoéäùñßåò, ôo äéáóõñìü ôçò õðoëÞøåùò ôùí åêêëçóéáóôéêþí ðñoóþðùí äéá ôoõ óêáíäáëéóìoý ôùí ðéóôþí, o ðáñèåíoöèoñÝáò êëçñéêüò êáé äñÜóôçò ôçò åîþãáìçò åãêõìoóýíçò ôçò óõíåßóáêôçò ðáñèÝíoõ ìå ôçí ðáíoõñãßá ôçò ðáñèåíoìáìÞò ùò ðñoìíÞóôñéáò öñüíôéæå íá áðoêáôáóôÞóåé ìå áíáðáñèåíéóìü ôç öèáñåßóá áíçøéÜ êáé Þäç áíýðáíôñç ìçôÝñá ðáíôñåýoíôÜò ôçí ìå öôù÷ü «îåío÷ùñßôç» ðñoéêßæoíôÜò ôçí ãåííáßá, ôoí äå ðáñÜíoìo êáñðü åîáðÝóôåëíå óå oñöáíoôñoöåßo!
Oé áíèñþðéíåò áõôÝò ãåíåôÞóéåò ðáñåêôñoðÝò ôçò ðáñèåíoöèoñßáò ôùí óõíåéóÜêôùí Þ åðåéóÜêôùí ðáñèÝíùí áðü Üãáìoõò áíþôåñoõò êëçñéêoýò, áðoôÝëåóáí âáèéÜ êáé åðéêßíäõíç êñßóç ãéá ôçí ôoðéêÞ êoéíùíßá êáé ãéá ôo áßóèçìá ôçò åõóÝâåéáò ôoõ ëáoý ðñoò ôçí Åêêëçóßá ãéáôß «ç áñåôÞ ôçò åõóåâåßáò» êáé «ç êáèáñüôçò ôoõ Þèoõò» ôùí êëçñéêþí Þ ìoíá÷þí, åêåßíá ôá óêoôåéíÜ ÷ñüíéá ôçò Ôoõñêoêñáôßáò, Þóáí áðü ôá «ùí oõê Üíåõ» ãéá ôoí áãñÜììáôo áëëÜ ðéóôü êáé åõóåâÞ Åëëçíéêü ëáü.
Oé Üãáìoé êëçñéêoß áöoý oé ßäéoé åðÝëåîáí ôo äñüìo ôçò áãíüôçôáò êáé Ýäùóáí õðüó÷åóç ãéá éóüâéá åãêñÜôåéá êáé ðáñèåíéêÞ äéáâßùóç èá Ýðñåðå ùò «óêåýç éåñÜ» íá áíáæçôoýí ôç ëýôñùóç êáé ôçí áãÜðç ôoõ Èåoý óôçí Üóêçóç êáé óôçí êáëëéÝñãåéá ôoõ ðíåýìáôoò ôçò áãíåßáò ãéá ôç óùôçñßá ôçò øõ÷Þò áêoëoõèþíôáò ôçí «Üíùèåí êëÞóéí» êáé ü÷é ôçí «êÜôùèåí ñoðÞí» ðñoò éêáíoðoßçóç ôùí óáñêéêþí åðéèõìéþí oñåãüìåíoé ôoí âéáóìü êáé ôçí áôßìùóç äéáðáñèåíåýoíôáò oñöáíÝò êáé áðñoóôÜôåõôåò êüñåò. Áöoý ìå ôçí åëåõèÝñá âoýëçóÞ ôoõò áðoöÜóéóáí êáé åíôÜ÷èçêáí ìå ôo éåñü ìõóôÞñéo ôçò éåñùóýíçò, ç oðoßá áðoôåëåß èåóìü èåoóýóôáôo óôo ðëáßóéo ôçò Èåßáò Oéêoíoìßáò ðoõ áðoóêoðåß óôçí áðoêáôÜóôáóç ôçò ôñùèåßóáò åéêüíáò ôoõ Èåoý áðü ôçí áìáñôßá ôçò ðôþóåùò êáé ôçò oìoéþóåùò ôoõ áíèñþðoõ ðñoò ôoí Èåü êáé ãåíéêþò ôçò çèéêÞò ôÜîåùò ôùí ðñáãìÜôùí óôoí Êüóìo êáôÜ ôç Äçìéoõñãßá, êáé åêÜñõóáí ìoíá÷oß, Ýðñåðå óõíå÷þò ìå áãþíá íá æoõí éóüâéo áîéoðñåðÞ, Ýíôéìo êáé åíÜñåôo âßo êáé ü÷é íá äéáóýñoõí ôo ó÷Þìá ôoõ êëçñéêoý Þ ôoõ ìoíá÷oý ìå ãåíåôÞóéåò ðáñåêôñoðÝò. «Ôo äå óõíäéÜãåéí ìåôÜ ãõíáéêþí åðéóêüðoõò Þ çãoõìÝíoõò åí ìoíáóôçñéù Þ åí åðéóêoðåßù ðáíôüò åóôé ðñoóêüììáôoò áßôéoí êáé ëoéäïñéÜ oõ ôõ÷oýóá ôçò åêêëçóéáóôéêÞò êáôáóôÜóåùò» (Âáëóáìþí 19oò Êáíþí ôçò åí Áãêýñá Óõíüäoõ).
ÅðåéäÞ éáôñéêþò êáé âéoëoãéêþò ç óÜñêá êáé ôo ðíåýìá äåí óõììá÷oýí ðÜíôoôå, áõôü äå óçìáßíåé üôé Ýíáò Üãáìoò êëçñéêüò åðéôñåðüôáí íá «ðåéñoýôáé» êáé íá «oñÝãåôáé» ôç öèoñÜ ôoõ ñoäáëoý ðáñèåíéêoý õìÝíoò ìéáò áãíÞò íÝáò. Ç äéáðáñèÝíåõóç ìéáò êüñçò åîÜëëoõ áðoôåëoýóå áíÝêáèåí ìÝãéóôo êoëÜóéìo Ýãêëçìá, éóüôéìo ìå áíèñùðoêôoíßá. Ãéá ôoõò ëüãoõò áõôoýò èá Ýðñåðå ìå ôo Ýñão ôoõò oé Üãáìoé êëçñéêoß íá âéþíoõí óõãêåêñéìÝíåò çèéêÝò ðñÜîåéò oé oðoßåò íá áðoóêoðoýí óôoí áãéáóìü ü÷é ìüío áõôþí áëëÜ êáé ôoõ ðoéìíßoõ ôoõò. ¸ôóé êáëýôåñá êáé áðoôåëåóìáôéêüôåñá èá åîõðçñåôoýóáí ôo èåßo áõôü óêoðü, åîõøþíoíôáò çèéêþò ôçí êoéíùíßá.
éå) Ç äéáðáñèÝíåõóç óõããåíéêÞò êüñçò (áéìoìéêôéêÞò ðáñèåíoöèoñßáò) êáé o Ü÷áñoò ñüëoò ôçò ðáñèåíoìáìÞò ãéá ôç äéÜóùóç ôçò ôáðåéíùèåßóáò êüñçò.
Ç äéáðáñèÝíåõóç êüñçò üôáí åðéóõìâáßíåé áðü ôoí ßäéo ôoí ðáôÝñá Þ ôoí áäåñöü Þ áðü Üëëo ðñüóùðo ðoõ óõíäÝåôáé ìå óôåíÞ óõããÝíåéá åî áßìáôoò üðùò o èåßoò, o áíåøéüò, o åîÜäåëöoò áêüìç êáé o ðáððoýò ðñoò ôçí åããoíÞ!! áðoôåëåß Ýíá áðü ôá ðëÝoí âäåëõñÜ åãêëÞìáôá. Áðü ôá ÌõêçíáúêÜ áêüìç ÷ñüíéá ç áéìoìéêôéêÞ äéáêüñåõóç áðoäoêéìáæüôáí êáé Þôáí áðáãoñåõìÝíç ùò åðßìåðôoò êáé áðáéóßá åãêëçìáôéêÞ ðñÜîç ðoõ ôéìùñåßôo ìå èÜíáôïí, óõíÞèùò áìöoôÝñùí ôùí áéìoìéêôþí. ÅðåéäÞ áðü ôçí áðþôåñç áñ÷áéüôçôá ôo õðÝño÷o åëëçíéêü ðíåýìá åõñéóêüôáí óå ìéá äéáñêÞ ðíåõìáôéêÞ áíÜôáóç, o Åëëçíéêüò ëáüò áéóèáíüôáí áðoôñoðéáóìü êáé âäåëõãìßá ãéá ôçí áéìoìéêôéêÞ ðáñèåíoöèoñßá. ÕðÞñ÷å áíÝêáèåí óôoõò áñ÷áßoõò ¸ëëçíåò o Üãñáöoò çèéêüò íüìoò ðoõ êáôáðoëåìoýóå óêëçñÜ ôçí äéáðáñèÝíåõóç êüñçò áðü óõããåíÞ åî áßìáôoò, åðåéäÞ oé óõíÝðåéåò ôçò áéìoìéêôéêÞò ðáñèåíoöèoñßáò êáé áéìoìéîßáò åß÷áí äõáóìåíÝóôáôåò êáé ôñoìåñÝò åðéðôþóåéò óôçí oéêoãÝíåéá êáé êáô' åðÝêôáóç óôçí êoéíùíßá. Åßíáé ãíùóôÜ ðoëëÜ äñÜìáôá áðü ôç Ìõèoëoãßá êáé ôçí áñ÷áßá Éóôoñßá, üðùò ôoõ Oéäßðoäoò Þ ôçò Öáßäñáò êáé ôoõ Éððoëýôoõ ê.ëð.
O áéìoìßêôçò ðáñèåíoöèoñÝáò ôéìùñåßôo ìåôÜ ôçò öèáñåßóçò êüñçò ìå êåöáëéêÞ ðoéíÞ ìå îßöoò Þ ìå ôo èÜíáôo åðß ôçò ðõñÜò. ÊáôÜ ôoõò âõæáíôéíoýò ÷ñüíoõò ôçí áéìoìéêôéêÞ äéáðáñèÝíåõóç êáé ãåíéêþò ôçí áéìoìéîßá êáôáðoëÝìçóå áðoôåëåóìáôéêÜ o ×ñéóôéáíéóìüò o oðoßoò ÷ôýðçóå êáé åîoõäåôÝñùóå ôçí áðoôñüðáéo áõôÞ ðñÜîç. Oé ðëÝoí áõóôçñÝò ðoéíÝò õéoèåôÞèçêáí êáé åöáñìüóôçêáí áðü ôoõò Âõæáíôéíoýò ÁõôoêñÜôoñåò õðü ôéò åìðíåýóåéò ôçò Åêêëçóßáò. ×áñáêôçñéóôéêÝò åßíáé oé öñÜóåéò « áìöüôåñoé îßöåé ôéìùñçóèùóáí» Þ «ñéíoêoðÞóèùóáí êáé ôõðôüìåíoé áðçã÷oíßæoíôo». Ç äéáðáñèÝíåõóç áðü áíéüíôåò êáé êáôéüíôåò åðÝóõñå ôüôå ôçí åó÷Üôçí ôùí ðoéíþí.
O ÁõôoêñÜôoñáò Éoõóôéíéáíüò åðÝâáëå áõóôçñÝò ðoéíÝò áêüìç êáé áðü ôçí ó÷Ýóç ðoõ äçìéoõñãåßôo áðü ôo ¶ãéo ÂÜðôéóìá äçë. ìåôáîý áíáäü÷oõ êáé áíáäÝêôçò Þ áíáäÝêôoõ êáé ôçò áíáäü÷oõ, ëüãù ôçò ðáôñéêÞò äéáèÝóåùò ùò ðíåõìáôéêoý ðáôÝñá ðoõ áðÝññåå áðü ôo ìõóôÞñéo ôoõ Âáðôßóìáôoò. O Éoõóôéíéáíüò áíÝðôõîå ôo äüãìá üôé ôo âÜðôéóìá «ãÝííçóéò Ýóôé èåßá êáé øõ÷Þò áíáêáßíéóéò» êáé üôé o áíÜäo÷oò ùò ðíåõìáôéêüò ðáôÝñáò ôoõ âáðôéóèÝíôoò Þôo «ìåßæùí ôoõ ãåííÞóáíôoò áõôüí óáñêéêþò». Áí ëüãoõ ÷Üñéí o íoõíüò äéáêüñåõå ôçí áíáäåîéìéÜ ôoõ åîoñéæüôáí ç äå âáðôéóôÞñá ôoõ åäÝñåôo áíçëåþò, åêoõñåýåôo êáé åîoñéæüôáí, ç äå ðñoßêá ôçò åäçìåýåôo.
ÊáôÜ ôçí Ôoõñêoêñáôßá ôo Âõæáíôéíü Äßêáéo åöçñìüóèç ó÷åäüí áõôoýóéo óôéò ðåñéðôþóåéò áéìoìéêôéêÞò äéáêoñåýóåùò. Áðü ôá ÷ñüíéá ôçò OèùìáíéêÞò Ôõñáííßáò êáé êáôüðéí ìå ôç äçìéoõñãßá ôoõ Åëëçíéêoý ÊñÜôoõò ìÝ÷ñé êáé ôùí çìåñþí ìáò ç äéáðáñèÝíåõóç áðü óôåíoýò óõããåíåßò áðoäoêéìáæüôáí ìåôÜ âäåëõãìßáò ãéáôß ðßóôåõáí üôé åîoñãéæüôáí ç èåßá âoýëçóç. Áí ôo Üêoõãå o Oõñáíüò ôüôå ôñßá ÷ñüíéá èá Ýêáíå íá âñÝîåé êáé ôñßá ÷ñüíéá ç ÈÜëáóóá èá óôÝñåõå. O áãñÜììáôoò áëëÜ ðéóôüò ëáüò ðßóôåõå üôé áí ôõ÷üí áðåêáëýðôåôo áéìoìéêôéêÞ äéáðáñèÝíåõóç êüñçò ôüôå äñoýóáí âëáðôéêþò oé áíþôåñåò èåúêÝò äõíÜìåéò ìå åðáêüëoõèo ôçí åîáðüëçóç èåoìçíéþí, áíoìâñßáò, îçñáóßáò, ëoéìéêþí åðéäçìéþí (èáíáôéêþí) êáé åðéæùoôßáò ê.ëð. Ç áéìoìéêôéêÞ äéáðáñèÝíåõóç ìåôÜ âéáóìoý êüñçò 12-20 åôþí ðñoêáëoýóå öñßêç ãéáôß ãéíüôáí óôá 75% ôùí ðåñéðôþóåùí áðü ôoí óÜôõño ðáôÝñá ôçò êüñçò éäßùò üôáí áõôüò Þôáí çëéêßáò 40-50 åôþí, Þ áðü ôoí áäåëöü ôçò Þ áðü ôo èåßo Þ åîÜäåëöo Þ áíåøéü, áêüìç êáé áðü ôoí ðáððoý!! Åðßóçò o ðáôÝñáò äéáêüñåõå óõíÞèùò êáé ôçí ìíçóôÞ ôoõ ãéoý ôoõ Þ o áäåñöüò ôçí áññáâùíéáóôéêéÜ ôoõ áäåñöoý ôoõ. ¹ôáí áíÝêáèåí, êáé åîáêoëoõèåß íá åßíáé áðoäåêôü áðü üëoõò üôé ìÝóá óôçí oéêoãÝíåéá ãåííéüíôáé êáé áíáðôýóóoíôáé ôá ìÝãéóôá áðü ôá áíèñþðéíá óõíáéóèÞìáôá, üðùò ç óôoñãÞ, ç áöoóßùóç, ç áõôoèõóßá, ç áãÜðç, ôá oðoßá åîõøþíoõí ôçí ðñoóùðéêüôçôá ôoõ áôüìoõ óå áíþôåñá åðßðåäá ðíåõìáôéêoý êáé øõ÷éêoý ìåãáëåßoõ. Ìå ôo áéìoìéêôéêü «îåðáñèÝíåìá» ìéáò áíõðåñÜóðéóôçò êüñçò, óôçí ðëåéoíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí áðü ôoí ðáôÝñá ôçò, ç oéêoãÝíåéá êõëéÝôáé óôo âüñâoño. O ðáôÝñáò, ôo áóöáëÝò áõôü êoéíùíéêü óýìâoëo, éäßùò üôáí Ý÷åé èõãáôÝñåò, oöåßëåé íá åßíáé åõãåíÞò, ãåìÜôoò áðü ëåðôÜ êáé áíþôåñá áéóèÞìáôá þóôå íá ãßíåôáé ôo öùôåéíü ðáñÜäåéãìá ôçò äéáðáéäáãþãçóçò ôùí èõãáôÝñùí ôoõ, íá æåé äçëáäÞ óå ìéá áôìüóöáéñá çèéêÞ, éåñÞ, ìðoñþ íá åéðþ êáé áãßá ãéá íá ìðoñÝóåé íá åêðëçñþóåé ôo ìåãÜëo ðñooñéóìü ôoõ. Åðß Ôoõñêoêñáôßáò, ç ðáñèåíoöèoñßá áðü ôoí ðáôÝñá ôçò èõãáôÝñáò ôoõ Þ áðü ôoí ðáððoý ôçò åããoíÞò ôoõ, åèåùñåßôo âáñéÜò ìoñöÞò Ýãêëçìá, oé äå ÄçìoãÝñoíôåò êáé oé Ðñoåóôoß äåí åäßóôáæáí êáé åðÝâáëëáí ôçí åó÷Üôç ôùí ðoéíþí ùò êáôÜ÷ñçóç ôçò ðáôñéêÞò Þ íoìßìoõ åîoõóßáò.
Åíþ ôüôå óôç óêëáâùìÝíç ðáôñßäá ç ðáñáâßáóç ôçò áãíüôçôáò ôùí çèþí óôçí oéêoãÝíåéá êáôáäéêáæüôáí ìå èÜíáôo êáé ôo Ýãêëçìá ôçò áéìoìéêôéêÞò ðáñèåíoöèoñßáò áðü óÜôõño ðáôÝñá Þ áäåñöü äéþêåôo áõôåðáããÝëôùò, óôç óçìåñéíÞ ÅëëÜäá ç ìåãáëýôåñç ðoéíÞ ðoõ Ý÷åé åðéâëçèåß óå Ýío÷o ðáôÝñá ðoõ âßáóå êáé äéáðáñèÝíåõóå ôçí áíÞëéêo èõãáôÝñá ôoõ Þôáí oêôþ (8) ÷ñüíéá êÜèåéñîç êáé ðÝíôå ÷ñüíéá óôÝñçóç ôùí ðoëéôéêþí äéêáéùìÜôùí ôoõ! Ðéóôåýù üôé óôçí åãêëçìáôéêÞ áõôÞ êáé ìéáñÜ ðñÜîç oé ðoéíÝò èá Ýðñåðå íá Þôáí áõóôçñüôåñåò. ÅðåéäÞ ç «ðáôñoèõãáôñoìéîßá» åßíáé ìåãáëýôåñçò óõ÷íüôçôáò êáé Ýñ÷åôáé äåõôÝñá ç «áäåñöoìéîßá», ðéóôåýù üôé ç ðñÜîç áõôÞ åßíáé Ýíá öáéíüìåío ü÷é ìüío øõ÷oëoãéêü êáé êoéíùíéêü, áëëÜ êáé Éáôñéêü êáé âéoëoãéêü ìå ðoëëÝò éáôñéêÝò ðáñáìÝôñoõò üðùò o áëêooëéóìüò, ç ÷ñÞóç íáñêùôéêþí oõóéþí, ç Ýëëåéøç õãéåéíÞò, ç Ýëëåéøç êáôÜëëçëoõ õãéåéíoý óðéôéoý äçë. oé åëååéíÝò oéêéáêÝò óõíèÞêåò, ç áìÜèåéá, oé êáêÝò oéêoãåíåéáêÝò óõãêõñßåò, ç Ýëëåéøç øõ÷áãùãßáò, ç oéêoíoìéêÞ áíÝ÷åéá êáé ôÝëoò ç Ýëëåéøç ðíåõìáôéêÞò ôñoöÞò êáé äéáðáéäáãùãÞóåùò ê.ë.ð. ÓõíÞèùò, o óÜôõñoò ðáôÝñáò Þ o áäåñöüò ðoõ åßíáé êáôÜ 95% oé ìüíoé Ýío÷oé åßíáé áðü øõ÷oóùìáôéêÞò áðüøåùò äéåóôñáììÝíá êáé Ýêöõëá Üôoìá. Ç áéìoìéêôéêÞ äéáðáñèÝíåõóç Þôáí áíÝêáèåí o êáôáëýôçò ôçò oéêoãÝíåéáò åðåéäÞ õðåéóÞñ÷oíôo óôçí øõ÷Þ ôçò äéáðáñèåíåõèåßóáò êüñçò ëüãoé øõ÷éêÞò õãåßáò, åõãoíßáò êáé ðåñáéôÝñù äéáìoñöþóåùò ôçò ðñoóùðéêüôçôÜ ôçò , áöoý óôçí êõñéoëåîßá Þôáí ôo ôñáãéêü èýìá. ÓÞìåñá, ðáñÜ ôçí ðëÞñç óåîoõáëéêÞ áðåëåõèÝñùóç ôçò ãõíáßêáò, oé óýã÷ñoíåò áíôéëÞøåéò ðåñß áéìoìéêôéêÞò ðáñèåíoöèoñßáò, óå üëá ôá ðoëéôéóìÝíá êñÜôç, ôáõôßæoíôáé áðoëýôùò, õðü ôçí åõåñãåôéêÞ äå åðßäñáóç ôçò ×ñéóôéáíéêÞò Èñçóêåßáò, ôçò ÇèéêÞò, ôçò ÉáôñéêÞò, ôçò Âéoëoãßáò, ôçò Êoéíùíéoëoãßáò êáé Øõ÷oëoãßáò, Ý÷oõí ëçöèåß íoìoèåôéêÜ ìÝôñá ðñoò áíôéìåôþðéóç ôçò âäåëõñÜò êáé áðoêñoõóôéêÞò áõôÞò êáé êáôÕ åîo÷Þí áíçèßêoõ ðñÜîåùò ç oðoßá êëoíßæåé åê èåìåëßùí ôoõò çèéêoýò äåóìoýò ôçò oéêoãåíåßáò êáé ôçò êoéíùíßáò.
Óå ðáñüìoéá åãêëÞìáôá áéìoìéêôéêÞò ðáñèåíoöèoñßáò, ôá ÷ñüíéá ôçò óêëáâéÜò, ü÷é óðáíßùò åêáëåßôo áðü ôoõò ÄçìoãÝñoíôåò êáé áðü ôoõò Ðñoåóôoýò ðoõ áóêoýóáí ôç äéêáéoóýíç êáé ç ÐáñèåíoìáìÞ ðñoêåéìÝíoõ íá âoçèÞóåé íá åðéëõèoýí ôá ðoëëÜ êáé ðoéêßëá æçôÞìáôá ðoõ áíÝêõðôáí. Ç ðáñèåíoìáìÞ êáôÝâáëå êÜèå ðñoóðÜèåéá íá åîáêñéâþóåé ôoí áéìoìßêôç ðáñèåíoöèoñÝá Þ íá äéáðéóôþóåé ôçí ôõ÷üí áèùüôçôÜ ôoõ êáôçãoñçèÝíôoò êáé óþóåé áõôüí áðü ôçí ðéèáíüí Üäéêç ôéìùñßá, ôçí êáôáéó÷ýíç êáé ôçí êoéíùíéêÞ êáôáêñáõãÞ. Ç ðáñèåíoìáìÞ åêáëåßôo íá áðoöáíèåß áí ç äéáêüñåõóç Þôáí ðñüóöáôç Þ ðáëáéÜ êáé ðño ðüóoõ ðåñßðoõ ÷ñüíoõ Ýëáâå ÷þñá. ÓõíÞèùò ç åðo÷Þ ôçò áéìoìéêôéêÞò ðáñèåíoöèoñßáò Þôáí ôçí Üíoéîç, ôo èÝñoò êáé ôo öèéíüðùño.
ÅðåéäÞ ç äéáêüñåõóç áõôÞò ôçò êáôçãoñßáò áðü óõããåíéêÜ ðñüóùðá óõíÞèùò êáëõðôüôáí áðü áðüëõôo óéùðÞ, ôo äå èýìá æoýóå óå ìéá äéáñêÞ åío÷Þ êáé åêöoâéóìü áðü ôo äñÜóôç, ç ðáñèåíoìáìÞ åëÜ÷éóôá ìðoñoýóå íá ðñoóöÝñåé ùò ðñoò ôo ÷ñüío ôçò äéáðáñèÝíåõóçò åðåéäÞ óôçí ðëåéoíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí õðÞñ÷å ôåñÜóôéá äõó÷Ýñåéá äéåõêoëýíóåùò êáé áðü ôá ëoéðÜ ìÝëç ôçò oéêoãÝíåéáò, ôá oðoßá åöñüíôéæáí áñêåôü ÷ñüío üðùò óéùðçèåß ôo Ýãêëçìá, öoâoýìåíá ôo oéêoãåíåéáêü óêÜíäáëo, ôçí ðoéíÞ êáé ôoí öoâåñü êoéíùíéêü áíôßêôõðo. Ìå áõôÞ ôç íoóçñÜ íooôñoðßá êáôÝâáëëáí ìýñéåò ðñoóðÜèåéåò íá áðoêñýøoõí ôçí ðñÜîç. ÓðÜíéá ôá Üôoìá áõôÜ oìoëoãoýóáí. ¸ôóé ç áíáêÜëõøç êáé ç ôéìùñßá ôçò åãêëçìáôéêÞò áõôÞò ðñÜîçò Þôáí ðoëý äýóêoëç. ÊÜðoéá áðü ôá èýìáôá áðåëðßæoíôáí êáé áõôoêôoíoýóáí êáé êÜðoéá Üëëá ìåôÜíéùíáí êáé ôo êáôÝããåëíáí åßôå óôçí ðáñèåíoìáìÞ Þ óôoõò ÄçìoãÝñoíôåò êáé ôoõò ôoðéêoýò áóôõíüìoõò Þ ôÝëoò óôéò ÅêêëçóéáóôéêÝò Áñ÷Ýò. Oé åðéâëçèåßóåò ðoéíÝò ôùí Äçìoãåñüíôùí ãéá íá éêáíoðoéÞóoõí ôo ðåñß áãñÜöoõ ëáúêoý äéêáßoõ óõíáßóèçìá ôoõ êoéíùíéêoý óõíüëoõ, Þôáí óêëçñÝò åðåéäÞ ç áéìoìéêôéêÞ äéáðáñèÝíåõóç óõíÝôñå÷å ìå ôo Ýãêëçìá ôoõ âéáóìoý. Ç óõíÞèçò ðoéíÞ Þôáí o èÜíáôoò, ç äå ðëÝoí åðéåéêÞò ôoõëÜ÷éóôoí óôçí Ðåëoðüííçóo Þôáí áðü 30-50 ÷ñüíéá öõëáêÞ óå ìðoõíôñoýìéá. ¼ôáí äåí âñéóêüôáí o öèoñÝáò, o éåñÝáò óõíÞèùò åðß åðôÜ (7) ÊõñéáêÝò ìåôÜ ôç Èåßá Ëåéôoõñãßá Ýñé÷íå ôoí «áöoñéóìü» êáé ôo «ìåãÜëo åðéôßìéo». Ç äoãìáôoëoãßá üìùò ôoõ áðëoý ëáoý ðßóôåõå üôé ç èåßá äéêáéoóýíç áðåêÜëõðôå ôoí áéìoìßêôç äéáöèoñÝá üôáí åðñüêåéôo íá ðåèÜíåé. Åß÷áí ôçí ðßóôç üôé óôo øõ÷oññÜãéóìá áñãåß êáé ôo øõ÷oìá÷çôü, ôo ÷áñoðÜëåìá êáé ôo áãêoìá÷çôü ðoõ óõíoäåýåôáé, ìå äõóðíoúêÜ öáéíüìåíá (åðéèáíÜôéoò áãùíßá) äéáñêoýóå ðoëëÝò ìÝñåò. Åðßóçò ç ëáúêÞ óõíåßäçóç ðñoò áðoêáôÜóôáóç ôçò çèéêÞò ôÜîåùò ðßóôåõå óôo äüãìá üôé o áéìoìßêôçò ðáñèåíoöèoñÝáò ðÞãáéíå óôçí Êüëáóç üðoõ åêåß èá ðåñíoýóå áðü åðôÜ äéêáóôÞñéá, ç äå øõ÷Þ ôoõ èá õößóôáôo öoâåñÜ âáóáíéóôÞñéá êáé èá ôõñáííéüôáí êáé óõíå÷þò èá «áíôéêoâüôáí».
éæ) Ç ðáñèåíoöèoñßá íåêñÞò êüñçò (Íåêñoöéëßá) êáé ç ôñéÞìåñç åèéìéêÞ öýëáîç ôoõ ôÜöoõ áðü ôçí ðáñèåíoìáìÞ, ôç íoõíÜ êáé ôç ìÜíá ôçò áðoèáìÝíçò ðáñèÝíoõ.
Ôo áíoóéoýñãçìá ôçò äéáðáñèÝíåõóçò áðoèáíoýóáò êüñçò áðoôåëoýóå áíÝêáèåí Ýíá áðü ôá ìåãáëýôåñá êáé âäåëõñüôåñá åãêëÞìáôá. ÊáôÜ ôç ëáúêÞ óõíåßäçóç óôçí ðáñèåíoöèoñßá íåêñÞò êüñçò ðñoóâáëëüôáí êáôÜöoñá o çèéêüò íüìoò êáé åîåãåßñåôo o ßäéoò o Èåüò êáé üëá ôá åðoõñÜíéá ôÜãìáôá ôùí áãßùí. ¼ôáí áðoêáëýðôåôo åôéìùñåßôo áìÝóùò äéá èáíÜôoõ.
O ëáüò ðßóôåõå üôé ôo ìéáñü Ýãêëçìá ôçò äéáðáñèÝíåõóçò íåêñÞò êüñçò ôo öáíÝñùíå ôo ßäéo ôo ¶ãéo Ðíåýìá. ÐáñåíÝâáéíå o ßäéoò o Äçìéoõñãüò ìå âáñýôáôoõò ÷áñáêôçñéóìoýò ãéáôß åîåãåßñåôo ç èåúêÞ oñãÞ ü÷é ìüío ðñoò ôoí éåñüóõëo íåêñüöéëo öèoñÝá áëëÜ êáé ðñoò ôéìùñßá üëçò ôçò ìéêñÞò êoéíùíßáò ðoõ áíÝèñåøå óôoõò êüëðoõò ôçò ôÝôoéo ôÝñáò. Ç ôéìùñßá ðoõ åðÝâáëëå o Èåüò Þôáí ç åîáðüëõóç èåoìçíéþí, áíoìâñßáò, ðáñáôåôáìÝíçò îçñáóßáò, èáíáôéêþí ëoéìéêþí äçë. åðéäçìéþí ðáíoýêëáò, ÷oëÝñáò êáé åõëoãéÜò ãéá íá áðoäoêéìÜóåé ôçí ðñÜîç êáé íá ôéìùñÞóåé ôçí ôoðéêÞ êoéíùíßá ôçí oðoßá èåùñoýóå «õðåýèõíoí».
O ëáüò öoâüôáí üôé ðáñüìoéá áíoóéoõñãÜ åãêëÞìáôá äåí Þôáí äõíáôüí íá áðoêñõâoýí ðéóôåýoíôáò üôé ôá áðåêÜëõðôå o Oõñáíüò êáé ôá ôéìùñoýóå ç Èåßá Äßêç. Ç öoâåñÞ áíçóõ÷ßá êõñßùò ôçò ëáúêÞò óõíåßäçóçò áðoôåëoýóå åðéâßùóç áðü ðáíÜñ÷áéåò èåoêñáôéêÝò áíôéëÞøåéò ðåñß äéêáßoõ, ãéÕ áõôü öñüíôéæáí ôüóo oé Ðñoåóôoß êáé oé ÄçìoãÝñoíôåò üóo êáé o áðëüò ëáüò oìoèýìùò íá öoíåýoõí ôoí öèoñÝá ôçò éäéÜæoõóáò éåñüóõëçò êáé Ýêöõëçò áõôÞò äéáðáñèÝíåõóçò ìéáò íåêñÞò êüñçò (íåêñoöéëßá) ãéá íá åîéëåþóoõí êáé éêáíoðoéÞóoõí õðoóõíåéäÞôùò ôo èåßoí ðoõ Þôáí óôç óõíåßäçóÞ ôoõò ôáõôéóìÝío ìå ôoí Oõñáíü êáé ôç ìÜíá Ãç, áìöüôåñá äçìéoõñãÞìáôá ôoõ Èåoý. Ôo äßóôé÷o äçìoôéêoý ôñáãoõäéoý ìå åíÜñãåéá ëÝãåé:
«Ãéáôß ôá' áêoýåé o oõñáíüò ôñåéò ÷ñüíoõò êáé äåí âñÝ÷åé
ãéáôß ôá' áêoýåé ç äüëéá Ãç, ÷oñôÜñé äåí öõôñþíåé».
ÊáôÜ ôç ëáúêÞ äoãìáôoëoãßá üôáí áõôüò ðoõ Ý÷åé áóåëãÞóåé êáé äéáêoñåýóåé íåêñÞ ðáñèÝío îåêéíÜåé íá ðÜåé óôçí åêêëçóßá ôo èåßo ðoõ êáôÜ ôéò ëáúêÝò äoîáóßåò åêðñoóùðåßôáé áðü ôo ¶ãéo Ðíåýìá ìÝóá áðü ôçí Ùñáßá Ðýëç êáé ôo ¶ãéo ÂÞìá ôoí áðoðÝìðåé üðùò åðéãñáììáôéêÜ ëÝåé ôo ðáñáêÜôù äçìoôéêü ôñáãoýäé:
«ÊéíÜåé íá ðÜåé óôçí åêêëçóéÜ êáé óÕ Üãéá ìoíáóôÞñéá
êáé ô' Üãéo ðíåýìá ìßëçóå ìÝó' áð' ô' ¶ãéo ÂÞìá:
«ðoõ ðáò óêõëß, ðoõ ðáò ìéáñÝ, ðoõ ðáò ìáãáñéóìÝíå;
ðoõ ìáãáñßæåéò ôéò åêêëçóéÝò êáé ô' Üãéá ìoíáóôÞñéá;»
Êáé ç ìÜíá ôoõ ôoí åñùôÜ êáé ç ìÜíá ôoõ ôoõ ëÝãåé:
«Ãéoýëç ìoõ, ôé åìáãÜñéóåò ðoõ' óáé ìáãáñéóìÝíoò;»
êé åãþ Ýäåóá ôo ìáýño ìoõ óå ìéáò îáíèéÜò êéâoýñé (ìíÞìá)
êé o ìáýñoò ìoõ Þôáí ìðåëåëÝò Þôáí êáé ðáé÷íéäéÜñçò
êé Ýóêáøå ìå ôá íý÷éá ôoõ, âãÜæåé ôçí êüñç üîù,
åöôÜ öoñÝò áìÜñôåøá ìå ôçí áðoèáìÝíç
-«Öåýãá óêõëß, öåýãá ìéáñÝ, öåýãá ìáãáñéóìÝíå
ðoõ ìáãÜñéóåò ôéò åêêëçóéÝò êáé ô' Üãéá ìoíáóôÞñéá».
¸óôé ç Ýìöõôç ôñõöåñÞ ðñoóöþíçóç ôçò ìÜíáò «ãéoýëç ìoõ» ìå ôçí ðáñÝìâáóç ôoõ Áãßoõ Ðíåýìáôoò ìåôáóôñÝöåôáé êáé ìå âäåëõãìßá ðëÝoí áõôÞ ç ßäéá ôoõ ç ìÜíá ðáñáêÜìðôåé óôçí øõ÷Þ ôçò ôo Ýìöõôo ìçôñéêü ößëôño, áöoý o ãõéüò ôçò ðñoóÝëáâå âÜíáõóá ôoí çèéêü íüìo êáé ôá èñçóêåõôéêÜ óõíáéóèÞìáôá ôçò êoéíùíßáò.
Ç åéäå÷èÞò áõôÞ äéáóôñoöÞ ãéíüôáí êõñßùò áðü Üôoìá ìå äéáôáñáãìÝíç ðñoóùðéêüôçôá ôá oðoßá êáôÜ êáíüíá ôá áðoóôñåöüôáí oé ãõíáßêåò. ¸ôóé êáôÝöåõãáí óôçí öñåóêoèáììÝíç íåêñÞ êüñç óêÜðôoíôåò ôoí ôÜöo. ÁðåêÜëõðôáí ôo Üøõ÷o óþìá ôçò ðoõ äåí åêéíåßôo oýôå öþíáæå êáé áóåëãoýóáí. ÃéÕ áõôü ôç íåêñÞ êüñç ôç öýëáãáí êáé ìåôÜ ôçí ôáöÞ îáãñõðíoýóáí óôoí ôÜöo ôçò. Ôéò ôñåéò ðñþôåò ìÝñåò óõíå÷þò ôçí öýëáãáí ç ìÜíá ôçò, ç íoíÜ ôçò êáé ç ðáñèåíoìáìÞ Þ ç ìáìÞ ðoõ Ýêáíå ôoí ôoêåôü çò ìçôÝñáò ôçò. ÌåôÜ ôéò ôñåéò ðñþôåò çìÝñåò óõíÞèùò ôçí öýëáãáí oé oéêåßoé óõããåíåßò ãéá óáñÜíôá çìåñüíõ÷ôá. Óå ìåñéêÜ ìÝñç üðùò óôçí Ðåëoðüííçóo, ôç Ñoýìåëç, ôçí ¹ðåéño, ôçí Èåóóáëßá, ôç Ìáêåäoíßá öõëÜíå ôoí ôÜöo ôçò íåêñÞò êüñçò ãéá ôñåéò ìÞíåò «ôñéìçíßæoõí ôç íåêñÞ ðáñèÝíá» üðùò ëÝãoõí öoâoýìåíoé ãéá ôõ÷üí íåêñüöéëo ðáñèåíoâéáóôÞ. Áí o íåêñüöéëoò óõíåëáìâÜíåôo åöoíåýåôo áìÝóùò ÷ùñßò äßêç. Äõóôõ÷þò óôç óýã÷ñoíç êoéíùíßá o éó÷ýùí íüìoò ôçò öoâåñÜò, Ýêöõëçò êáé éåñüóõëçò áõôÞò ðñÜîçò ôçò íåêñoöéëßáò ôçí êáôáôÜóóåé óôçí «ðåñéýâñéóç íåêñoý» êáé ôçí ôéìùñåß ìüío ìÝ÷ñé äõo åôþí öõëÜêéóç!
Åðß Ôoõñêoêñáôßáò, åíþ ôo ÊoñÜíé ôéìùñoýóå áõóôçñüôáôá ôçí ðñoóâoëÞ ôçò ðáñèÝíoõ ìå ëéèoâoëéóìü, ç ðñoóâoëÞ ôçò ðáñèåíßáò ôùí õðüäoõëùí ãõíáéêþí ü÷é ìüío äåí Þôáí Ýãêëçìá áëëÜ áðoôåëoýóå êáé äéêáßùìá ôùí Oèùìáíþí êáôáêôçôþí. Áí áíèßóôáôo ôçí åöüíåõáí êáé ìåôÜ üöåéëáí ðëÝoí íá ôçí äéáðáñèåíåýóoõí! Äåí Þôáí óðÜíéo öáéíüìåío ôá ÷ñüíéá ôçò ôõñáííßáò ìéá áðá÷èåßóá Åëëçíßäá ðáñèÝíoò ðoõ áñíåßôo íá õðoêýøåé óôoõò åêöõëoãåíåßò Ôoýñêoõò Þ ÊoõñóÜñoõò, áöoý åöoíåõüôáí åâéáæüôáí ùò íåêñÞ ðëÝoí êüñç. Ôo ðáñáêÜôù äßóôé÷o äçìoôéêoý ôñáãoõäéoý åßíáé åðéãñáììáôéêü:
«ÊÜëëéo íá éäþ ôo áßìá ìoõ ôç ãç íá êoêêéíßóåé
ðáñÜ íá éäoýí ôá ìÜôéá ìoõ Ôoýñêoò íá ôá öéëÞóåé».
Ðéo ÷áñáêôçñéóôéêü áðü äçìoôéêü ôñáãoýäé:
«ÐÜøå Ëoõëoýäá ôéò öùíÝò, óoõ êüöôù ôo êåöÜëé»
«Êüøå ìå âñå âñùìüôoõñêå, óêýëå ìáãáñéóìÝíå,
ãù Ôoýñêéóóá äå ãßíoìáé, êoììÜôéá êé áí ìå êÜíåéò» .
éç) Ôo Äßêáéo ðoõ åöáñìüæåôo óå æçôÞìáôá ðñoóâoëÞò ôùí çèþí áðü ôoõò Ðñoåóôoýò êáé ôéò ÅêêëçóéáóôéêÝò Áñ÷Ýò êáôÜ ôçí Ôoõñêoêñáôßá ìÝ÷ñé êáé ôoõ Êáðoäéóôñßoõ.
Ôo äéêáßùìá áðoíoìÞò ôçò äéêáéoóýíçò åðß Ôoõñêoêñáôßáò óå æçôÞìáôá çèþí åß÷áí áðoêôÞóåé ùò ðñoíüìéo oé ÄçìoãÝñoíôåò (Ðñoåóôoß), åðåéäÞ oé Ôoýñêoé êáôáêôçôÝò áðÝöåõãáí êáôÜ êáíüíá íá áíáìéãíýoíôáé óå ðáñüìoéá æçôÞìáôá ðoõ áöoñoýóáí ×ñéóôéáíoýò. ¸ôóé oé Ðñoåóôoß åêôåëoýíôåò ôá êáèÞêoíôá ôéìçôþí åðéëáìâÜíoíôo êÜèå çèéêÞò ðáñåêôñoðÞò êáé åß÷áí åîoõóßá ãéá ôoí ðoéíéêü êoëáóìü óôá åãêëÞìáôá êáôÜ ôùí çèþí. Ôo ðñoíüìéo áõôü åß÷å ôo åõåñãÝôçìá íá äçìéoõñãçèåß óéãÜ ÐóéãÜ Ýíá êáèáñü Åèíéêü åèéìéêü äßêáéo âáèéÜ óõíõöáóìÝío êáé äåìÝío ìå ôç æùÞ ôoõ ëáoý, áöoý oé ¸ëëçíåò óðáíéüôáôá êáôÝöåõãáí óôoí Ôoýñêo äéêáóôÞ (ÊáäÞ). Ìå áõôÞ ôç óõãêõñßá ðoëëÜ íoìéêÜ Ýèéìá äéåðëÜóèçóáí êÜôù áðü ôçí åðßäñáóç ôoõ Âõæáíôéíoý äéêáßoõ êáé ôùí çèéêþí áñ÷þí ôoõ ×ñéóôéáíéóìoý ç äå Ôoõñêoêñáôoýìåíç ÅëëÜò åêëçñoäüôçóå ôo äßêáéo ðoõ ßó÷õå óôo ÂõæÜíôéo ôoí ôåëåõôáßo áéþíá ðñéí ôçí ðôþóç ôçò Âáóéëåýoõóáò. ÊáôÜ ôçí ðåñßoäo ôçò äoõëåßáò ç ÅîÜâéâëoò ôoõ Áñìåíoðoýëoõ áðoôåëoýóå ôo íoìéêü êþäéêá ôoõ õðüäoõëoõ Åëëçíéóìoý, oé äå äéáôÜîåéò ôoõ ðåñéðoéoýíôo ìåãÜëç ôéìÞ óôçí ðáñèåíßá. Oé Ðñoåóôoß åðßóçò åóôçñßæoíôo óå äßêáéo ðoõ Ýöåñå åìöáíåßò åðéäñÜóåéò áðü ðéo ðáëéÝò ÂõæáíôéíÝò äéáôÜîåéò íüìùí, üðùò ôç íoìoèåóßá ôùí Éóáýñùí Þ êáé áðü ðéo áõóôçñÜ üðùò äéáôõðþíoíôáí áðü ôç ÍåáñÜ 26 ôoõ Áíäñoíßêoõ ÂÕ. ÔÝëoò, ôo äßêáéo ôùí óêëáâùìÝíùí ÅëëÞíùí áðç÷oýóáí êáé oé äéáôÜîåéò ôoõ íoìoêáíüíoò ôoõ ÌáíoõÞë Ìáëáîoý, êáèþò êáé ôo êáôÜ ôüðoõò Üãñáöo åèéìéêü äßêáéo.
Óôá ðñþôá ÷ñüíéá ôçò ÅðáíáóôÜóåùò ôoõ 1821 ç ðoéíéêÞ Äéêáéoóýíç óå æçôÞìáôá öèoñÜò ðáñèÝíoõ åâáóßóèç óôoõò íüìoõò ôùí Âõæáíôéíþí Áõôoêñáôüñùí áðü äå ôo 1824 ç 2á ÅèíéêÞ ÓõíÝëåõóç øÞöéóå êáé åôÝèç óå éó÷ý, óáí Ðoéíéêüò Íüìoò, ôo «ÁðÜíèéóìá ôùí Åãêëçìáôéþí». Ëüãù ôoõ üôé üìùò o íüìoò áõôüò äåí êÜëõðôå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò óå æçôÞìáôá öèoñÜò ðáñèÝíoõ o ÊõâåñíÞôçò É.Êáðoäßóôñéáò óéùðçñþò êáôÞñãçóå ôo «ÁðÜíèéóìá ôùí Åãêëçìáôéþí» ùò áôåëÝò êáé áíåðáñêÝò êáé åðáíÝöåñå ìå åãêõêëßoõò ôéò äéáôÜîåéò ôùí Âõæáíôéíþí, ðñoóôáôåýoíôáò Ýôóé ðåñéóóüôåño ôçí ðáñèåíßá, ãéáôß üðùò éó÷õñéæüôáí ç ðáñèåíßá ÷ñåéÜæåôáé ðåñéóóüôåñçò ðñoóôáóßáò. Ç ðáñèåíßá áðáéôåß õðåñÜóðéóç åðåéäÞ oé ðáñèÝíåò äåí ãíùñßæoõí ôçí áðÜôç êáé ôá èÝëãçôñÜ ôçò ãéá íá ðñoöõëÜóóoíôáé.
O É. Êáðoäßóôñéáò åðÝäåéîå áðüëõôç óõíáßóèçóç êáé óåâáóìü ðñoò ôéò íÝåò äéáìoñöùèåßóåò êoéíùíéêÝò óõíèÞêåò êáé ôçò ôüôå åðéêñáôoýóçò êoéíùíéêÞò ðñáãìáôéêüôçôoò, ãéáôß ôo äßêáéo êÜèå åðo÷Þò ðñÝðåé íá áíôáðoêñßíåôáé ðñoò ôéò áíÜãêåò ôçò. Ðüóo äßêéo åß÷å öáßíåôáé óôo ðéo êÜôù ðáñÜäåéãìá: ÊáôÜ ôo «ÁðÜíèéóìá ôùí Åãêëçìáôéþí» áí o öèoñÝáò ðáñèÝíoõ áñíåßôo íá ôçí ðáíôñåõôåß ðëÞñùíå ìüío ðåíÞíôá (50) ãñüóéá , åíþ ìå ôéò äéáôÜîåéò ôùí Âõæáíôéíþí ðoõ åöÜñìoóå o Êáðoäßóôñéáò Ýðñåðå íá ðëçñþóåé ðåíôáêüóéá (500) ãñüóéá, áí Þôáí ìåóáßáò ôÜîåùò. Áí Þôáí ðëoýóéoò ðëÞñùíå ôo 1/3 ëßôñáò ÷ñõóoý êáèáñoý, åíþ áí áñíåßôo íá ðëçñþóåé åãêëåßåôo óôo ÊÜóôño ôoõ Íáõðëßoõ ãéá íá ôåëåéþóåé ôo âßo ôoõ åêåß (éóüâéá êÜèåéñîç). Ôåëéêþò ôo 1834 êáôáñãÞèçêå oëoó÷åñþò ôo «ÁðÜíèéóìá ôùí åãêëçìáôéþí» êáé åôÝèç óå éó÷ý ôçí 9ç Áðñéëßoõ /1 Ìáúoõ 1834 o íÝoò Ðoéíéêüò Íüìoò o oðoßoò ßó÷õóå ìÝ÷ñé ôo 1946.
éè) Oé ðoéíÝò ôçò ðáñèåíoöèoñßáò ðoõ åðéâÜëëoíôáí áðü ôoõò Ðñoåóôoýò
ÊáôÜ ôçí Ôoõñêoêñáôßá õðü ôçí åðßäñáóç ôçò Åêêëçóßáò, oé ¸ëëçíåò åîáêoëoõèoýóáí íá áðoäßäoõí éåñüôçôá óôçí ðáñèåíéêÞ ôéìÞ ôçò êüñçò. Ðüóo ìåãÜëç Þôáí ç óçìáóßá ôçí oðoßá áðÝäéäáí óôçí ðáñèåíßá ôçò ãõíáßêáò öáßíåôáé êáé ìáñôõñåßôáé áðü ôéò âáñýôáôåò áôéìùôéêÝò ðoéíÝò ôéò oðoßåò åðÝâáëáí óôoí öèoñÝá ôçò ðáñèÝíoõ. ÃéÕ áõôü êÜèå âßáéá ðáñèåíoöèoñßá ôéìùñåßôo áõóôçñÜ áðü ôçí ôüôå áíèñþðéíç äéêáéoóýíç ôùí ðñoåóôþí êáé ôç èåßá äéêáéoóýíç ìå óùìáôéêÝò ðoéíÝò ëüãoõ ÷Üñéí ìå éóüâéo êÜèåéñîç Þ ìå ðåñéoõóéáêÝò åîoíôùôéêÝò ðoéíÝò ùò äÞìåõóç ôçò ðåñéoõóßáò ê.ëð. Þ óáí áíôåêäéêÞóåùí ìå öüíoõò. ÁõôÝò oé ðoéíÝò èåùñoýíôáí áíáãêáßåò ôá ÷ñüíéá åêåßíá åðåéäÞ ç âßáéç äéáðáñèÝíåõóç Ýèéãå ôo èåßo êáé éåñü ÷áñáêôÞñá ôçò ðáñèÝíoõ êüñçò. ÐáñÜ ôo üôé ôá ÷ñüíéá ôçò äoõëåßáò ç ÅëëçíéêÞ oéêoãÝíåéá äéÝðåôo áðü áõóôçñÝò çèéêÝò áñ÷Ýò óõíÞèùò áðÝöåõãå íá öÝñåé óôo ðñoóêÞíéo ôá åãêëÞìáôá áõôÜ ðoõ èåùñoýíôáí áðü ôá ðëÝoí êoëÜóéìá, üðùò o âéáóìüò, ç ðáñáðëÜíçóç óå åîþãáìo óõíoõóßá, ç ðáéäoöèoñßá, ç åêðáñèÝíåõóç óõíåéóÜêôùí ðáñèÝíùí, ç áéìoìéêôéêÞ äéáêüñåõóç, ç äéáðáñèÝíåõóç íåêñÞò êüñçò ê.ë.ð. ¼ôáí oé ãoíåßò êáôÝöåõãáí óôç äéêáéoóýíç, ôéò ðoéíÝò ãéá ôá åãêëÞìáôá ôçò äéáðáñèÝíåõóçò ôéò êáèüñéæáí oé Ðñoåóôoß ôüóo óôo ÂõæÜíôéo üóo êáé åðß Ôoõñêoêñáôßáò.
Ôo Ýãêëçìá ôoõ âéáóìoý, üðoõ åîáíáãêáæüôáí ìéá ðáñèÝíoò óå åîþãáìo óõíoõóßá ìå óùìáôéêÞ âßá Þ ìå áðåéëÞ óðoõäáßoõ êáé Üìåóoõ êéíäýíoõ ôçò æùÞò ôçò èåùñåßôo ôo âáñýôåño Ýãêëçìá êáôÜ ôùí çèþí. Ôo âäåëõñü áõôü Ýãêëçìá, èåùñåßôo êáôÜ ôç ëáúêÞ ãíùìoëoãßá ùò «Èåüôñoìo» äçë. ôñüìáæå ôoí ßäéo ôoí Äçìéoõñãü êáé ôéìùñåßôo «êåöáëéêþò» äçë. ìå èÜíáôo, üðùò áêñéâþò êáé ç áñðáãÞ ðáñèÝíoõ ìå Üñìáôá êáé âßá. O âéáóìüò Þôáí ôo ìoíáäéêü Ýãêëçìá, ðoõ üðùò êáé óÞìåñá, ôo èýìá óôéãìáôéæüôáí ðåñéóóüôåño áðü ôo äñÜóôç. Óôo ÂõæÜíôéo oé ðoéíÝò åðéâÜëëoíôáí ãéá ôçí ôéìùñßá êáé ôçí áíá÷áßôéóç üóùí ðñoÝâáéíáí óå äéáðáñèÝíåõóç íÝùí êoñéôóéþí. Óôoõò ðñþôoõò áéþíåò åß÷å ôç ìoñöÞ ðñoóôßìoõ, áñãüôåñá üìùò ìåôáâëÞèçêå óå âáñý öüño ðoõ êáôåâÜëëåôo óôo ÊñÜôoò, õðÝñ ôoõ Äçìoóßoõ Þ õðÝñ ôùí oñöáíoôñoöåßùí êáé ëåãüôáí «öüñoò ðáñèåíoöèoñßáò». Åßíáé ÷áñáêôçñéóôéêü üôé óôo ÂõæÜíôéo åêåßíoò ðoõ Ýöèåéñå ôçí ìíçóôÞ Üëëoõ Ýóôù êáé ìå ôç óõíáßíåóç áõôÞò, ôéìùñåßôo ìå ñéíoêoðßá. Åðß Ôoõñêoêñáôßáò üìùò oõäÝðoôå åöáñìüóôçêå ç ìÝèoäoò ôçò ñéíoêoðßáò. ¼ìùò o öèoñÝáò èåùñåßôo üôé äéÝðñáîå âáñýôáôo Ýãêëçìá êáé ôéìùñåßôo äéá èáíÜôoõ Þ äéá éóoâßoõ êáèåßñîåùò Þ ìå ôýöëùóç (ÌÜíç) Þ ëéèoâoëåßôo ìÝ÷ñé èáíÜôoõ êáé åäçìåýåôo ôo 1/3 ôçò ðåñéoõóßáò ôoõ õðÝñ ôçò öèáñåßóçò ìç áéñoìÝíoõ ôoõ êoëáóìoý oõäÝ äéá ãÜìoõ ôoõ âéÜóáíôoò ìåôÜ ôoõ èýìáôoò. Áí o âéáóôÞò áññáâùíéáóìÝíçò ðáñèÝíoõ óõëëáìâáíüôáí åðÕ áõôoöüñù o ìíçóôÞñáò Þ o ðáôÝñáò ôçò íÝáò ìðoñoýóáí áôéìùñÞôùò íá ôoí öoíåýóoõí. Áí êáôÝöåõãáí óôçí äéêáéoóýíç oé Ðñoåóôoß, ùò ôéìçôÝò, åðÝâáëáí ó÷åäüí ðÜíôá ôçí ðoéíÞ ôoõ áôéìùôéêoý èáíÜôoõ ãéá ôoí Üíäñá, ìå ôo óêåðôéêü üôé ç ìíçóôÞ åíüò Üëëoõ áíÝìåíå íá èõóéÜóåé ôçí ðáñèåíßá ôçò óôoí ãÜìo ìå ôoí åðßóçìo ìíçóôÞñá ôçò. O âéáóôÞò ôçò ðñoîÝíçóå ìåãÜëo êáêü ìå ôo íá ôçò óôåñÞóåé áõôÞ ôç óõãêßíçóç, ãéÕ áõôü äéêáßùò èáíáôùíüôáí. Áí o öèoñÝáò Þôáí ðëoýóéo áñ÷oíôüðoõëo áðü ìåãÜëç ãåíéÜ óðáíßùò èáíáôùíüôáí êáé oõäÝðoôå ìáóôéãùíüôáí, áëëÜ õðo÷ñåùíüôáí íá ðëçñþóåé ìßá ëßôñá êáèáñoý ÷ñõóoý õðÝñ ôçò öèáñåßóçò.
O âéáóìüò oñöáíÞò áðü ôoí åðéôñoðåõüìåío êçäåìüíá ôçò õðoëáìâáíüôáí óôçí ëáúêÞ óõíåßäçóç ùò Ýíá áðü ôá âáñýôåñá åãêëÞìáôá, ôá oðoßá Þôáí Üîéá ðáñáäåéãìáôéêoý êoëáóìoý êáé ôéìùñoýíôáí ìå èÜíáôo Þ ôýöëùóç êáé áðþëåéá üëçò ôçò ðåñéoõóßáò ôoõ öèoñÝùò õðÝñ ôçò öèáñåßóçò. Ãéáôß «áíôß ðáôñüò, áíôß óùôÞñoò ðáéäüò oñöáíéêÞò» áðåäåß÷èç öèoñÝáò áõôÞò (ÍåáñÜ 34 ËÝoíôoò Óoöoý). Åðß Ôoõñêoêñáôßáò o öéëüóoöoò ÐëÞèùí o Ãåìéóôüò åß÷å åéóçãçèåß ãéá ôoí âéáóôÞ ðáñèåíoöèoñÝá oñöáíÞò êüñçò Þ áíÞâoõ ðáéäßóêçò ôoí äéá ðõñüò èÜíáôo Þ ôçí åîüñõîç ôùí oöèáëìþí ôoõ. Óôçí Ðåëoðüííçóo õðÞñ÷å ç äoîáóßá üôé oé øõ÷Ýò ôùí öoíåõèÝíôùí ðáñèåíoöèoñÝùí ãßíoíôáí äáßìoíåò ðoõ óôç óõíÝ÷åéá ðñoóðáèoýóáí íá áöáéñÝóoõí ôçí äüîá êáé ôçí ôéìÞ ôùí ðáñèÝíùí, ðñoóðáèþíôáò íá áðoðëáíÞóoõí ôéò õðüëoéðåò åýðéóôåò ðáñèÝíåò. Óôo áõóôçñü áõôü ðíåýìá ôùí ðoéíþí êéíÞèçêå êáé o ãÝñoò ôoõ ÌoñéÜ Èåüäùñoò Êoëoêoôñþíçò áðÝíáíôé óôá áäéêÞìáôá ôùí çèþí. Óôo æÞôçìá ôçò äéáðáñèÝíåõóçò éäßùò, Þôáí óùóôüò êÝñâåñoò. Óå ìéá çìåñÞóéá äéÜôáîÞ ôoõ ôçò 2áò Ìáñôßoõ 1822 üñéæå ðñoò ôoõò óôñáôéþôåò ôoõÉéä) «oóôéò áñðÜóåé Þ áôéìÜóåé ãõíáßêá Þ èõãáôÝñá ôéíoò áöoý åëåã÷èåß, èÝëåé êáôáäéêÜæåôáé åéò èÜíáôoí, åðåéäÞ ôo Ýãêëçìá áõôü èáíáôþíåé ðoëéôéêþò ôçí ôéìÞ üëçò ôçò oéêoãÝíåéáò ôçò áôéìáæùìÝíçò».
O Üíäñáò ðoõ åðéôýã÷áíå ìå ôçí ðåéèþ ôçí ðáñÜäoóç ôçò êüñçò èåùñåßôo ðéo åðéêßíäõíoò ôoõ âéáóôoý êáé áí óõëëáìâáíüôáí åðÕ áõôoöüñù áðü ôoí ðáôÝñá Þ ôoí áäåñöü ôçò ìðoñoýóå áæçìßùôá íá öoíåõèåß áìÝóùò. Áí ç äéáðáñèÝíåõóç êüñçò ãéíüôáí ìå ôç èÝëçóÞ ôçò êáé áí óõëëáìâáíüôáí åðÕáõôoöüñù ôüôå Þ öoíåõüôáí áðü ôoí ðáôÝñá Þ ôoí áäåñöü ôçò Þ áðoêçñõóóüôáí Þ åîåäéþêåôo Þ îåíéôåõüôáí Þ äéáðoìðåõüôáí. Áí ìåóoëáâoýóå ç ðáñèåíoìáìÞ ãéá íá ôçí ðáíôñåõôåß ôüôå o ãÜìoò ìåôÜ ôoõ öèoñÝùò Þñå ôo áîéüðoéío ôçò ðñÜîåùò. Ç Üäéêç ìåßùóç ôçò oéêoãÝíåéáò ðoõ Ýãéíå ìå ôçí áðoðëÜíçóç êáé ôç äéáðáñèÝíåõóç ôçò êüñçò ìüío o ãÜìoò ìåôÜ ôoõ öèoñÝùò ìðoñoýóå íá åîáëåßøåé. Ç áðoêáôÜóôáóç ôçò ôéìÞò ôçò öèáñåßóáò ðoëëÝò öoñÝò ìå ôçí ìåóoëÜâçóç ôçò ðáñèåíoìáìÞò Þôáí áðëþò Ýíáò ÷ñçìáôéêüò óõìâéâáóìüò. Ç öèáñåßóá ðoõ åß÷å ðñoóöýãåé óôoõò Ðñoåóôoýò óõìâéâáæüôáí ìå ìéá ÷ñçìáôéêÞ áðoæçìßùóç, üóç ó÷åäüí ìéá ðñoßêá ôçò åðo÷Þò, ãéá íá ìðoñÝóåé íá ðëçñùèåß ìå ôçí åîÞò ãéá ôá ÷ñüíéá åêåßíá ôõðéêÞ Ýíoñêç äéáâåâáßùóç: «Óõìðáñüíôùí ôùí ôéìéùôÝñùí Ðñoåóôþí êáé ôéìçôþí äßíù üñêo üôé óõìöùíþ êáé ðáñáéôoýìáé».
Óå ðåñßðôùóç åêoýóéáò äéáðáñèÝíåõóçò ç öèáñåßóá êüñç êáèßóôáôo áðüêëçñoò áðü ôçí ðåñéoõóßá ôùí ãoíÝùí ôçò ãéá íá óùöñoíéóèoýí oé õðüëoéðåò èõãáôÝñåò ôçò oéêoãÝíåéáò. Áí ìéá êüñç âéáæüôáí óôçí ýðáéèño, óå åñçìéêü ìÝñoò ðoõ êé áí öþíáæå äåí áêoõãüôáí, ç ôéìùñßá ôoõ âéáóôÞ Þôáí âáñýôáôç ìÝ÷ñé èáíÜôoõ. Áí üìùò ìéá ðáñèÝíá âéáæüôáí óå ðüëç êáé ìðoñoýóå íá öùíÜîåé, áõôÞ èåùñåßôo üôé èåëçìáôéêÜ ðñüäùóå ôçí ðáñèåíßá ôçò êáé ç ôéìùñßá ôoõ öèoñÝùò Þôáí çðéüôåñç. ÔÝëoò óôçí ðåñßðôùóç ðoõ ç íýöç åõñéóêüôáí äéáêoñåõìÝíç ðño ôoõ ãÜìoõ ðñoò áðoöõãÞí ëýóåùò ôoõ ãÜìoõ êáé êoéíùíéêoý óôéãìáôéóìoý äßäåôo ìå ôç ìåóoëÜâçóç ôçò ðáñèåíoìáìÞò Þ êÜðoéoõ óåâÜóìéoõ ðñoóþðoõ ôo «ðáíùðñoßêé» äçë. åðéðëÝoí ðñoßêá ìå ðåñéoõóéáêÜ óôoé÷åßá áðü ôoí ðáôÝñá ôçò íýöçò óôo óýæõão.
ê) Oé ðoéíÝò oõ åðÝâáëáí oé ôoðéêoß Ìçôñoðoëßôåò åðß âéáóìoý ìåôÜ äéáðáñèåíåýóåùò ôçò êüñçò êáôüðéí ðñáãìáôoãíùìoóýíçò ôçò ðáñèåíoìáìÞò
Ìéá óçìáíôéêÞ ðñoóöoñÜ ôçò Åêêëçóßáò êáôÜ ôçí Ôoõñêoêñáôßá õðÞñîå áíáìöéóâÞôçôá ç áðñoóùðüëçðôç áðoíoìÞ ôçò äéêáéoóýíçò óå æçôÞìáôá çèéêÞò ôÜîåùò áðü ôoõò ôoðéêoýò Åðéóêüðoõò êáé Ìçôñoðoëßôåò. Óôo «Ðñüóôáãìá Oñêùìoôéêüí» ôoõ o ÁõôoêñÜôùñ Áíäñüíéêoò Ã' ðáñüôñõíå ôoõò Ìçôñoðoëßôåò êáé ôoõò ëáúêoýò êñéôÝò óå æçôÞìáôá çèéêÞò êáé ôéìÞò ðáñèÝíoõ «íá åëÝã÷ùóé ìåôÜ ðáññçóßáò ðñoò åðáíüñèùóéí ôçò áäéêßáò». Ôo ðáñáðÜíù «Oñêùìoôéêü» äéáôçñÞèçêå óå éó÷ý êáé ìåôÜ ôçí ðôþóç ôçò Êùíóôáíôéíoõðüëåùò óôá ÷ñüíéá ôçò Ôoõñêoêñáôßáò. Ôçí åðo÷Þ åêåßíç ç óõììåôo÷Þ ôoõ êëÞñoõ óôçí áðoíoìÞ äéêáéoóýíçò êáé ç óõìâoëÞ ôoõ óôoí áãþíá êáôÜ ôçò äéáöèoñÜò üôáí ðáñoõóéÜæoíôáí óçìåßá çèéêÞò êáôáðôþóåùò Þôáí óðoõäáßá. Óå ðåñéðôþóåéò äéáðáñèÝíåõóçò üðoõ «êüñáé áâñáß ùò ôo Üíèoò ôoõ Ìáúoõ, Ý÷áóáí ôo ðéo áíèçñü ôåêìÞñéo ôçò ðáñèåíßáò» , ìå áðoôÝëåóìá ôç äéáðüìðåõóç ôoõ oéêoãåíåéáêoý ãoÞôñoõ, ç êñßóç ôoõ åêÜóôoôå Ìçôñoðoëßôç Þôáí êáèoñéóôéêÞ üóo êé áí ðáñèåíoöèoñÝáò áíÞêå óôoõò «äõíáôoýò» äçë. óÕ áõôoýò ðoõ åß÷áí éó÷ý êáé áîéþìáôá Þ óðoõäáßo ëåéôoýñãçìá. ¼ôáí ìéá âéáóèåßóá êáôÝöåõãå óôéò ÅêêëçóéáóôéêÝò Áñ÷Ýò, óõíÞèùò o Ìçôñoðoëßôçò áíÝöåñå ôçí ðåñßðôùóç óôoõò Ðñoåóôoýò áöoý åîÝôáæå ôçí ðåñßðôùóç åðéôoðßùò, öñoíôßæoíôáò äéá ðáíôüò ôñüðoõ o ðáñèåíoâéáóôÞò Þ íá óôåöáíùèåß áõôÞ Þ ôçí äéêáßáí áðoíÝìåé áõôüò ðñoò áõôÞí ôéìÞí ôçò ðáñèåíßáò ôçò.
Áí o öèoñÝáò äåí Þèåëå óôÝñîåé óå ìéá áðü ôéò ðáñáðÜíù äõo ëýóåéò åæçôåßôo o áõóôçñüò êoëáóìüò ôoõ åãêëÞìáôoò âéáóìoý êáé öèoñÜò, o oðoßoò Þôáí o êõñßùò õðåýèõíoò. ÅíäåéêôéêÜ ìíçìoíåýù åäþ ôçí ðåñßðôùóç ôoõ ÑÞãá ôoõ ÂåëåóôéíëÞ. Ôçí Üíoéîç ôoõ 1791 óôç Ñoõìáíßá Ýío÷oò âéáóìoý êáé öèoñÜò ðáñèÝíoõ Þôáí o ÑÞãáò o ÂåëåóôéíëÞò. Ç êüñç, ç üìoñöç Âáëáóßá Íßôóoõ, ôçò oðoßáò oé ãoíåßò êáôÜãoíôáí áðü ôo ÌÝôóoâo ôçò Çðåßñoõ, åñãáæüôáí óáí ðáñáäoõëåýôñá óôo óðßôé ôçò ðëoýóéáò ìçôÝñáò ôoõ ÑÞãá.Áñìoäéüôçôá åðß ôùí ðåñéðôþóåùí öèoñÜò ðáñèÝíoõ åß÷å o ôüôå ìçôñoðoëßôçò Âoõêoõñåóôßoõ: «O ÑÞãáò üöåéëå Þ íá óôåöáíùèåß áõôÞ Þ ôçí äéêáßáí áðoíÝìç áõôüò ðñoò áõôÞí ôéìÞí ôçò ðáñèåíßáò ôçò». O íåáñüò êáé æùçñüò ôüôå ÑÞãáò o «Öåñáßoò» ðoõ êáèþò öáßíåôáé æoýóå áñêåôÜ îÝíoéáóôá ôá íåáíéêÜ ôoõ ÷ñüíéá , ìç óõììoñöùèåßò õðo÷ñåþèçêå áðü ôoí ìçôñoðoëéôéêü äéêáóôÞñéo íá ðëçñþóåé ëßáí åðéåéêþò óôçí áðü áõôüí öèáñåßóá áðoæçìßùóç 20 ðéÜóôùí. Ôá ÷ñÞìáôá ôçò ðoéíÞò äéáêoñåýóåùò ðáñèÝíoõ åäßäoíôo ôüôå õðÝñ ôoõ oñöáíoôñoöåßoõ, áíåîáñôÞôùò áí åß÷å ìåßíåé Ýãêõoò Þ ü÷é ç öèáñåßóá êüñç.
Oé ôoðéêÝò ÅêêëçóéáóôéêÝò Áñ÷Ýò êáé ôá ÌçôñoðoëéôéêÜ ÄéêáóôÞñéá åéóçãoýíôáí ðÜíôá óôoõò Ðñoåóôoýò ãéá ôçí êÜèå ðåñßðôùóç êáôáããåëèåßóáò ðáñèåíoöèoñßáò. Oé ôoðéêoß Ìçôñoðoëßôåò öñüíôéæáí íá óõãêåíôñþíoõí üëá ôá óôoé÷åßá ôá oðoßá Ýäéíáí óôoõò ÄçìoãÝñoíôåò ãéá ôçí ðåñáéôÝñù åðéâoõëÞ ôùí ðoéíþí. Åñåõíoýóáí ôçí êÜèå ðåñßðôùóç ìå ðoëý áíôéêåéìåíéêüôçôá, ìå åõèõêñéóßá, ìå óõëëoãéóìü, ìå áìåñoëçøßá êáé óýíåóç êáé ãåíéêþò ðÜíôá êáôÜ ôo «åðéåéêÝò» ìå ôo ðíåýìá ôçò ÷ñéóôéáíéêÞò áãÜðçò. Öñüíôéæáí ãéá ôçí oñèüôçôá ôçò êñßóåùò êáé áðÝöåõãáí åóöáëìÝíá êáé óõíáéóèçìáôéêþò åðçñåáóìÝíá óõìðåñÜóìáôá. Oé Ðñoåóôoß ðoõ åß÷áí åîoõóßá ôéìçôþí êáé õðo÷ñÝùóç ãéá íá åêôåëoýí ôéò ðoéíÝò Þôáí áõóôçñoß áëëÜ ðñoóåêôéêoß óå áóÝëãåéá ð.÷. êüñçò ðoõ äåí åß÷å óõìðëçñþóåé ôo 15o Ýôoò ôçò çëéêßáò ôçò Þ óå ðåñßðôùóç ðáéäoöèoñßáò êÜôù ôçò çëéêßáò ôùí 13 åôþí. Ç ðáñáðëÜíçóç óå óõíoõóßá áíÞëéêçò ôéìùñåßôï âáñýôáôá.
Ç ðáñèåíoìáìÞ åêáëåßôo óå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò ãéá íá áðoöáíèåß áí Ýëáâå ÷þñá óõíoõóßá ôçí oðoßá èåùñoýóáí ùò ðõñÞíá ôoõ åãêëÞìáôoò. Óôéò óðÜíéåò ðåñéðôþóåéò üðoõ Þôáí äõíáôüí íá õðÜñîåé óõíoõóßá ÷ùñßò äéáðáñèÝíåõóç êáé äéáðáñèÝíåõóç ÷ùñßò óõíoõóßá ðÜëé åêáëåßôo ç ðáñèåíoìáìÞ íá ãíùìoäoôÞóåé. Óå ðáñáðëÜíçóç Þ áðoðëÜíçóç áíçëßêoõ êüñçò äçë. «êüñçò áìÝìðôùí çèþí» åîÝôáæáí ôçí óõíáßíåóç ôçò êüñçò Þ ôçí êáôÜ÷ñçóç ôçò áðåéñßáò Þ ôçò åìðéóôoóýíçò êáèþò êáé ôá äéÜöoñá áðáôçëÜ ìÝóá ôoõ öèoñÝùò, üðùò ëüãoõ ÷Üñéí õðüó÷åóç ãÜìoõ, óáãÞíåõóç ê.ë.ð., ãéáôß ç ðåßñá äéäÜóêåé üôé oé êüñåò ôçò êáôçãoñßáò áõôÞò 13-15 åôþí Þôáí oé ðéo áãíÝò, oé ðéo áèþåò, oé ðëÝoí Üðåéñåò ðoõ åýêoëá óáãçíåýoíôáí êáé åêðáñèåíåýoíôáí ðÜíù óôo ðÜèoò ôoõ ðñþôoõ ôoõò Ýñùôá.
Ãåíéêþò óôá åãêëÞìáôá ðoõ èåìåëéþíoíôáí ìå ôç äéáðáñèÝíåõóç åñåõíÜôo áí ãéíüôáí ÷ñÞóç âßáò óùìáôéêÞò Þ øõ÷oëoãéêÞò Þ áí íáñêþèçêáí oé áéóèÞóåéò ôçò êüñçò. ÅîÝôáæáí åðßóçò áí o öèoñÝáò Þôáí ðñüóùðo åîoõóßáò äçë. ðñoúóôÜìåíoò ðoõ ìðoñoýóå íá åðçñåÜóåé ìéá Üðåéño ðáñèÝío. Áêüìá áí õðÞñ÷å äüëoò ãéá íá ôáðåéíùèåß ç êüñç êáé ç oéêoãÝíåéÜ ôçò. ÁðáñáéôÞôùò åîÝôáæáí ôç æçìßá êáé ôá åßäç ôçò âëÜâçò üðùò ëüãoõ ÷Üñéí ôoí øõ÷éêü ðüío, ôçí áðoîÝíùóç ôçò åëðßäáò ãéá ãÜìo êë.ð. Óôoí ðñoóäéoñéóìü ôçò åðéäéêáóôÝáò ðoéíÞò óå ÷ñçìáôéêü ðoóü Þ ðåñéoõóßá Þ æçìéÜò åëáìâÜíåôo õðÕ üøéí áí ç êüñç åß÷å ìåßíåé Ýãêõoò, oðüôå o êßíäõíoò áðoêëÞñùóçò áðü ôçí oéêoãÝíåéÜ ôçò Þôáí ìåãÜëoò. ÁõóôçñÜ ôéìùñßá, ðoõ Ýöèáíå ìÝ÷ñé éóoâßáò êáèåßñîåùò, åðéâáëëüôáí óå äéáðáñèÝíåõóç ìáèÞôñéáò äÝêá åôþí êáé Üíù, êÜôù üìùò ôùí 18 áðü äéåõèõíôÞ Þ äÜóêáëo Ðáñèåíáãùãåßoõ Þ áðoðëÜíçóå óå áóÝëãåéá ìáèçôÝò óôá ðñþôá êáé óôá ìåôÝðåéôá ó÷oëåßá ôoõ åëåýèåñoõ Åëëçíéêoý ÊñÜôoõò. Åðßóçò ç äéáðáñèÝíåõóç èåôÞò èõãáôÝñáò (øõ÷oêüñçò) Þ áíáäåîéìéÜò áðü ôo èåßo ðáôÝñá Þ ôo íoõíü ôçò Þ ç äéáðáñèÝíåõóç áíÜðçñçò êáé ìåéùìÝíçò äéáíoçôéêÞò éêáíüôçôoò (çëéèßáò) Þ ðÜó÷oõóáò áðü øõ÷éêü íüóçìá, ôéìùñåßôo ìÝ÷ñé êáé éóüâéá. Óôçí ðåñßðôùóç ôÝëoò ôçò «áññáâùío÷Þñáò» äçë. ôçò ìíçóôÞò ðoõ o áññáâùíéáóôéêüò ôçò o oðoßoò ôçí åß÷å äéáðáñèåíåýóåé êáé ðÝèáíå ðño ôoõ ãÜìoõ, oé Ðñoåóôoß åðÝâáëëáí ðÜíôá óôçí oéêoãÝíåéÜ ôoõ áðoæçìßùóç ôçò «áññáâùío÷Þñáò» ãéá ôçí ôéìÞ ôçò ðáñèåíßáò ôçò þóôå íá ìðoñÝóåé íá ðáíôñåõôåß. Óõíoøßæoíôáò áíáöoñéêÜ ãéá ôéò ðoéíÝò ôçò ðáñèåíoöèoñßáò åßíáé Üîéo óçìåßùóçò üôé oé ÄçìoãÝñoíôåò óéãÜ ÐóéãÜ ðáñáãêþíéóáí ôoí êëÞño äéåñåõíoýíôåò ôçí êÜèå ðåñßðôùóç ìüíoé ôoõò. Áõôü Ýãéíå åðåéäÞ oé ÄçìoãÝñoíôåò ðßóôåõáí üôé áêoëoõèoýóáí ôç ìÝóç oäü ôoõ Üãñáöoõ ëáúêoý åèéìéêoý äéêáßoõ ðoõ âáóéæüôáí óôçí éóoôéìßá ôùí äõo êõñßùò ðçãþí á) ôoõ Âõæáíôéíoñùìáúêoý êáé â) ôoõ Åèéìéêoý Äéêáßoõ. Ðßóôåõáí üôé ôo ëáúêü äßêáéo äåí ðñoåñ÷üôáí áðü ôç âoýëçóç ôùí åêêëçóéáóôéêþí ðáñáãüíôùí oé oðoßoé ßóùò Ýêñéíáí ìå ôoõò äoãìáôéêoýò êáíüíåò ôçò Åêêëçóßáò, ßóùò êáé êáìéÜ öoñÜ áõèáßñåôá êáé óêëçñÜ, áëëÜ áðü ôç óõëëoãéêÞ âoýëçóç ôoõ ëáoý êáé åêäçëùíüôáí áìÝóùò ìåí ùò Ýèéìo åììÝóùò äå ùò íüìoò êáé ü÷é ùò êáíþí ôçò Åêêëçóßáò.
ÌåôÜ ôç óýóôáóç ôoõ ÍÝoõ åëëçíéêoý ÊñÜôoõò ç äéáìoñöùèåßóá ÍåoåëëçíéêÞ äéêáéúêÞ ðáñÜäoóç áðoêñõóôáëëþèçêå óôo äéÜôáãìá ôoõ 1835 êáé åß÷å ùò áñ÷Þ ôçí éóoôéìßá ôoõ åèßìoõ êáé ôoõ íüìoõ. Oé íüìoé ôùí Âõæáíôéíþí Áõôoêñáôüñùí ðoõ ðåñéåß÷oíôo óôçí ÅîÜâéâëo ôoõ Áñìåíüðoõëoõ åíáñìoíßóèçêáí ìå ôç æùíôáíÞ óõëëoãéêÞ óõíåßäçóç ôoõ ÍåoÝëëçíoò, Ýôóé þóôå ôá Ýèéìá ðoõ êáèéåñþèçêáí õðåñßó÷õáí üðoõ åß÷áí åðéêñáôÞóåé. Ôo ÄéÜôáãìá ôoõ ðoëéôéêoý Íüìoõ ôçò 23/2/1835 ðoõ ßó÷õóå óôçí ðáôñßäá ìáò ùò ôo 1946 äå÷üôáí áíåðéöýëáêôá ôçí áñ÷Þ ôçò éóoôéìßáò íüìùí êáé åèßìùí «üóá ðoëý÷ñoíoé êáé áäéÜêoðoé óõíÞèåéáé Þ áðoöÜóåéò äéêáóôçñßùí êáèéÝñùóáí» õðåñéó÷ýoí üôáí Ýñ÷oíôáé óå óýãêñoõóç ìå ôo íüìo. ÓÞìåñá åãêëÞìáôá ðåñß ôá ãåíåôÞóéá ôá oðoßá åðß ÷éëéåôçñßäåò åß÷áí èÝóç áíÜëoão ìÕ áõôÞí ôçò áíèñùðoêôoíßáò åê ðñoèÝóåùò, óÞìåñá Ý÷oõí áðoðoéíéêoðoéçèåß, ëüãoõ ÷Üñéí ç ðåñßðôùóç öèoñÜò ðáñèÝíoõ ìå ôç èÝëçóÞ ôçò Ý÷åé oëoêëçñùôéêÜ áðoðoéíéêoðoéçèåß. Ðáãßäåò, ðëåêôÜíåò, áðÜôåò, åêâéáóìoß êáé ìåôÜäoóç Áöñoäßóéùí íüóùí ðoõ ó÷åôßæoíôáé ìå ôçí ðáñèåíoöèoñßá. Óôçí ðáñáäoóéáêÞ êoéíùíßá ç ôéìÞ Þôáí ôo Ýííoìo çèéêü áãáèü êÜèå íÝáò, åðåéäÞ åêåßíá ôá ÷ñüíéá ôo «Üìåìðôoí» ôùí çèþí oõóéáóôéêÜ óõíÝðéðôå ìå ôçí ðáñèåíßá. Óôçí äéáðáñèÝíåõóç ìéáò êüñçò, èýìá äåí Ýðåöôå ç «ôéìÞ» áëëÜ ç íåáñÜ ãõíáßêá áðü êÜðoéoí ðoõ åß÷å êáôá÷ñáóôåß ôçò áðåéñßáò, ôçò Ýìöõôçò áäõíáìßáò êáé ôçò åõðéóôßáò ðoõ ÷áñáêôçñßæåé ôo ãõíáéêåßo öýëo óôéò ðñþôåò äåêáåôßåò ôçò æùÞò.
ÕðÞñ÷áí üìùò êáé ðåñéðôþóåéò üðoõ èýìá äåí Þôáí ç íÝá ãõíáßêá áëëÜ Ýíáò íÝoò åõðáñoõóßáóôoò êáé åõêáôÜóôáôoò, o oðoßoò ü÷é óðáíßùò Ýðåöôå èýìá âéáóìoý. Ç ðáñèåíoöèoñßá Þôáí ó÷åäéáóìÝíç ìå äüëo, áðÜôç êáé öåíáêéóìü ðñoêåéìÝíoõ íá åío÷oðoéÞóoõí êáé íá åêâéÜóoõí ôo ðëoýóéo áñ÷oíôüðoõëo. Ôá ðáñáêÜôù äõo ðáñáäåßãìáôá åßíáé åíäåéêôéêÜ: á) ÌÜíá êáôùôÜôçò õðoóôÜèìçò åîáèëéùìÝíç áðoöáóßæåé íá ðñoêáëÝóåé ôå÷íçôþò ðáñèåíoöèoñßá ìå áõãü ðoõëáêßäáò üñíéèáò óôçí äåêáðåíôÜ÷ñoíç ðáñèÝío êüñç ôçò êáé åí óõíå÷åßá íá êáôáããåßëåé íÝo ùñáßo êáé ðëoýóéo åêâéÜæoíôÜò ôoí üðùò ôçí ðáíôñåõôåß. â) ÍÝá, ùñáßá çëéêßáò 17 åôþí, ìç oýóá ðáñèÝíoò, ðñoâáßíåé óå øåõäÞ êáôáããåëßá üôé ôçí äéáêüñåõóå ðëoýóéoò íÝoò, åíþ åêåßíç åêëéðáñoýóå íá ôoõ ðáñáäoèåß. Ôçí þñá ðoõ ôoõ ðáñåäüèç óå ðñoêáèoñéóìÝío ìÝñoò êáôüðéí ðñoóõííåíoÞóåùò åìöáíßæoíôáé ôá áäÝñöéá ôçò, ôá oðoßá áðü êoéíoý ìå ôçí áäåñöÞ ôoõò åß÷áí óôÞóåé ôçí ðáãßäá ôoõ íÝoõ, áðåéëüíôáò ôoí ìå ìá÷áßñé Þ üðëo: «¹ èá ôçí ðáíôñåõôåßò áìÝóùò ãéáôß ôçí êáôÝóôñåøåò Þ óå óêoôþíoõìå!». ã) ÌåôÜäoóç áöñoäßóéoõ íoóÞìáôoò óå ðáñèÝío óõíÞèùò áðü ðÜó÷oíôá íáõôéêü. Óôá ëáúêÜ óôñþìáôá õðÞñ÷å ç åóöáëìÝíç áíôßëçøç üôé áí Ýíáò Üíäñáò Ýðáó÷å áðü áöñoäßóéo íüóçìá êáé åñ÷üôáí óå ãåíåôÞóéá Ýíùóç ìå áãíÞ ðáñèÝío, ôüôå èá èåñáðåõüôáí oñéóôéêÜ áðü ôo «Ãáëëéêü ðÜèoò» ôoõ. ÐoëëÝò öôù÷Ýò êáé åýðéóôåò ðáñèÝíåò åß÷áí ðÝóåé ðáñüìoéá èýìáôá áðü ðëoýóéoõò íáõôéêoýò äåëåáóèåßóåò áðü âáñýôéìá äþñá.
êá) O êáèoñéóôéêüò êáé óùôÞñéoò ñüëoò ôçò ÐáñèåíoìáìÞò üôáí ðñoóÝöåõãå ó' áõôÞí ç äéáðáñèåíåõèåßóá êüñç
¼ôáí ìéá íÝá ãéá oðoéoíäÞðoôå ëüão åß÷å õðoóôåß ðáñèåíoöèoñßá ðñoóðáèoýóå ìå êÜèå ôñüðo íá áðoêñýøåé ôo ðÜèçìÜ ôçò åíþ ôáõôo÷ñüíùò êáôÝâáëëå êÜèå äõíáôÞ ðñoóðÜèåéá þóôå íá áðoöýãåé ôéò óõæçôÞóåéò åéò âÜñoò ôçò êáé ôçí ôéìùñßá åê ìÝñoõò ôùí ãoíÝùí ôçò, oé oðoßoé åêåßíá ôá ÷ñüíéá äåí Þóáí äéáôåèåéìÝíoé íá óõã÷ùñÞóoõí ôçí áôéìùôéêÞ áõôÞ ðñÜîç ðoõ óôéãìÜôéæå ôçí oéêoãåíåéáêÞ õðüëçøç êáé äõó÷Ýñáéíå ôçí áðoêáôÜóôáóç ôçò ðáèoýóçò. Ç íÝá ðoõ åß÷å õðoóôåß ôçí ðáñèåíoöèoñßá ãíþñéæå êáëÜ ôçí ôý÷ç ðoõ ôçò åðåöýëáôôáé ôo ìÝëëoí.
Ç åîþãáìoò äéáðáñèÝíåõóç áðoôåëoýóå oäõíçñü ðëÞãìá óôçí ðñoóùðéêüôçôá ôçò íÝáò ãéáôß êáèéóôoýóå ðñoâëçìáôéêÞ ôçí áðoêáôÜóôáóÞ ôçò ìå ôoí ãÜìo. Ç êáôÜóôáóç áõôÞ Ýöåñå ôçí óõíôñéâÞ óôçí ìåëëoíôéêÞ åõôõ÷ßá êáé ôçí åñÞìùóç ôùí oíåßñùí ôçò ãéá oéêoãÝíåéá. Ôá ðáëéÜ ÷ñüíéá, üôáí ìéá êoðÝëá Ý÷áíå ôo áíáôoìéêü óôoé÷åßo ôçò ðáñèåíßáò ôçò ðño ôoõ ãÜìoõ èåùñåßôo îoöëçìÝíç, áíÞèéêç, áôéìáóìÝíç êáé ç ßäéá êñõöüôáí êáé áðÝêñoõå ðñoôÜóåéò ãÜìoõ, ãéá íá ìçí Ýëèåé óôo öùò ôo áôý÷çìÜ ôçò êáé õðoóôåß ôoí åîåõôåëéóìü êáé ôéò ôáðåéíþóåéò. Äåí ôoëìoýóå êáí Ýêôoôå íá óêåöôåß ôo ãÜìo. Ðoéüò ôÜ÷á èá åß÷å ôo èÜññoò íá ðáíôñåõôåß ìéá áôéìáóìÝíç; Áóöáëþò oõäåßò. Êáé áí âñéóêüôáí êÜðoéoò ðoõ èá ôçí ðáíôñåõüôáí ÷ùñßò íá îÝñåé ôo ðáñåëèüí ôçò, Ýôñåìå êáé ôáñáæüôáí öoâåñÜ óôç óêÝøç üôé êÜðoôå èá áðoêáëõðôüôáí êáé áí äåí ôçí ÷þñéæå o Üíäñáò ôçò, áóöáëþò èá ôçò Ýêáíå ôç æùÞ ìáñôõñéêÞ ìå ôçí ðåñéöñüíçóç ôoõ.
Ç ðñoóöõãÞ óôçí ðáñèåíoìáìÞ ìðoñoýóå íá óþóåé ôçí êáôÜóôáóç ãéáôß ç «åîåéäéêåõìÝíç» áõôÞ ìáßá Þôáí ìáóôüñéóóá óôá «êñýöéá ôçò ãõíáßêáò» êáé «åß÷å ôoõò ôñüðoõò ôçò íá ôá ìðáëþíåé üëá». Ç ðßóôç ó' áõôÝò ôéò éêáíüôçôåò ìáæß ìå ôçí å÷åìýèåéá áóêoýóáí ìéá éó÷õñÞ êáé áêáôáìÜ÷çôç Ýëîç óôçí ðáèoýóá êáé óôçí ìçôÝñáò ôçò. Áðü ôoõò ëõãìoýò êáé ôá äÜêñõá ôçò óõíôåôñéììÝíçò èõãáôÝñáò ç ìÜíá ìå ôo áëÜíèáóôo åíóôéêôþäåò ìçôñéêü áéóèçôÞñéo äéáéóèáíüôáí üôé êÜôé «êáêü» åß÷å óõìâåß óôçí êüñç ôçò. Ìå êáëoóýíç ðñoóðáèoýóå ðñþôá íá ðåßóåé ôçí êüñç íá ôçò åîoìoëoãçèåß ìå êÜèå ëåðôoìÝñåéá ôo ðÜèçìÜ ôçò, êõñßùò üìùò íá ðëçñoöoñçèåß ìå ðoéüí Ýðáèå ôç «æçìéÜ» (ðáñèåíoöèoñßá). Óôçí oìoëoãßá ôçò èõãáôÝñáò ôçò ðñoóåôßèåôo ç õðüêùöç êáé áã÷þäçò öùíÞ ôçò ìÜíáò:
«ÌùñÞ ôñéãþíá ôé Ýêáìåò;Êáøoôñéãþíá Ýëá íá ðÜìå óôçí ÊõñÜ-ìáìÞ íá óå öôéÜóåé ìç ôo ìÜèåé o êýñçò óoõ êáé óå óöÜîåé óáí áñíß».
Óôéò ôñáãéêÝò áõôÝò þñåò, ãéáôß õðÞñ÷å åðéêñåìÜìåíoò o öüâoò ôçò áíåðéèýìçôçò åãêõìoóýíçò ç ðáñèåíoìáìÞ Þôáí ç ìüíç åëðéäoöüñoò äéÝîoäoò ãéá ôç óùôçñßá ôçò êüñçò êáé ôçò ìçôÝñáò ôçò áöoý õðÞñ÷áí ðåñéèþñéá ÷ñüíoõ êáèüóoí o ðáôÝñáò Þôáí óõíÞèùò o ôåëåõôáßoò ðoõ èá ôo ìÜèáéíå. Ç åðßóêåøç óôç ìáìÞ ãéíüôáí ìå êÜèå ðñoöýëáîç êáé ìõóôéêüôçôá ãéá íá ìçí åêôåèoýí óôá âëÝììáôá ôoõ êüóìoõ ðñoêåéìÝíoõ íá óùèoýí áðü ôçí êáôáêñáõãÞ ôçò êoéíùíßáò. Ôçí åéäoðoéoýóáí üôé åðéèõìoýí åìðéóôåõôéêÜ íá ôçí åðéóêåöôoýí ãéá íá ôç óõìâoõëåõôoýí ãéá Ýíá «ëåðôü» æÞôçìá êáé íá æçôÞóoõí ôçí óõìðáñÜóôáóç êáé ôçí Ýìðñáêôo âoÞèåéÜ ôçò. Ôçí ðáñáêáëoýóáí üðùò êáôáâÜëëåé êÜèå ðñoóðÜèåéá ãéá íá åðáíoñèþóé ôo «áôý÷çìá» æçôþíôáò ôçí ôå÷íéêÞ áíÜðëáóç ôoõ Þäç ñáãÝíôoò ðáñèåíéêoý õìÝíá oýôùò þóôå ìüëéò ðáíôñåõôåß íá ðáñoõóéÜóåé óôoí ìÝëëoíôá óýæõãü ôçò ôçí áéìoññáãßá áðü ôç «ñÞîç» ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò. O óýæõãoò ôçí åðo÷Þ åêåßíç èåùñoýóå ôçí ýðáñîç ôçò áéìoññáãßáò ùò áëÜíèáóôo óçìåßo ðáñèåíßáò äçë. ç áøåõäÞ áðüäåéîç ôçò áãíüôçôáò, ôçí oðoßá õðoôßèåôo üôé äéåöýëáîå ç êüñç ìÝ÷ñé ôo ãÜìo. Ç ðáñèåíoìáìÞ, óáí åîåéäéêåõìÝíç ãéÜôñéóóá, Þôáí ðñoóéôÞ óå üðoéo êoñßôóé åß÷å õðoóôåß ôçí ðáñèåíoöèoñßá åßôå ìå ôç èÝëçóÞ ôçò åßôå ìå ôç âßá. Ç áñ÷Þ ôçò Þôáí íá ìçí êÜíåé êáìßá êoéíùíéêÞ äéÜêñéóç. Áðoäå÷üôáí ôçí êÜèå íÝá ðoõ åß÷å ðåñéðÝóåé ãéá ôçí oðoéáäÞðoôå áéôßá óôçí ðåñéðÝôåéá ôçò áðþëåéáò ôçò ðáñèåíßáò ôçò ìå êáëoóýíç, åõðñoóçãoñßá êáé êáôáíüçóç. Ç âoÞèåéá ðoõ ðñoóÝöåñå ðñùôßóôùò ç ìáßá óôç íÝá Þôáí ðÜíù áð' üëá Ýíá áßóèçìá øõ÷oëoãéêÞò êáé êoéíùíéêÞò áóöÜëåéáò. Ìå Þðéoõò ôüíoõò Þôáí óå èÝóç íá áðáëýíåé ôoí øõ÷éêü ðüío áðü ôç «óõìöoñÜ» ãé' áõôü ôçí áðoêáëoýóáí êáé «ÁðáëoìáìÞ». ÊáôÜ ôçí åðßóêåøç óôo óðßôé ôçò ðáñåèíoìáìÞò ç êüñç êáèüôáí ìå ðéêñáìÝíç óõóôoëÞ. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ç ìáìÞ óåâüôáí ôçí øõ÷éêÞ ôáëáéðùñßá êáé ôçí ðéèáíÞ áíùñéìüôçôá ôçò ðñoóùðéêüôçôáò ôçò íÝáò êáé áðÝöåõãå íá êÜíåé åñùôÞóåéò ðoõ èá Ýèéãáí êáôÕ åõèåßáí ôçí áéäçìoóýíç ôçò íÝáò. Öñüíôéæå íá áðáëëÜîåé ðñþôá ôç öèáñåßóá êüñç áðü ôo Üã÷oò ðoõ ôçí êáôÝôñå÷å, ãé' áõôü äåí Ýêáíå áíÜêñéóç, äåí äßêáæå, äåí åß÷å ðåñéÝñãåéá. Ç ðáñoõóßá ôçò Þôáí óáí ìéáò äåýôåñçò ìÜíáò êáé Ýìðéóôçò ößëçò ðoõ èá ôç âoçèoýóå ìå ôç ìáêño÷ñüíéá ðåßñá ðoõ äéÝèåôå. Ôç äéáâåâáßùíå üôé èá ôçò ðñoóÝöåñå øõ÷oëoãéêÜ óôçñßãìáôá, óùóôÝò êáé ëoãéêÝò óõìâoõëÝò êáé èá ôçí «Ýóéáæå», åöáñìüæoíôáò ìåèüäoõò áðëÝò, áíþäõíåò êáé áíÜëoãåò ìå ôç æçìéÜ ðoõ åß÷å õðoóôåß ç ôéìÞ ôçò (ç áãíüôçôÜ ôçò).
êâ) Ôá «Éäþìáôá» êáé oé Üìåóåò öñoíôßäåò ôçò ðáñèåíoìáìÞò ðñoò áðoóüâçóç ìéáò åîþãáìçò áíåðéèýìçôçò åãêõìoóýíçò
Ùò «éäþìáôá» óôçí ãëþóóá ôçò ðáñèåíoãéÜôñéóóáò åííooýíôo üóá áõôÞ ìðoñoýóå íá áíôéëçöèåß ìå ôéò áéóèÞóåéò. ¼,ôé Ýâëåðå ü÷é ìüío áð' åõèåßáò ìå ôá ìÜôéá, áëëÜ êáé ìå ôç «äéáíoçôéêÞ üñáóç». ¼, ôé äçë. Þôáí äõíáôüí íá äéáéóèáíèåß, íá äéáêñßíåé, íá ðáñáôçñÞóåé Þ íá ðñoóÝîåé åììÝóùò ðëçí óáöþò. ÁõôÜ ðoõ Ýðñåðå íá «éäùèoýí» áöoñoýóáí á) õðü ðoéá oðôéêÞ ãùíßá ãåíéêþò ç ðáñèåíoìáìÞ áíôéëáìâáíüôáí ôçí üëç óôáóÞ êáé óõìðåñéöoñÜ ôçò íÝáò â) ðþò Ýâëåðå êáôÜ ôçí åðéóêüðçóç êáé ôçí åîÝôáóç ôá «áðüêñõöá» ôçò êüñçò. Áõôü Þôáí áíáãêáßo ðñéí áðoöáíèåß êáé áíáëÜâåé ôo èåñáðåõôéêü ìÝñoò ðoõ áðoóêoðoýóå êõñßùò óôo óùìáôéêü áíáðáñèåíéóìü, äçë. ôçí áðoêáôÜóôáóç ôoõ ñáãÝíôoò ðáñèåíéêoý õìÝíoò. Ç åðéóêüðçóç ðåñéåëÜìâáíå ôçí åîÝôáóç ðoëëþí óçìåßùí áðü ôoí ÷áñáêôÞñá ôçò íÝáò ùò áðüññoéá ôoõ Þèoõò êáé ôçò óõìðåñéöoñÜò ôçò. Ðñùôßóôùò ç ìáìÞ ðñüóå÷å ôç ÷ñoéÜ ôçò öùíÞò, ôçí Ýêöñáóç ôùí ìáôéþí, ôoõò ìoñöáóìoýò ôoõ ðñoóþðoõ êáé ôéò êéíÞóåéò ôùí ÷åñéþí (÷åéñoíoìßåò), ôo âÜäéóìá, ôçí êáôÜóôáóç ôùí ìáóôþí (áí Þôáí óöñõãõëoß Þ ü÷é) êáé áðáñáéôÞôùò ôo ÷ñüío ôçò ðåñéüäoõ.
Ç ÊõñÜ- ìáìÞ Ýèåôå ùò ðñþôç öñoíôßäá ôoí áðoêëåéóìü ðéèáíÞò åîùãÜìoõ åãêõìoóýíçò ç oðoßá èá Þôáí ôo êýñéo áßôéo ôçò ìåôáâoëÞò ôçò øõ÷éêÞò äéÜèåóçò. Ìå ôñüðo ìçëß÷éo äéåñåõíoýóå áí ç ðáñèåíoöèoñßá Ýëáâå ÷þñá óå «÷áóoöåããáñéÜ» Þ ìå ôo «öåããÜñé óôç ãÝìéóç» Þ ìå «öåããáñoëoõóéÜ» (oëüöùôo), ðñoóðáèþíôáò íá äéáðéóôþóåé áí ç äéáðáñèÝíåõóç Ýãéíå ëßão ðñéí Þ ìåôÜ áðü ôçí ðåñßoäo äçë. êáôÜ ôç ãüíéìç åðo÷Þ ðoõ èåùñoýóå ôo ãÝìéóìá ôoõ öåããáñéoý. Ç ðáñèåíoìáìÞ äåí ãíþñéæå âÝâáéá áõôü ðoõ ç óýã÷ñoíç åðéóôÞìç ãíùñßæåé äçë. ôo íüìo Knaus-Ogino äçë. ôçí 11-17 çìÝñá ìåôÜ ôçí ðñþôç çìÝñá ôçò åììÞíoõ ñýóåùò, ðoõ ìå ôá óçìåñéíÜ äåäoìÝíá ôçò åðéóôÞìçò èåùñåßôáé ùò ôo ãüíéìo ÷ñoíéêü äéÜóôçìá äçë. ç êáôÜëëçëç ðåñßoäoò ãéá ãoíéìoðoßçóç. Åðßóçò, êáôÜ ôçí øçëÜöçóç ôoõ áéäoßoõ ôçò íÝáò ìåñéêÝò öoñÝò Þôáí äõíáôüí íá äéáðéóôþóåé ôo áëþâçôo ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíá êáé üìùò íá åß÷å ëÜâåé ÷þñá ôÝëåéá óõíoõóßá ãéáôß ç óôáèåñüôçôá ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíá äåí Þôáí ðÜíôá o êáíüíáò. Ç èåùñoýìåíç óáí äéáðáñèåíåõèåßóá Þôáí Ýêôoôå ðáñèÝíoò ìå ôç «âoýëá». Åðßóçò ç ìáìÞ åðß åìöáíoýò ñÞîåùò ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò ðñüóå÷å ôo åßäoò ôoõ õìÝíoò, áí Þôáí ó÷éóôüò, ìçíoåéäÞò Þ äáêôõëéoåéäÞò áêüìç êáé ôá ìõñôoåéäÞ óáñêßá. ÔÝëoò åîÝôáæå áí õðÞñ÷å êoëåüóðáóìoò Þ áí ç íÝá Ýðáó÷å áðü ìåôáäoôéêü áöñoäßóéo íüóçìá (ð.÷. ãoíüññoéá). ¸íá Üëëo ìÝëçìá ôçò ðáñèåíoìáìÞò Þôáí íá äéáðéóôþóåé ôo «åßäoò» ôçò ðáñèåíoöèoñßáò, áí ç öèoñÜ ôçò êüñçò Ýãéíå ìå ôç èÝëçóÞ ôçò Þ áí ç öèoñÜ ôçò ðáñèåíéÜ ôçò Ýãéíå ìå ÷ñÞóç âßáò. Ðoëý åíäéáöÝñoõóá ãéá ôçí ðáñèåíoìáìÞ Þôáí åðßóçò íá äéåñåõíÞóåé áí ç äéÜôñçóç êáé ç öèoñÜ ôoõ ðáñèåíéêoý õìÝíoò åß÷å ãßíåé ü÷é áðü áíäñéêü ðÝoò áëëÜ áðü Üëëá óêëçñÜ óþìáôá. ÕðÞñ÷áí ôüôå áíþñéìoé íÝoé åñùôo÷ôõðçìÝíoé ðoõ üôáí åõñßóêoíôáí óå ôñõöåñÝò ó÷Ýóåéò Þ åíáãêáëéóìü êáé üôáí ìÜëéóôá áñíåßôo ç êüñç êáé äåí ôoõò åðéôñåðüôáí ç óõíoõóßá áðü ôç íÝá ðoõ áíôéóôåêüôáí, Þóáí éêáíoß «øá÷oõëåýoíôáò» ôo áéäoßo ôçò êüñçò íá äéáññÞîoõí ôoí ðáñèåíéêü õìÝíá óêoðßìùò ìå ôo äÜêôõëo, äçë. ìå ôçí åéóáãùãÞ ôoõ äáêôýëoõ åíôüò ôoõ áéäoßoõ åßôå ãéá íá ôçí åêäéêçèoýí ãéá ôçí ÜñíçóÞ ôçò Þ áðü ëáãíåßá Þ áêüìç åõñéóêüìåíoé óå ðáñÜöoño ìáíéáêü åñùôéóìü.
êã) Ôo «åöôáóáñÜíôéóìá» ôçò «öñåóêo÷áëáóìÝíçò». ¸íá áðüêñõöo äñþìåío ôçò ðáñèåíoìáìÞò íá áðoóoâÞóåé ìéá ðéèáíÞ ìoéñáßá áíåðéèýìçôç åãêõìoóýíç
Óå ðåñßðôùóç ðñüóöáôçò äéáðáñèÝíåõóçò ìéáò êüñçò, oé ðñþôåò ðñÜîåéò, åíÝñãåéåò êáé öñoíôßäåò ôçò ðáñèåíoìáìÞò Þôáí íá ðñoóôáôåýóåé ôçí ðáèoýóá áðü ðéèáíÞ åîþãáìo êáé áíåðéèýìçôç åãêõìoóýíç, ãéá ôçí ðéèáíüôçôá ôçò oðoßáò o öüâoò Þôáí äéÜ÷õôoò ôüóo óôçí êüñç üóo êáé óôç ìÜíá, áêüìç äå êáé óôçí ÊõñÜ-ìáìÞ.
Ùò ðñþôo ìÝëçìá ç ðáñèåíoìáìÞ Ýèåôå óå åöáñìoãÞ ôo ëåãüìåío «åöôáóáñÜíôéóìá». Áõôü Þôáí Ýíá éäéüñõèìo «áðüêñõöo» äñþìåío ðoõ åöÜñìoæáí oé ðáëéÝò ìáìÝò ãéá íá ðñoöõëÜîoõí ôç íÝá áðü ðáñÜíoìo óýëëçøç. Óôçí ãëþóóá ôçò ðáñèåíoìáìÞò ç Ýííoéá ôçò ëÝîåùò óáñÜíôá äåí óÞìáéíå êáé ôoí áðüëõôo áñéèìü 40, áëëÜ õðoäÞëùíå óõíÞèùò ôá «ðoëëÜ», ôoõëÜ÷éóôoí ðÜíù áðü ôoí áñéèìü åðôÜ. ÁõôÝò oé ìáãéêoðñoôñåðôéêÝò êáé äåéóéäáéìoíéêÝò ðñÜîåéò ðéóôåýù üôé Ýêñõðôáí êÜðoéá éáôñéêÞ íoìoôÝëåéá. ÐoëëÝò áðü áõôÝò ìå ôá óçìåñéíÜ äåäoìÝíá åß÷áí åðéóôçìoíéêÞ âÜóç êáé oñèÞ éáôñéêÞ óçìáóßá. Ôo «åöôáóáñÜíôéóìá» ðåñéåëÜìâáíå ôéò êÜôùèé åíÝñãåéåò ôçò êüñçò ãéá íá áðoôñáðåß ç áíåðéèýìçôç åãêõìoóýíç:
1) Ôo «óáñáíôoâoôÜíéóìá». Áõôü ðåñéåëÜìâáíå ôç óõíå÷Þ ÷oñÞãçóç óôçí «öñåóêo÷áëáóìÝíç» áðü ôo óôüìá áöåøçìÜôùí Þ åã÷õìÜôùí ìå êéíçôéêÜ âüôáíá äçë. âüôáíá åêôñùôéêÜ êáé åììçíáãùãÜ. Ôo «âoôÜíéáóìá» èåùñåßôo áðü ôá ðëÝoí ëõóéôåëÞ êáé áðoôåëåóìáôéêÜ ìÝóá. Ç ðáñèåíoìáìÞ «âoôÜíéáæå» ùò åîÞò ôç íÝá: ôçí õðo÷ñÝùíå íá ðáßñíåé ôá «ðüôéá» íçóôéêÞ ôñåéò öoñÝò ôçí çìÝñá. Ôá âüôáíá áõôÜ ôá oíüìáæáí «âoôÜíéá ôçò íôñoðÞò» ãé' áõôü ç ÊõñÜ-ìáìÞ ãéá íá çñåìÞóåé ôç äéáêoñåõìÝíç, ôçò Ýëåãå üôé ôá âüôáíá ôçò íôñoðÞò Ýðñåðå íá ôá ðáßñíåé oëoìüíá÷ç ãéáôß ôüôå åßíáé «êoýöéá ç þñá» êáé «o Èåüò äåí áöÞíåé áíoé÷ôoýò ôoõò Oõñáíoýò!»
ÁõôÜ åß÷áí åðßóçò óðáóìoëõôéêÝò éäéüôçôåò åêôüò áðü ôéò Ýíôoíåò åêôñùôéêÝò êáé Þóáí ôá åîÞò: o áðÞãáíoò, ôo öoíéêü÷oñôo, ôo ðoëõôñß÷é, o ìÜêoò, ôo äñáêüìáëëo, o êñüêoò (æáöoñÜ), ôo äåíäñoëßâáío, ôo óêoñðßäé, o êáëÜíèñùðoò (ìáíäñáãüñáò), ôo öéäü÷oñôo, o äßêôáìoò, o ýóóùðoò, ôo íåñáúäü÷oñôo, ç áñéóôoëo÷ßá, ç áñôåìéóßá (áøßíèéo), ôo ðåôåéíü÷oñôo, ç áãñéáøéèéÜ, ôo ÷åëéäþíéo, ôo ÷éëéüöõëëo, ç åõèÜëåéá, ôo ìåëéóóü÷oñôo, o êñÜôáéãoò, ôo åëáöüâoóêo, o ìáúíôáíüò, ç ôóoõêíßäá ê.ë.ð.
2) Ôo ðÝñáóìá áðü «óáñÜíôá êýìáôá». Áí ç êüñç æoýóå óå ðáñáèáëÜóóéo ìÝñoò Þ íçóß ç ðáñèåíoìáìÞ ôçí oäçãoýóå óå ìÝñoò ðoõ Þôáí åëáöñþò öoõñôoõíéáóìÝíç ç èÜëáóóá êáé ôçí êñáôoýóå ìÝ÷ñé ôç ìÝóç ãéá íá ôç ÷ôõðÞóoõí óôçí êoéëéÜ ôá 40 êýìáôá. «Ôçí ðÝñáóå áðü 40 êýìáôá» Þôáí öñÜóç ãíùóôÞ óôéò ðáëéÝò ìáìoýäåò ãéá áðoâoëÞ Üíoìoõ åãêõìoóýíçò.
3) Ôá óáñÜíôá äñáóêåëßóìáôá Þ áíáóêåëßóìáôá (ðçäÞìáôá) áðü íåñÜ áõëáêéþí Þ ôÜöñùí. Ôo Ýëåãáí êáé «áíáóêåëÜñéóìá» êáé ôo èåùñoýóáí áðoôåëåóìáôéêü
4) Ôo «ó÷éíÜêé» (ðçäÞìáôá ôoðéêþò) ãéá áðoâoëÞ. Ôo ðáéäéêü áõôü ðáé÷íßäé, ãíùóôü óå üëá ôá êoñßôóéá, Ýðñåðå íá ôo åðáíáëÜâåé «üøéìá» êÜíoíôáò ó÷éíÜêé ìÝóá óôo óðßôé ôçò ãéá óáñÜíôá çìÝñåò.
5) Oé 40 ìåôÜíoéåò, ôá 40 «êoõôñoýëéá» êáé ôo îåñßæùìá 40 èÜìíùí. Ç êüñç Ýðñåðå íá êoõôñoõëéÜóåé Ýíá ÷ùñÜöé ôoõ ðáôÝñá ôçò Þ íá îåñéæþóåé äéÜöoñoõò ìéêñoýò èÜìíoõò ãéá íá îåñéæùèåß êáé o «ìoõëüóðoñoò», o ðéèáíüò ðáñÜíoìoò êáñðüò ôçò êoéëéÜò.
6) Oé «êõëßóôñåò ðÝôñåò» êáé «ôá óáñÜíôá ðoäoêüðéá». Ç íÝá Ýðñåðå íá ðÜåé óôá üñç êáé óôÕ Üãñéá âoõíÜ ìÝóá óå Üãñéá ñoõìÜíéá åêåß ðoõ äåí ëáëÝé êüêêoñáò êáé íá âñåé ôéò «êõëßóôñåò ðÝôñåò» Þ «íåñáúäüðåôñåò». ÁõôÝò Þóáí ìåãÜëåò ðÝôñåò Þ «ðÝôñåò ãoíéìüôçôáò», ðÜíù óôéò oðoßåò Ýêáíáí ôóoõëßèñá oé óôåßñåò ãéá íá ðéÜóoõí ðáéäß Þ üôáí Þèåëáí íá ôo ñßîoõí, äçë. üóåò åß÷áí óõëëÜâåé ðáñÜíoìá ãéá íá ôo áðoâÜëëoõí.
7) Ôo «¶ãíåóìá» ôçò ìÞôñáò (êüëðoõ) ìå óáñÜíôá áãíåõóôéêÜ âoôÜíéá êáé áããåëoðëýìáôá (ðëýóåéò êoëðéêÝò) ìå «óáñÜíôá ÷ëéÜóìáôá» , «åãêáèßóìáôá», «á÷íßóìáôá» êáé ìå ôá «óáñÜíôá ìåñåìÝôéá» ôçò ðáñèåíoìáìÞò. Oé ðëýóåéò ôoõ êüëðoõ ãßíoíôáí ìå êëõóôßñé Þ óåñâéôóÜëé áðü êáëÜìé, ãéá äå ô' á÷íßóìáôá ç êüñç êáèüôáí åðÜíù áðü ëåêÜíç ìå æåóôü íåñü Þ ìå áíoé÷ôÜ ôá óêÝëç åðÜíù áðü êáõôü êåñáìßäé ðoõ Ýñé÷íå îßäé êáé «Ü÷íéæå» ôo áéäoßo ôçò. Åðßóçò ôoðoèåôoýóå óôo õðoãÜóôñéo óáêêoõëÜêéá ìå æåóôÞ Üììo Þ æåóôÜ ðßôoõñá Þ æåóôü ëéíáñüóðoño ãéá íá ãëõóôñßóåé o «îÝíoò óðüñoò» áðü ôç ìÞôñá!
Óôá «ìåñåìÝôéá» ôçò ðáñèåíoìáìÞò ðåëéåëáìâÜíoíôáí êáé ôá äéÜöoñá «êoõìðéÜ» (õðüèåôá êoëðéêÜ) äçë. âoìâßêéá áðü êoõêoýëé ìåôáîoóêþëçêá ðoõ ðåñéåß÷áí ëÜäé êÝäñoõ Þ Üëëá óðåñìáôoêôüíá âÜëóáìá, ôá oðoßá ôoðoèåôoýóå ç ðáñèåíoìáìÞ åíôüò ôoõ êüëðoõ. Åðßóçò, ôoðoèåôoýóå åíôüòå ôoõ êüëðoõ ëåðôü ýöáóìá óõíÞèùò ôoõëoõðÜíé ôo ëåãüìåío «õöÜäé ôçò íåñÜúäáò» ðoôéóìÝío ìå äéÜöoñåò óðåñìáôoêôüíoõò Þ óôõðôéêÝò Þ åêôñùôéêÝò oõóßåò Þ ç ðáñèåíoìáìÞ ôçò Ýêáíå êoëðéêÝò ðëýóåéò ìå åêôñùôéêÜ âüôáíá.
Ôá ìÝôñá ôçò ðáñèåíoìáìÞò ðßóôåõáí üôé áðoöñÜóóoõí ôo óôüìéo ôçò ìÞôñáò. ¼óoí áöoñÜ ôéò âßáéåò ðñÜîåéò ê.ë.ð. ðéèáíüôáôá áðü éáôñéêÞò áðüøåùò íá åðÝöåñáí õðåñäéÝãåñóç êáé óðáóìü ôçò ìÞôñáò êáé ìåôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôoõ ðéèáíùò ãoíéìoðoéçìÝíoõ ùáñßoõ íá ðñoêáëåßôo áéìoññáãßá êáé äéáêoðÞ ôçò åãêõìoóýíçò, ãéáôß ìÝóá óôéò óáñÜíôá çìÝñåò èá åß÷å åãêáôáóôáèåß óôç ìÞôñá Þ èá ðñoóðáèoýóå íá ñéæþóåé ôo êýçìá óôç ìÞôñá.
ÔÝëïò ôïõ B' ìÝñïõò.
